Orta Çağ’daki Bu Doğum Kontrol Yöntemlerini Duyunca Bugünün Tıbbına Şükredeceksiniz!
Başta Orta Çağ olmak üzere çeşitli uygarlıklar; doğum denetimi, gebelik tedbire ve cinsel bağlantı sürecine dair kısıtlı kanılara sahipti lakin bu toplumun insanları ve periyodun aydın bireyleri, tekrar de hatırı sayılır farkındalıklara sahipti. Pekala çağın insanları, doğum denetim formülü olarak neler uygulardı?
Tahmin edildiği üzere Orta Çağ devrinde tıp, şimdilerde olduğu kadar gelişmemişti ve bu beşerler, gebeliği tedbire noktasında bitkilere ve çeşitli karışımlara bel bağlamaktaydı. Fakat kullanılan bitkiler, bir epey çeşitli ve kullanım yolları, epeyce şaşırtıcıydı.
Akla hayale gelmesi hayli güç olan bu karışımları ve uygulama şekillerini öğrenmeye hazırsanız başlayalım.
Orta Çağ periyodunda yaşayan bayanlar, istenmeyen gebelikleri önlemek için çeşitli fizikî ve bitkisel sistemler kullanmışlardı. Bunlardan birincisi, âdet tertibiyle alakalı.
Kadınların âdet döngüsünün olmaması, hamile kalındığının en değerli işaretlerinden biridir ve bu durum, açık orta en uygun doğum denetim usullerinden biri olarak sayılabilir. Yeniden hamile kalınan anı tam olarak belirlemek mümkün olmadığı için bu manada doğum denetim prosedürü kullanmak ile kürtajla gebeliği sonlandırmak ortasında bir ayrım yapılmamıştır.
Bunun tam aykırısı Orta Çağ’da âdet kanamasını başlatmak için yaygın olarak birtakım sistemler kullanılmıştır ve kürtaja sebep olması için çeşitli bitki karışımlarından oluşan tarifler, bayanlar ortasında paylaşılmış ve birtakım el kitaplarında meskenden meskene gezmiştir.
Kürtaja sebep olması istenen bitki karışımları, epey kolay gereçlerden yapılırdı ve bu bitkilere istek hayli fazlaydı.
Doğurganlığı engelleme potansiyelinin yüksek olduğu kestirim edilen bu bitkiler ortasında; yabani havuç, maydanoz, yavşan otu, meyan kökü ve şakayık vardı. Bu bileşenler, bayanlar tarafından süzme ve demleme üzere tekniklerle farklı yoğunluklarda bir ortaya getirilir ve kullanılırdı.
Bahsi geçen bu bitkiler sadece ilaç misyonuyla değil, ayrıyeten hamile kalmayı önlemek hedefiyle fizikî bir bariyer olarak da tercih edilirdi.
Çeşitli bitkilerin kadın üreme sistemine temas etmesi yahut yerleştirilmesi, çağdaş tıbba nazaran alışılmadık bir durum olarak kabul edilse de binlerce yıl öncesinden kimi tabipler, bu bahse ait çalışmalar yapmış ve tavsiyelerde bulunmuştur.
Örneğin İbn-i Sînâ 11. yüzyılda günümüzde hâlâ satın alıp okunması mümkün olan El-Kanun fi’t-Tıb isimli kitabında, cinsel münasebet öncesinde rahme nane yerleştirilmesinin doğurganlığı azalttığını öne sürmüştür.
Bu ve bunun üzere fizikî pürüzlerin hamile kalma mümkünlüğünü azaltabileceğine yönelik görüş ve kanılar, Orta Çağ devrinde ilkel sperm öldürücü unsurların geliştirilmesinin de yolunu açmıştır.
Orta Çağ insanları gebeliğin önüne geçmek için çeşitli yeşillikleri püre haline getirmiş, zaman vakit da hayvan dışkılarının dahil olduğu karışımları sperm öldürücü olarak kullanmıştır. Ayrıyeten bal ve sirkeye bulanmış bez modülleri ve çeşitli fermente meyveler de potansiyel olarak doğum denetim sistemleri ortasında tercih edilenlerden olmuştur.
Yine İbn-i Sînâ tıpkı kitabında sedir bitkisinin sperm kalitesini bozduğunu ve bu yolla döllenme sürecinin engellendiğini tabir etmiştir. Bunun dışında sperm öldürücü olarak kullanılması amaçlanan bir tanımda, akasya yapraklarının balla karıştırılması ve karışımın vajinal kanala sürülmesi tavsiye edilir.
Şimdilerde bu yollar bize epey tuhaf gelse de aslında bal, yapışkanlığı sebebiyle sperm hareketlerini engelleyici bir özelliğe, akasyadaki laktik asit ise sperm öldürücü bir tesire sahiptir.
Şimdilerde gelişen tıpla birlikte hem erkekler hem de bayanlar için, doğum denetim metotlarında bir oldukça çeşitli alternatifler mevcuttur. Fakat Orta Çağ insanları, vaktinin getirdiği tekniklerle hareket etmiş ve deneme ve yanılma yoluyla çeşitli doğum denetim prosedürlerini deneyimlemişlerdir.
