Bazı Yollarda Gördüğümüz Bu Bariyerler Ne İşe Yarıyor? (Bir Duvardan Çok Daha Fazlası)
Belki her gün bir yerlere giderken yollardaki yüksek duvarların yanından geçiyoruz. Pekala bu kolay duvarların ne işe yaradığını ve hayatımızda nasıl bir fark yarattıklarını merak ettiniz mi?
Bu yapılar aslında yalnızca kolay bir duvar olmaktan çok daha öteler. Kent hayatının kaosunda, trafik gürültüsünün azaltılması gerektiğinde sessiz kahramanlar devreye giriyor.
Yolculukta gürültü kirliliğine karşı nasıl bir kalkan olduklarını ve günlük yaşantımızın kalitesini nasıl yükselttiklerine yakından bakalım.
Ses ve gürültü bariyerleri nedir?
Yol kenarı ses bariyerleri, ekseriyetle kentlerde ve ağır trafikli yollarda gördüğümüz, gürültüyü azaltmak için tasarlanmış yapılar. Beton, metal, ahşap yahut özel ses emici materyallerden yapılabilen ses bariyerlerinin amacı, araçların yarattığı gürültüyü, bilhassa de hayat alanlarının yakınında azaltmak.
Şimdi diyeceksiniz ki, “Bu bariyerler gerçekten işe yarıyor mu?” Karşılık kolay: Evet, ancak nasıl çalıştıklarını anlamak biraz daha karmaşık.
Ses bariyerleri tam olarak ne işe yarıyor?
Ses bariyerleri, ses dalgalarının yansıtılması yahut emilmesi yoluyla çalışıyor. Yani bir otomobilin motorundan yahut tekerleklerinden çıkan gürültü, bu bariyerlere çarpıp geri yansıtılıyor ya da bariyerler tarafından emilerek daha az gürültü oluşturuyor.
Bu halde, bariyerlerin ötesindeki meskenlerde ve iş yerlerinde ses düzeyi kıymetli ölçüde düşürülüyor. Düşünün, sessizce bir sabah kahvesi içiyorsunuz ve dışarıdaki trafik gürültüsü sizi rahatsız etmiyor. İşte bu, ses bariyerleri sayesinde mümkün olabiliyor.
Ses bariyerleri nasıl çalışıyor?
Ses, hava moleküllerinin titreşimi yoluyla yayılan güç formu. Bir ses kaynağından çıkan ses dalgaları, etraftaki havayı titreştirerek yayılıyor ve bu dalgalar kulağımıza ulaştığında ses olarak algılıyoruz. Ses dalgaları pürüzlerle karşılaştığında ise üç şey olabilir: yansıma, emilim yahut difraksiyon (bükülme).
Ses bariyerleri de ses dalgalarının yollarını değiştirerek yahut güçlerini azaltarak çalışıyor. En yaygın formül olarak ses dalgalarının yansıtılması kullanılıyor. Bariyer, ses dalgalarını geri yansıtarak gürültünün kaynağı ile gürültünün istenmeyen alanlar ortasında bir mani oluşturuyor. Beton yahut metal üzere sert yüzeyler, ses dalgalarını tesirli bir formda yansıtabiliyor.
Ses bariyerleri, ses dalgalarını emerek de çalışabiliyor. Bu bariyerler, çoklukla ses emici malzemelerle (özel tasarlanmış akustik paneller) kaplanıyor. Ses dalgaları bu materyallere çarptığında, güçlerinin bir kısmı emiliyor ve bu da gürültünün azalmasına neden oluyor. Bu yol, bilhassa insanların yakın olduğu alanlarda tercih ediliyor zira yansıtılan ses diğer yerlerde sorun yaratabiliyor.
Ses dalgaları, pürüzlerin üstünden yahut etrafından da bükülebiliyor. Ses bariyerlerinin yüksekliği ve yerleşimi, sesin üzerinden geçip geçemeyeceğini belirliyor. Yüksek ve geniş bariyerler, ses dalgalarının üstünden geçmesini zorlaştırarak bariyerin ardındaki ses düzeyini düşürüyor.
Ses bariyerlerini neye nazaran yerleştiriyorlar?
Tasarımı kadar yerleşimi de ses bariyerleri için kıymetli. Yükseklikleri, genişlikleri ve kullanılan gerecin tipi, bariyerin ne kadar tesirli olacağını belirliyor. Mühendisler ve kent planlamacıları, bariyerleri yerleştirirken rüzgârın tarafı, yolun eğimi ve etraftaki yapılar üzere faktörleri dikkate alıyorlar. Böylelikle en güzel ses azaltma tesirini sağlamayı hedefliyorlar.
Ses bariyerlerini ekseriyetle nerelerde görüyoruz?
İçeriği okurken eminiz ki hepinizin gözünün önünde kimi duvarlar yükselmiştir. Kentin tam içinde bu duvarları görmemiz mümkün olmasa da birçok yerde gözünüze ilişmiştir. Bu bahiste alışılmış bir yönetmelik de var ve gürültü bariyerleri buna nazaran de pozisyonunu belirliyor.
Yılda üç milyondan fazla aracın geçtiği kara yolu, yılda otuz binden fazla trenin geçtiği demir yolu, yılda elli binden fazla kalkış ve inişin gerçekleştiği sivil havalimanı etrafı gördüğümüz yerlerden yalnızca kimileri.
Artık seyahatiniz sırasında gördüğünüz bu bariyerlerin tam olarak ne işe yaradığını biliyorsunuz. Hayat kalitemizi değerli ölçüde arttıran ses bariyerlerinin yanından geçerken sessiz birer kahraman olduklarını fark edeceksiniz.
Ne işe yaradığını öğrenince aydınlanma yaşabileceğiniz diğer içeriklerimiz: