Ülkede yaşanan iç savaş nedeniyle uzun yıllar ismini sırf makûs olaylarla duyduğumuz Sri Lanka, Hindistan’a komşu küçük bir ada ülkesi. Siyasi istikrarın artık sağlanmaya başladığı Sri Lanka’nın tabiatı ve kültürü hakkındaki değişik bilgileri duyduğunuzda ise eminiz çok şaşıracaksınız.
Eminiz Sri Lanka denilince pek çok okuyucumuzun aklına kanlı çatışmalar gelecektir. Maalesef ülke, 1983 yılından 2009 yılına kadar büyük bir iç savaş yaşadı. En sonunda bastırılan savaş sonrası ülkede siyasi istikrar da yavaş yavaş sağlanmaya başladı. Uygun ki de o günler sona erdi zira dünya olarak öğrendik ki aslında Sri Lanka nitekim de cennet üzere bir ülkeymiş.
Hindistan’ın çabucak yanında yer alan küçük bir ada ülkesi olan Sri Lanka, binlerce yıllık kadim bir geçmişe ve görenleri kendine hayran bırakan bir coğrafyaya sahip. Bölgeyi uzun mühlet sömüren İngiliz izlerinin yanı sıra mahallî kültür de ülkenin sokaklarının her adımında kendini belirli ediyor. Bir yandan da yabanî tabiatı hala ayakta olan Sri Lanka hakkında kimilerini birinci kere duyacağınız farklı bilgilere gelin yakından bakalım.
Sri Lanka hakkında sıra dışı bilgiler:
- Konumu nedeniyle farklı bir takma ada sahip.
- Sri Lanka, yenilenebilir güç konusunda tam bir uzman.
- Eğitim konusunda Asya’nın birincisi.
- Sri Lanka’nın inanılmaz bir biyoçeşitliliği var.
- Dünyanın en eski bayraklarından bir tanesi Sri Lanka’ya ilişkin.
- Seylan çayı bir yerlerden tanıdık geliyor mu?
- Ülkede adım başı bir UNESCO mirası ile karşılaşmak mümkün.
- İnsan eliyle dikilmiş dünyanın en eski ağacı Sri Lanka’da bulunuyor.
Konumu nedeniyle enteresan bir takma ada sahip:
Dünya haritasına bakıp da Sri Lanka’yı bulmak istediğiniz vakit karşınıza enteresan bir manzara çıkıyor. Ülke, Hindistan’ın çabucak sağ alt köşesinde güya ondan kopmuş damla üzere görünen bir ada. Bu nedenle Sri Lanka için Hindistan’ın Gözyaşı deniyor, maalesef ülkede yaşanan kanlı olaylar da bu ismi güçlendiriyor. Ülkenin başka bir ismi da Hint Okyanusu’nun İncisi. Sri Lanka bu ismi da hak ediyor zira ülkenin biyoçeşitliliği Asya’nın en zenginlerinden bir tanesi.
Sri Lanka, yenilenebilir güç konusunda tam bir uzman:
Sri Lanka’nın toparlanma süreci güzel başladı ve süratle devam ediyor. Güçte dışa bağımlılığı en aza indirmek isteyen ülkede tam 15 tane hidroelektrik santrali var. 2017 sayılarına nazaran ülkenin güç gereksiniminin yüzde 50’si yenilenebilir kaynaklardan, yüzde 20’lik kısmı ise bu hidroelektrik santrallerinden karşılanıyor. Ülkede bulunan sayısız ırmak ve şelale sayesinde bu santraller tıkır tıkır çalışıyor.
Eğitim konusunda Asya’nın birincisi:
Sri Lanka hükümeti, yaşanan olayların bir daha tekrar etmemesi için eğitime büyük bir değer vermiş durumda. Güney Asya’da bulunan öteki ülkelere kıyasla Sri Lanka, okuryazarlık oranı en yüksek olan ülkedir. Yani ülkede 15 yaş üzerindeki insanların tam yüzde 92’si okuma ve yazma biliyor. Dahası, okuryazarlıkla tıpkı kategoride bedellendirilen matematiksellik yani kolay matematik süreçleri en âlâ yapma oranı da yüzde 92’dir. Bu oranın yakın vakitte yüzde 100 olması hedefleniyor.
