Günlük hayatımızda hepimizin ortak sorunu olan uykusuzluğu engellemenin birçok bilimsel yolu var. Uykusuzluk günlük hayattaki verimimizi, gücümüzü ve üretkenliğimizi büyük ölçüde etkiliyor. Bu yazımızda günlük hayatımızda yaşadığımız uykusuzluk sıkıntısını çözmek için tavsiye niteliğindeki bilimsel bilgileri derledik.
Günümüzde uykusuzluk, ve çeşitli uyku problemleri çok kıymetli bir sorun haline geldi. Bilhassa gençler ortasında yaygın olan bu sorunu tetikleyen birçok sorun var, bunlar; bilgisayar, telefon üzere elektronik cihazlarda çok vakit geçirmek, nizamlı bir formda uyuyamamak ve olağan ki gereğince uyuyamamak olarak örneklendirilebilir.
Bazen de hiçbir sorun yok iken birdenbire uykunuzun kaçması da epeyce olağan karşılanabilir. Genelde günlük hayatında dert, gerilim üzere ögeleri bulunduran beşerler gece yastığa başlarını koydukları an düşünmeye başlar ve haliyle uykuları kaçabilir.
Tabii ki bu sorunu ortadan kaldırmak için bilimin bize sunduğu birçok tesirli prosedür var. Bu yazımızda uykusuzluk sorunu üzerinde durup bilimsel olarak bunu nasıl engelleyebileceğimiz hakkında konuşacağız.
Günlük hayatımızı mahveden uykusuzluk sorunu nedir?
Uykusuzluk, çeşitli sebeplerden ötürü gereğince uyuyamayıp gün içindeki verimliliğimizi yüksek oranda etkileyen enerjisizlik olarak isimlendirebileceğimiz sorun olarak biliniyor.
Özellikle gençler ortasında yaygın olsa da ülkemizde 3 beşerden 1’inin bu meseleyle karşı karşıya kaldığı biliniyor.
Uykusuzluğa sebep olan kimi ögeler:
- Yeterince uyumamak
- Yatakta telefonla uğraşmak
- Biyolojik saat nizamının bozulması
- Stres, telaşlar, çok düşünmek
- Depresyon
- Gürültü, ışık ve çok sıcak
Hepimiz günlük hayatta bu problemlerden ötürü uykusuzluk çekiyoruz. Bu problemlerle karşılaşsak bile günlük hayatta güç düşüklüğünü engelleyip verimliliğimizi arttırabileceğimiz birçok bilimsel yol var.
Gün içinde sık sık karşılaşılan uykusuzluğu engellemek için kullanılabilecek bilimsel sistemler:
- Verimli, kâfi ve kesintisiz uyku
- Güneş ışığı ve pak hava
- Egzersiz yapmak
- Öğle uykusu
- Serin bir ortam
- Doğru kafein tüketimi
- Atıştırmalık yiyecekler
Verimli, kâfi ve kesintisiz uyku
Verimli ve hoş bir uyku bireyden şahsa değişse de en verimli uyku 7 yahut 8 saatlik çekeceğiniz derin bir uykudur. Uyurken ışıksız, karanlık ve gürültüsüz bir ortamda bulunmanızın uykunuzun kalitesini çok büyük bir oranda arttırıcağı biliniyor.
Ayrıca uyurken etrafınızda telefon üzere dikkat dağıtıcı ve mavi ışık yayan rastgele bir aygıtın olmaması da uykunuzu kaçırmayıp süratlice uykuya dalmanıza yardımcı olacaktır.
Güneş ışığı ve pak hava
Kapalı bir ortamda çalışıyorsanız ve uykusuzluk çekiyorsanız yapmanızı tavsiye ettiğimiz birinci şey camınızı açıp güneş ışığı almak olabilir. Zira güneş ışığından alacağınız D vitamini ve pak havadan gelen oksijenle daha enerjik olup verimliliğinizi arttırmanız mümkün.
Ayrıca uzmanlar insanların hergün 15 dakika güneş ışığı alması gerektiğini tavsiye ediyor. Bu durum yalnızca uyku durumunuz için değil sıhhatiniz için de kıymetli bir faktör olarak görülebilir.
Egzersiz yapmak
Egzersiz yapmanın bedende endorfin salgıladığı bir gerçek. Etkin hayat süren şahısların dingin ve etkin olmayan insanlara nazaran daha keyifli olduğu biliniyor. Antrenman yapmak yalnızca bu durum için değil uyku durumunuz için de çok yararlı. Açık havada yapacağınız yarım saatlik yürüyüş yahut spor salonunda geçireceğiniz 1- 2 saat, uykunuzu açarak gün içindeki verimliliğinizi arttırıyor.
