91 Yaşında Öldükten Sonra 500 Yıllığına Beynini Dondurtan Adamın İnanılmaz Hikâyesi (Teknoloji Bu Kadar İlerledi mi Ya?)
Çin’in değerli isimlerinden Li Zehou, ölmeden evvel beynini dondurmak istediğini söylemişti. Bu isteği, öldükten sonra gerçekleştirildi. Pekala neden bu türlü bir şey yaptı ve tam olarak nasıl mümkün oluyor?
91 yaşında hayatını kaybeden ve hayatı boyunca Çin’e birçok katkısı olan Li Zehou, 500 yıl sonra açılmak üzere beynini dondurttu.
Bu sayede hem kendi teorisini kanıtlamayı amaçladı hem de bilime bir katkı sağlamayı. Gelin Li Zehou’nun değişik öyküsünü daha yakından inceleyelim.
Li Zehou kimdir?
1930 yılında doğup 2021 yılında hayatını kaybeden Li Zehou, Çinli bir filozof ve entelektüel. Geliştirdiği yaklaşımlarla Çin’in çağdaşlaşma yolundaki sürecine pek çok katkıda bulundu. Bilhassa bireyin özgürlüğü, toplumsal adalet ve kültürel mirasın korunması mevzularının üzerinde durdu.
2010 yılında yaptığı bir röportajda, vefatıyla ilgili dileklerini kamuoyuna açıklarken beynini donmuş bir halde bırakacağını ve 300-500 yıl sonra çözülmesini istediğini söylemişti. Kendi cümleleriyle:
“Eşime ve çocuğuma söyledim. Kimi beşerler bu halde dirilmek istiyor lakin dirilişin mümkün olduğunu düşünmüyorum. Kültürün beyni etkileyip etkilemediğini ve birkaç yüz yıl sonra beynimde Çin kültürünün kalıntılarını bulmanın mümkün olup olmadığını, ji dian (sedimantasyon) teorimi kanıtlamaya çalışıyorum.”
Li’nin bahsettiği ji dian teorisi, 1960’larda geliştirdiği bir teoriydi. Bir kişinin tarihe ve kültüre maruz kalmasının beyinlerinin fizikî yapısı üzerinde bir iz bırakabileceğini savunuyordu.
Li’nin beyni sahiden de donduruldu.
Li’nin beyni; insan kalıntılarının kriyonik korunmasında uzmanlaşmış, kâr gayesi gütmeyen bir kuruluş olan “Alcor Life Extension Foundation” tarafından donduruldu.
Li’nin arkadaşları da dahil olmak üzere pek çok kişi, cesetlerin bedensel bütünlüğünün korunması gerektiğine dair geleneksel Çin inancına muhalif olduğundan Li’nin beyninden neler gelebileceği konusunda oldukça kuşkucu. Sonuç olumlu olsa da olumsuz olsa da bilime katkısı olacağı kesin.
Dondurma sürecinin nasıl yapıldığını anlatacak olursak…
Kişi öldüğünde yahut ölmek üzere olduğunda, bulunduğu yere, anlaşılan firma tarafından sağlanan uzman bir grup gönderiliyor ve hasta resmî olarak öldüğünde kanları boşaltılıp bir organ muhafaza çözeltisi ile değiştiriliyor.
Vücut daha sonra tesise taşınıyor ve bir hafta boyunca kademeli olarak -196 dereceye kadar soğutuluyor. Daha sonra sıvı azotla soğutulmuş vakumla kapatılmış bir odada depolanıyor.
Tüm bunlar, gelecekte tıbbî teknolojilerin gelişmesiyle ölümsüzlüğe ya da canlanmaya imkan sağlayacak yolların keşfedileceği umuduyla yapılsa da bilimsel olarak uygulanabilirliği konusunda hâlâ birçok tartışma var. Li üzere binlerce insanın beynini ve bedenini gelecekte neyin beklediğini hiçbirimiz bilmiyoruz. Sizce bu türlü bir şey mümkün olacak mı?