Sri Lanka’nın inanılmaz bir biyoçeşitliliği var:
Sri Lanka, küçük bir ada ülkesi olmasına karşın akıl almaz bir biyoçeşitliliğe sahip. Ülkede 123 farklı göğüslü çeşidi, 227 farklı kuş tipi, 178 farklı sürüngen çeşidi ve 122 farklı amfibi tipi yaşıyor. Udawalawe Ulusal Parkı, Minneriya Ulusal Parkı, Wilpattu Ulusal Parkı ve Yala Ulusal Parkı üzere alanlarda tertipli olarak yapılan safari seyahatlerinde pek çok farklı canlı ile karşılaşmak mümkün. Ülkede tam 7500 tane Asya fili yaşıyor.
Sanmayın ki bu biyoçeşitlilik sadece karada var, ülkenin kıyıları da bir o kadar varlıklı. Şöyle çayımı alayım da kıyıda okyanusa bakarak içeyim derseniz bir mavi balina görmeniz işten bile değil. Yapılan mavi cinslere katılırsanız bol bol ispermeçet balinası, yüzgeçli balina, katil balina, yunus, kaplumbağa, uçan balık ve hatta köpek balığı bile görmeniz mümkün. Alışılmış bu nedenle yüzerken çok açılmamanızda fayda var.
Dünyanın en eski bayraklarından bir tanesi Sri Lanka’ya ilişkin:
Sri Lanka, 1815 yılında İngilizler tarafından sömürgeleştirildi. Bu fecî devir 1948 yılında bitti ve ülke bağımsızlığını ilan etti. Maalesef 1983 yılında bir iç savaş başladı ve lakin 2009 yılında sona erdi. Bu siyasi karışıklıkları duyup da branın yeni yetme bir devlet olduğunu zannetmeyin zira Sri Lanka, 5. yüzyılda Prens Vijaya tarafından Aslanların Ülkesi ismiyle kurulmuştur ve bugün kullanılan bayrak, ülkenin kurulduğu o günlerden kalmadır.
Seylan çayı bir yerlerden tanıdık geliyor mu?
Ülkemiz başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında en çok tüketilen siyah çay cinslerinden bir tanesi olan Seylan çayı Sri Lanka’da üretilmektedir. Bu isimle anılmasının nedeni ise ülkenin İngiliz sömürgesi olduğu periyotta Seylan olarak isimlendirilmiş olmasıdır. İlk defa 1824 yılında Çin’den getirilen bir çay bitkisinin ekilmesi ile başlayan çay tarımı, bugün ülkenin en büyük sanayi kollarından bir adedidir. Ülkede bir milyondan fazla insan geçimini çay üzerinden sağlamaktadır. Sri Lanka, dünyanın en büyük çay ihracatçılarından bir adedidir.
Ülkede adım başı bir UNESCO mirası ile karşılaşmak mümkün:
Sri Lanka’nın binlerce yıllık kadim bir kültüre sahip olduğunu söylemiştik, bunu biz değil UNESCO söylüyor. Ülkede tam sekiz tane UNESCO dünya mirası alanı bulunuyor. Ne kadar küçük bir ülke olduğunu düşünürsek bu sayı bir oldukça yüksek. Sri Lanka’da bulunan UNESCO dünya mirası alanları ise şunlar;
- Kutsal Kandy Şehri
- Sigiriya Antik Kenti
- Anuradhapura Kutsal Şehri
- Galle Eski Kenti ve Surları
- Polonnaruwa Antik Kenti
- Rangiri Dambulla Mağara Tapınağı
- Sinharaja Orman Müdafaa Alanı
- Sri Lanka’nın Orta Yaylaları
İnsan eliyle dikilmiş dünyanın en eski ağacı Sri Lanka’da bulunuyor:
Mahamewna Bahçelerinde bulunan Jaya Sri Maha Bodhi isimli incir ağacı, insanın eliyle dikilmiş dünyanın en eski ağacı olarak kutsal kabul edilir ve değişik bir öyküsü vardır. Lord Gautama Buddha Hindistan’da meditasyon yaparken bir ağaca yaslandı ve o anda aydınlanma yaşadı. Ağaçtan bir kesim keserek Sri Lanka’ya götürdü ve milattan evvel 228 yılında onu buraya dikti. Binlerce yıl boyunca Budist rahipler tarafından korunan ağaç ziyan görmemesi için etrafında pek çok güvenlik tedbiri alınmıştır.
Dünyanın en varlıklı biyoçeşitliliklerinden bir adedine sahip olan Sri Lanka hakkında kimilerini birinci kere duyduğunuz sıra dışı bilgilerden bahsettik. Dileriz bu güzelim ülkenin ismini bir daha asla çatışmalar yüzünden duymak zorunda kalmayız.
