Nineler Büyüktür Makinelerden: Teknoloji Bu Kadar İlerlemişken Neden Hâlâ Bir Tığ Makinesi Yapılamıyor?
Tığ makinesi yapmak, birçok insan için evvelki kuşaklarda ustalıkla yapılmış el sanatının çağdaş bir versiyonunu oluşturmak üzere romantik bir niyet gelebilir. Lakin bir adım geri attığınızda, tığ makinesi yapmanın imkânsız olduğunu görebilirsiniz.
Atkıdan battaniyeye, giysi eşyasından mesken dokumacılığına kadar pek çok yerde tığ işleri karşımıza çıkıyor. Yüzyıllardır var olan bu sanat, birçok kişinin zevk aldığı bir hobi olarak yerini koruyor. Pekala hayatımızın bu kadar içinde olmasına karşın ve teknoloji bu kadar ilerlemişken neden bir tığ makinesi yok?
Tığ makinesi olarak satılan aygıtlar olsa da o gördükleriniz gerçek bir tığ makinesi değil. Bildiğimiz makineler neden tığ işini kopyalamıyor diye merak eden bir tek biz değilizdir diye düşündük.
Örgü makineleri tığ işi yapamaz mı?
Tığ işi, hâlâ doğrudan insan müdahalesi gerektiren az sayıdaki el sanatlarından biri. Onu bu kadar ender kılan şeylerden biri de tığ işi dikişinin karmaşık olması. Bu karmaşık dikiş teknikleri ve maharet de makinelerin kopyalamayacağı bir şey.
Mağazalarda gördüğümüz kazaklar ya da atkılar ise büsbütün örgü makinesinde yapılan eserler. Seri üretilen örgü eserler için büyük makineler kullanılırken örgü ve tığın birebir teknikle yapılmamasından ötürü örgü makineleri tığ işini yapamaz.
Tığ ve örgünün ortasındaki farklar neler?
Tığ makinesinin neden yapılamadığını daha âlâ anlamak için tığ ve örgü ortasındaki farklara da değinmekte yarar var. En görünür farkların başında esasen kullanılan aletler gelir. Örgü, iki şiş ile yapılırken tığ işinde tek tığ var.
Örgü ile yapılan dokuma eserlerinde her ilmek bir şişten başkasına hareket ettirilir ve dikişler şiş üzerinde tutulur. Fakat tığda durum farklı. Tığ örgüsünde ilmekler doğrudan tığ ile yerine takılır.
Örgü ve tığ ile yapılan ipler de birbirinden farklı. Örgüde ekseriyetle daha esnek ve pürüzsüz ipler kullanılır. Tığ işinde kullanılan ipler ise daha sağlam ve ağır olur. Bu yüzden de tığ işinden yapılan şallar, hırkalar bulunsa da yaygın olarak kıyafette örgü ipleri tercih edilir. Ancak tok durması istenen battaniye yastık ve amigurumi üzere işlerde tığ daha sık yer alır.
Makineler neden tığ işini hâlâ çözebilmiş değiller?
Tığ işini zorlayıcı nedenlerin başında üç boyutlu olması gelir. Bu imgenin oluşturulması için tığın kancası daha evvel yapılan bir katmanın içerisinden geçirilir ve karmaşık bir görünüm yaratılır.
Makineler çoklukla tek katman üzerinde çalıştığından tığ işi görünümünü kopyalayamaz. Tığ işinde her ilmeği öbür bir ilmek boyunca çekmek gerektiğinden bu personellik, otomatik üretim metotlarına uygun değildir.
Amigurumi üzere daha kolay teknikler tığ makinesi yapma projelerinde denense de başarılı sonuçlar da elde edilmiş değil.
Robotların bir gün ipliğin dürtme, ilmikleme ve çekme üzere hareketlerini gerçekleştirip gerçekleştirmeyeceğini bilemeyiz lakin yakın vakitte pek de mümkün üzere durmuyor. Bu nedenle de tığ işi görünümünü seviyorsanız ellerinizi kullanmaya devam edebilirsiniz.
Bazı şeylerin neden yapılmadığı yahut yapılamadığı ile ilgili ilginizi çekebilecek başka içerikler:
