1200 Yıllık Efsane: Hâlâ Kullanımda Olan Dünyanın En Eski Parası Hangisi?
Tarih boyunca elden ele dolaşmış, imparatorlukların yükselişine tanıklık etmiş ve yüzyıllar boyunca kıymetini korumuş para ünitesi sizce hangisidir?
Şu an bile cüzdanınıza koyabileceğiniz bu para, dünyanın en eski ve hâlâ kullanımda olan para ünitesi.
Yaklaşık 1200 yıllık bir geçmişi olan bu para ünitesi, esaslı tarihinin de tesiriyle günümüzde hâlâ güçlü bir yer tutuyor?
Günümüzde hâlâ kullanılan en eski para ünitesi İngiliz sterlini.
Paunt olarak da bildiğimiz sterlinin kökeni, 8. yüzyıla kadar dayanıyor. Sterling ismi verilen birinci gümüş sikkeler, Mercia Hükümdarı Offa döneminde basılmaya başladı.
İngiltere Bankası 1964’te kurulunca ‘£’ işareti ve birinci sayısı olan kısmen basılmış banknotlar çıkardı. Birinci tam basılı kâğıt paralar ise 1853’te piyasaya sürüldü.
Ancak sterlinin asıl dönüşümü, 12. yüzyılda 240 penny pahasındaki “pound sterling” sistemine geçildiğinde yaşandı. Bu sistemde, pound’un pahası bir pound (yaklaşık yarım kilogram) gümüşe eşitti ve bu, para ünitesinin bedelini oluştururken eşsiz bir statü de kazandırdı.
Zamanla, İngiltere’deki tüm başka para üniteleri pound sterling üzerinden değerlenmeye başladı ve İngiliz ekonomisinin kalbinde yer aldı.
Sterlinin bu kadar uzun mühlet ayakta kalmasının birçok nedeni var.
İngiltere’nin siyasi ve ekonomik istikrarı, imparatorluk periyodundan günümüze kadar güçlü ekonomik yapı oluşturdu. Sanayi ihtilaliyle birlikte İngiltere’nin dünya ticaretinde başkan rol üstlenmesi de İngiliz sterlinini global bir para ünitesi hâline getirdi. Bu birinci sebebiydi.
İkincisi ise sterlinin altın standardı sistemine uzun mühlet bağlı kalması, ekstra bir inanç kazandırdı. 19. yüzyılda birçok ülkenin para ünitesi sterline nazaran değerleniyordu. Bu da onu dünyanın birinci rezerv para birimlerinden biri yaptı.
Hâlâ dünya çapında kabul gören bir para ünitesi.
Brexit süreci gibi güçlü devirlerden geçmesine karşın sterlin, dünya piyasalarında inançlı bir liman olarak görülmeye devam ediyor.
İngiltere’ye gittiğinizde elinize aldığınız her kâğıt para, aslında bin yıllık bir tarihin izlerini taşıyor. İngiliz kültürünün ve tarihinin simgesi olan para üniteleri global iktisat için de değerli noktada.
Bunları da inceleyebilirsiniz:
