Yalnız Kalmanın Vücudumuza Olan Bu Olumsuz Etkilerini Öğrenince Hemen Bir Arkadaş Edinmek İsteyeceksiniz

Yalnızlık çağımızın en büyük meselelerinden bir tanesi lakin bunun sadece psikolojimizi makus etkilediğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz zira yapılan çalışmalara nazaran yalnız olmak beden sıhhatimizi bile olumsuz etkiliyor. Gelin şu yalnızlığın kapısını biraz aralayalım ve bedenimize ne üzere tesirleri olduğunu görelim.

Modern dünya garip bir yanılsamadan ibaret. Bilhassa toplumsal medya nedeniyle güya devamlı bir toplumsallık içindeyiz üzere hissediyoruz lakin yapayalnızız. Bu etrafa bakarak karar verdiğimiz bir mevzu değil. Yapılan anketlerde ve gibisi çalışmalarda her yaştan, her toplumsal sınıftan insanın büyük bir kısmı yalnız hissettiğini söylüyor. Üstelik bu insanların bir kısmı aslında dışarıdan epeyce toplumsal görünüyor. 

Peki çok kişi için asıl yalnızlık hissinin başladığı periyot COVID-19 pandemisi oldu. Pandemi devrinde yaşanan kapanmalar sırasında dünyanın farklı noktalarındaki beşerler meskenlerine hapsolmak zorunda kaldı ve yalnızlık kuyusunun tabanını görenler oldu. Maalesef bu his sadece psikolojimizi değil vücut sıhhatimizi da etkiliyor ve garip gelecek ancak yalnızlık yüzünden erken ölme riskimiz bile artıyor.

Önce ne olduğunu anlayarak başlayalım; Yalnızlık nedir?

Eminiz bir şairin yalnızlık tarifi değişik olacaktır fakat psikoloji biliminin çerçevesinden bakacak olursak yalnızlık, aslında bir ruh halidir. Kişinin kendini yalnız, istenmeyen ve gibisi durumlarda hissetmesi demek yalnızlık demektir. Yani ortada rastgele bir somut data olmasa dahi kişinin hissettiği hisler bu taraftaysa o kişi yalnızlık yaşıyordur. 

Konu hakkında 2019 yılında yapılan bir ankete bakacak olursak bilhassa gençlerin daha yalnız olduğu ortaya çıkıyor. 18 – 27 yaş ortasındaki şahısların yüzde 25’i hiç yakın arkadaşı olmadığını, yüzde 22’si ise hiç arkadaşı olmadığını söylüyor. Uzmanlara nazaran bu durumun temel nedeni toplumsal medya kullanımı.

İki temel yalnızlık çeşidinden kelam etmek mümkün:

Tam olarak isimlendirmek mümkün değil fakat iki temel yalnızlık tipini isteğe bağlı yalnızlık ve istek dışı yalnızlık olarak isimlendirebiliriz. İstek dışı yalnızlık adı üzerinde kişinin kendi isteği dışında toplumdan izole olması durumudur. Kişi istemsiz olarak toplumsal etraftan ayrılır, toplumsal etraf tarafından reddedilir ya da bir halde dışlanır. İsteği dışında yalnız kalan şahıslar bu durumdan şad değildir.

İsteğe bağlı yalnızlık ise kişinin kendini kendi isteği doğrultusunda yalnızlaştırdığı durumdur. Kişi kendi başına vakit geçirmeyi sevdiği için başkalarıyla irtibat kurmak istemez ve yalnız kalır. Lakin istek dışı yalnızlıktan farklı olarak bu kişinin toplumsal bir etrafı vardır, istediği vakit yalnızlıktan kurtulur ve etrafının olumlu tesirleri hissetmeye devam eder. 

Neden yalnızlık duygusu hissederiz?

Maalesef bu sorunun kesin bir cevabı yok zira yalnızlık bir çeşit ruh hali olduğu için nedenleri de birçok vakit bireye özel olarak değişir. Elbette girişte bahsettiğimiz üzere COVID-19 pandemisi periyodunda tüm dünyanın konutlara kapandığı süreçte yalnızlık hissi pek çoğumuz için ortak bir histi. Bu çeşit nedenlerle toplumdan izole olmak yalnızlığın en temel nedenlerinden bir adedidir. 

İstek dışı yalnızlığın öbür nedenleri hakkında ise ciltlerce kitap yazılabilir. Kimi insanın çok fazla arkadaşı vardır fakat aynı müzik tipini dinlediği kimseyi tanımadığı için yalnız hisseder. Kiminin ise telefonu gün içinde bir kere bile çalmaz ve kendini yalnız hisseder. Birtakımı ise toplumsal kaygıları nedeniyle öbür beşerlerle bağlantı kurmayı beceremez ve yalnızdır. Yani özetlemek gerekirse yalnız hissettiğiniz için yalnızsınız, bu kadar. 

Yalnızlığın ruhsal tesirlerini hepimiz az çok biliyoruz:

İsteği dışında yalnız kalan şahısların ruhsal olarak sıhhatsiz oldukları artık bilinen bir gerçek. Yalnızlığın en büyük olumsuz tesiri gerilim. Yalnızlık hisseden bireylerin sahip olduğu gerilim düzeyi, yalnızlık hissetmeyenlere nazaran çok daha yüksek. 

Yalnızlık hisseden şahısların depresyona girme ve anksiyete yaşama oranları da artıyor. İntihara meyilli olabilen bu şahısların yaşadıkları nedeniyle makûs kararlar verdikleri de biliniyor. Daha berbat olan ise antisosyal davranışlar gelişiyor. Gelişen bu antisosyal davranışlar nedeniyle kişi içine düştüğü yalnızlıktan kuyusundan bir türlü çıkamıyor.

Yalnız kalmak insan bedenini nasıl etkiliyor? İşte yalnızlığın fizyolojik tesirleri:

• Kalp hastalığı riski artıyor. 
• Beyin işlevleri sağlıklı çalışmıyor. 
• Erken vefat riski artıyor. 
• Farklı hastalıkların ilerlemesi kolaylaşıyor.

Kalp hastalığı riski artıyor:

Maalesef isteği dışında yalnız kalan şahıslarda en yaygın görülen fizyolojik olumsuzluk kalp üzerinde oluyor. Zayıf toplumsal bağlantıları olan bireylerin kalp hastalığı riski yüzde 29, inme riski yüzde 32, kalp yetmezliği riski 4 kat, hastaneye yatma riski yüzde 68 ve acil servise kaldırılma riski yüzde 57 artıyor. 

Beyin işlevleri sağlıklı çalışmıyor:

Sosyal ilgiler beynimizi güçlendiren idmanlar oldukları için uzak kaldığımız durumlarda maalesef beyin işlevlerimiz eskisi üzere çalışmaz. Yalnız şahısların alzheimer riski, sağlıklı toplumsal bağları olan bireylere nazaran yüzde 50 daha yüksek. Üstelik bu hastalık oluştuktan sonra yalnız şahıslarda çok daha süratli ilerlediği görüldü. Alzheimer olmasa bile yalnız şahısların beyin işlevlerinde olağandışı davranışlara da rastlanabiliyor.

Erken vefat riski artıyor:

Erken mevt riskine sigara içme, alkol kullanma, hareketsiz hayat, obezite üzere durumlar neden olur. Yapılan çalışmalarda toplumsal bağları zayıf olan ve yalnız hisseden bireylerin en az bu durumlar kadar yüksek bir erken mevt riskine sahip oldukları ortaya çıktı. Yani günde iki paket sigara içen, alkol tüketen, hareketsiz ve şişman bir insanın her an ölme riski neyse, bir yalnızın erken ölme riski de odur. 

Farklı hastalıkların ilerlemesi kolaylaşıyor:

Yalnız bireylerin alkol, sigara ve uyuşturucu unsur kullanımı çok daha yaygındır. Uyku sistemleri sıhhatsizdir. Sosyal aktiviteleri olmadığı için hareketsiz bir hayatları vardır. Yani yalnızlık, farklı hastalıkları tetikler ve iyileşmelerinin önünü tıkar. Kesin bir sonucu yok lakin pek çok araştırmada yalnız hisseden şahısların çok daha fazla kansere yakalandığı ve güzelleşme süreçlerinin çok daha yavaş olduğu görülmüştür. 