Ayrıca bedeninizi fizikî bi aktiviteye sokmak, geceleri daha rahat uykuya dalmanıza büyük ölçüde yardımcı oluyor. Düzenli spor, tıpkı vakitte tertipli bir güne teşvik ederek sizi daha erken uyumaya teşvik ediyor.
Öğle uykusu
Araştırmalara nazaran öğle vakti 2 saat uyumanın gece uykusuna nazaran 3 kat tesirli olduğu biliniyor. Birebir vakitte öğlen uykusunun kişi sıhhati için de çok değerli bir pozisyonda olduğu söylenebilir.
Yetişkin bir bireyin, öğlen vakti 15-20 dakika kestirmesi bile büyük yarar gösteriyor, günün geri kalanında daha verimli ve üretken olabiliyorsunuz.
Serin bir ortam
Evet, çok düzeyde olmadığı sürece oda sıcaklığının 20 ile 24 derece ortasında olması sağlıklı olmasının yanı sıra, tıpkı vakitte uyku seviyesi ve uyanıklık içinde büyük rol oynuyor. Uyurken de 20 derece, uzmanlara nazaran en yeterli sıcaklık düzeyi olarak biliniyor.
Doğru kafein tüketimi
Kafein, günümüzde uykusuzluğun ve güç düşüklüğünün en büyük düşmanı olarak biliniyor. Lakin kafein tüketimi, kafeine karşı hassaslık, tüketim sıklığı, beden tartısı yahut kişinin yaptığı fizikî aktiviteye göre değişkenlik gösteriyor.
Yüksek ölçüde alacağınız kafein çok önemli sıhhat problemlerine yol açabilir, bu sebeple tüketirken dikkat etmekte her vakit yarar var. Ayrıyeten kafeinin bağımlılık yapan bir unsur olduğunu unutmayalım.
Atıştırmalık yiyecekler
Her ne kadar sıhhatimiz için ziyanlı olsalar da atıştırmalık yiyecekler, içinde bulunan şeker sebebiyle süratli güç kaynağı olarak kullanılabiliyor. Çok az sıklıkta, kan şekerinin düştüğü yahut sahiden halsiz hissedilen durumlarda, bir paket çikolatadan zarar gelmeyeceği söylenebilir.
Uyuyamıyorsak neler yapmalıyız?
Yatakta 20 dakikadan fazla uyanık kalmanın uyumayı hayli zorlaştırdığı biliniyor. Uykuya dalamıyorsak ayağa kalkıp 10-15 dakika kadar öbür bir şey ile uğraşmak uykuya dalmamız için daha uygun olacaktır.
Bunun yanı sıra yatakta telefon kullanmak alışkanlık haline gelirse uykusuz bir gece bizi bekleyebilir. Mümkün hayli dikkat dağıtıcı şeyleri etrafımızdan uzaklaştırıp yalnızca uykumuza odaklanmalıyız.
Uykunun ehemmiyetine gelecek olursak
Uykuyu bir şeye benzetecek olursak, otomobillerimize doldurduğumuz benzini örnek verebiliriz. Ne kadar verimli uyuduysak günlük hayattaki performansımız da o kadar yüksek olur. Uyku gerilimi, yorgunluğu azaltıp kan basıncını düzenler, bu sayede kalp- damar sistemlerimiz daha düzgün çalışmaya başlar.
Eğer düzgün uyumazsak geri dönüşü olmayan çeşitli hastalıklara yakalanabiliriz. Bunun yanı sıra gün uzunluğu olan halsizlik, dikkat dağınıklığı, baş dönmesi, mutsuz hissetme, verimsiz çalışma üzere birçok süreksiz rahatsızlıklardan da muzdarip olabiliriz. Bu sebeple alacağımız 8 saatlik uyku, bizi kalan 16 saatte daha üretken ve sağlıklı bir insan yapıyor.
Ciddi uykusuzluk meselelerinde katiyen bir uzmana başvurulması gerekli
Verdiğimiz bilgiler bilimsel olsa da önemli bir meseleler karşılaşıldığında katiyetle uzman doktora başvurulmalı. Çünkü uyku hastalıkları, vücudunuzda geri dönüşü olmayan sıhhat problemlerine yol açabiliyor. Uykuyu geçirmek için birçok husus vermiş olsak ta uykusuzluğun en büyük düşmanı uyumak diyebiliriz.
Gün içinde birçok fizikî aktivite yapıp elbette yoruluyoruz, yorgunluğumuz ve uyku halimiz için süreksiz tedbirler bulunsa da en yararlı tahlil sistemli ve verimli uyku olarak biliniyor.
Bu sebeple verebileceğimiz en uygun tavsiye hergün 6-8 saat uyku çekmeniz olacaktır. Bu saat aralığında çekeceğimiz uyku, günlük hayatınızda daha verimli ve üretken bir kişi olmamız için büyük katkı sağlıyor. Hepinize sağlıklı ve enerjik günler dileriz.