Sosyal Medyada Hakaretten Binlerce Lira Kaybetmek İstemeyenler Toplansın: Hangi Kelimelerin Suç Sayılıp Sayılmadığını Anlattık!

Sosyal medyanın hayatımıza girmesiyle birlikte bu sorunu yaşamayanımız kalmadı neredeyse. Lakin neyin hakaret olup olmadığı oldukça baş karışıklığına sebep oluyor, hatta hukukçuları bile zorlayan bir mevzu durumunda.

Milyonlarca insanın etkileşim halinde olduğu toplumsal medyada küfürler havada uçuşuyor, kimileri da bunların hemen ekran imajını alıp savcılığa koşuyor. Birden fazla kişi de toplumsal medyada hakaret etmenin bir cürüm olduğunun farkında olmadığı için Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanabiliyor.

Genelde durum şununla sonuçlanıyor: Davaya dönüşmemesi için arabulucu devreye giriyor ve şikayetçi olan kişi, “Bana şu kadar para verirsen şikayetimi geri çekerim, davayla uğraşmazsın. Siciline/sabıka kaydına da işlenmez.” diyor.

Hakaret eden kişi de ekseriyetle parayı ödemek zorunda kalıyor, bu ölçü ortalama 10.000 TL civarında oluyor. Bahsettiğim bu durum her gün tekraren yaşanıyor ve kimileri tarafından arka niyetle kullanılıyor. Pekala nedir bu arka niyet?

Kendilerine bilerek küfür ettiren pek çok toplumsal medya kullanıcısı, bu durumu fırsat bilerek önemli gelir elde ediyor.

Hatta bunun için birtakım ajanslar bile çalışıyor. Danıştığımız avukatlar bu durumun aslında hukuksal bir boşluk olduğunu ve bu üzere kişilerin/ajansların tespit edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Yani küfür etme isteğinizi tetikleyecek paylaşımlarda bulunanlar tarafından adeta örümcek ağına çekiliyorsunuz. Bu nedenle toplumsal medyada bu üzere tuzaklara dikkat etmenizde yarar var!

Hukukta çok fazla ayrıntı olduğu için hususla ilgili her ayrıntıya burada değinemiyoruz, bu nedenle olabildiğince sade ve anlaşılır bir biçimde aktaracağız.

Hakaret etmenin cezasının hangi kaidelerde ne kadar olduğu da değişkenlik gösteriyor. Cezalar en azından belirli lakin neyin küfür olup olmadığına karar verme konusunda mahkemeler de zorlanabiliyor.

Türk Ceza Kanununda, hakaret sayılmayan sözler ve sözler kanunda tek tek sayılmamıştır ancak bir hakaret tarifi vardır: Hakaret kabahatinin oluşabilmesi için kişinin söylemiş olduğu kelamlar, karşı tarafın gururunu, haysiyetini yahut prestijini zedelemeli ve kişiyi küçük düşürecek kelamlar olmalıdır.

Yargıtay’ın yerleşik kararlarıyla belirlenenler bir katılık arz ettiği için yalnızca bunların “bir kısmını” vereceğiz. Hakaret “sayılmayan” sözlere birtakım örnekler:

• “Allah senin belanı versin!”, “Yarını göremezsin inşallah!” üzere kimi beddualar
• “Dinsiz!”, “İmansız!” üzere ağır eleştiriler
• “Terbiyesiz!”, “Siz kimsiniz lan!” üzere kaba hitaplar
• “Zavallısın!”, “Siz çetesiniz!” üzere salt rahatsız edici sözler

Failin hakaret etme kastı ile hareket edip etmediği, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından araştırılır. Kabahatin ögeleri oluşmadıysa söylenen sözler kaba ve nezaket dışı söz olarak kıymetlendirilir.

Yargıtay kararlarınca hakaret sayılmayan sözlere başka örnekler:

• Lan!
• Savcıysanız savcılığınızı bilin!
• Beceriksiz herif!
• Suratsız seni!
• Dört gözlü!
• Eşkıya!
• Haysiyetsiz!
• Adın batsın!
• Siz genişsiniz!
• Amele karısı!
• Amk yerinde herkes işini yapacak!
• Aciz zavallı beşersin. Şu haline bak!
• Hepiniz yiyicisiniz, bu memleketi yediniz bitirdiniz!
• Beni karakola götürecek adam anasının karnından doğmadı!
• Tombaladan müdür!
• Sana diploma verenin!
• Siz kimsiniz lan!
• Karaktersiz!
• Karı üzere adamsınız!
• Kukla!
• Nankör!
• Seni paramla satın alırım!

Kişinin hastalığı, rahatsızlığı ile ilgili şu sözler “hakaret sayılıyor”:

• Kör!
• Şaşı!
• Topal!
• AIDS’li!
• Psikopat!
• Kambur!
• Kel!

Yargıtay, aşağıdaki kelamları hakaret kapsamında değerlendirmiştir:

• Vatan haini!
• Yobaz!
• Yavşak!
• Pis gavur!
• Şarlatan!
• Lanet karı!
• Hırsız!
• Enayi!
• Ayyaş!
• Deli!
• Dombili!

• Godoş!
• Saray soytarısı!
• Amerikan uşağı!
• Diktatör!
• Hitler!
• Kaşar!
• Bunak!
• Sen eskortsun!
• Hayvan!
• Eşek!
• Köpek!
• Çakal!
• Maymun!
• Gergedan!

Gördüğünüz üzere durum trajikomik. Pekala sizin başınıza bu üzere bir durum geldi mi?

(Benim geldi) :/