Yalnız beşerler ne yapmalı? 

• Değiştirmeniz gereken şeyler olduğunun farkına varın.
• Gönüllü çalışmalara katılın.
• Var olan bağlantılarınıza odaklanın.
• Kaliteli alakalar geliştirmeye çalışın.
• Yardım almaktan çekinmeyin. 

Değiştirmeniz gereken şeyler olduğunun farkına varın:

Kimseyi suçlamak üzere bir niyetimiz yok fakat eğri oturup yanlışsız konuşalım; eğer bir kişi büyük bir yalnızlık hissi yaşıyorsa biraz kendini ve hayatını da sorgulamalı. Hatalı olmaktan bahsetmiyoruz fakat bir şeyler yolunda gitmiyorsa demek ki bir şeylerin değiştirilmesi gerekiyor. Bu nedenle biraz içinize dönüp özeleştiri yapmak emin olun âlâ bir başlangıç olacaktır. 

Gönüllü çalışmalara katılın:

Okulum yok, işim yok, kursa gidecek param yok ve yalnızım diyorsanız katılabileceğiniz sayısız istekli çalışma olduğunu bilmelisiniz. Ülkemizde gönüllülük temeline bağlı olarak çalışan ve pek çok kıymetli hayır işi yapan sayısız kuruluş var. Kendi ilgi alanınıza nazaran çabucak gidip bu kuruluşlardan birine katılın. Hem âlâ şeyler yaparsınız hem de benzeri ilgi alanına sahip olduğunuz bireylerden oluşan bir toplumsal etrafa katılmış olursunuz. 

Var olan ilgilerinize odaklanın:

Elbette istisnalar vardır fakat kabul edelim aslında hiçbirimiz tam olarak hissettiğimiz kadar da yapayalnız değiliz. Mutlaka etrafımızda birileri vardır. Tabii ki bunlarla yetinmek istemiyor olabilirsiniz ancak fizyolojinizi etkileyecek kadar ağır bir yalnızlık duygusu yaşıyorsanız var olan bu bağlantılarınıza odaklanmaya çalışın. İnatçı olmayın, biraz orta yolu arayın.

Kaliteli alakalar geliştirmeye çalışın:

Söylemesi kolay, yapması sıkıntı biliyoruz fakat içine düştüğünüz yalnızlık kuyusundan fakat bu türlü çıkarsınız. Her gün gidip geldiğiniz sabit bir toplumsal hayatınız yoksa bunu sizin inşa etmeniz gerekiyor. Sizinle emsal ilgi alanlarına sahip beşerler bulun ve onlarla bir şeyler paylaşın. Birkaç kolay ortak mevzudaki paylaşım bile bir bakmışsınız o içinizdeki karanlık yalnızlık hissini biraz da olsa aydınlatmış. 

Yardım almaktan çekinmeyin:

Bu noktaya kadar tüm anlattıklarımız bilim insanlarının yaptığı çalışmalarda ortaya koyduğu datalar üzerine yapılan yorumlardır. Ancak biliyoruz ki her insan biricik ve benzersizdir. Bu nedenle hissettiğiniz yalnızlık duygusu artık katlanılacak üzere değilse uzman bir psikologdan yardım almaktan çekinmeyin. Kısa bir internet araştırması yaparsanız size bu hususta uygun fiyata ya da ücretsiz olarak yardım edecek pek uzman bulabilirsiniz.

Sadece psikolojimizi değil, fizyolojimizi de etkileyen yalnızlık hissinin bedenimize olan olumsuz tesirlerinden bahsettik. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat mevzularında olduğu üzere yalnızlık ve öbür tesirleri hakkında da en gerçek ve size özel bilgiyi uzman bir tabip almanız gerektiğini unutmayın. 

Kaynak: 1 2 3 4