Popüler kültürün en dikkat çeken anlatılarının birçoklarında mafya figürü ile karşılaşırız. Mafya denilen organize cürüm örgütü kendi içinde kuralları olması nedeniyle dışarıdan havalı görünür ancak iç dünyası son derece karanlık ve herkes için tehlikelidir. Gelin gerçek mafya nedir, ne vakit ortaya çıktı, bu hatalılar nasıl para kazanır tüm ayrıntılarıyla görelim.
Daha başlığı görür görmez elbette hepimizin aklına Mario Puzo imzalı romanın Francis Ford Coppola tarafından sinemaya uyarlandığı The Godfather serisi geldi. Ancak husus mafya olunca örnekler sayısızdır zira sırf sinema ve dizi dünyasında değil, kitap ve oyun dünyasında da bu organize cürüm örgütü sık sık kullanılır. Mafya figürünün bu kadar sevilmesinin nedeni ise kendi içinde kuralları olmasıdır.
Bugün beline silah takıp racon kesen herkese mafya diyor olsak bile aslında gerçek mafya İtalyanlar tarafından oluşturulmuş bir yapılanmadır. Üstelik birinci kurulduğu periyot bu insanların gayesi yasa dışı faaliyetlerde bulunmak değil, sırf aillerini ve kendilerini korumaktı. Elbette vakit geçti, mafya güçlendi ve olanlar oldu. Mafya nedir, ne vakit ortaya çıktı, nasıl para kazanır, ne iş yapar gibi merak edilen soruları gelin tüm ayrıntılarıyla inceleyelim.
Mafya nedir? Her sakallı dede, her çete mafya değildir:
Gerçek mafya, 19. yüzyılın ortalarında Sicilya’da ortaya çıkmıştır. Sicilya, Kuzey Afrika ile İtalya ortasındaki bir ada olduğu için tarih boyunca Fenikeliler, Romalılar, Araplar, Fransızlar, İspanyollar ve aklınıza gelen daha pek çok devlet tarafından işgal edildi. Vakit içinde mahallî halk kendi kendini muhafaza sistemi geliştirdi.
Mafyanın söz manası, küstah güçlülere karşı esirgeyici davranmaktır. Tarih boyunca Sicilya aileleri kendilerini korumak hedefiyle silahlanmış olsalar bile kesin olarak mafya kavramı ile birinci kere 1860’lı yıllarda karşılaşıyoruz. Bu devirde hapishanede olan Sicilyalılar ilişkin oldukları mafya ailelerine nazaran ortalarında muhakkak bir hiyerarşi yürütüyorlardı.
Mafya, İtalya hükümetine karşı ayakta kalmayı başardı:
Bağımsız bir yapısı olsan Sicilya, 1861 yılında İtalya’nın bir eyaleti oldu. Ancak İtalya hükümeti şoke olmuştu zira adada tam bir kaos hakimdi. 1870’li yıllarda İtalya hükümeti ile mafya ortasında bir muahede yapıldı. Bu muahedeye nazaran mafya aileleri, adadaki başıboş kabahat örgütlerini ortadan kaldıracak ve hükümet de mafyaya belli dayanaklar sağlayacaktı.
Şeytanla birebir çuvala girilir mi? Mafya sahiden de hükümete verdiği kelamı tuttu ancak küçük çetelerin yaptığı işler bu sefer de mafyanın elinde toplanmaya başladı. Öyle ki artık Sicilya, mafya ailelerinden sorulur hale gelmişti. Elbette mafya bu büyük gücü politikler üzerinde kullanmaktan da geri kalmadı.
Faşist Mussolini bile mafyayı bitiremedi:
Mafyanın gücü 20. yüzyıla geldiğimizde düzgünce artmıştı. Kendi ortalarında kapalı sadakat yeminleri ediyor, kabul merasimleri yapıyor, hükümetle ve yetkililerle asla işbirliği yapmayacaklarına dair kelamlar veriyorlardı. Bilhassa bu devir mafyanın makul kurallar koyduğu ve etrafta bugün hala, nedense, sevilen ulvi havasının kazanıldığı devirdir.
Derken İtalya’da hükümet değişir ve faşist Benito Mussolini iktidara gelir. Daha evvel buradaki yazımızda anlattığımız üzere faşist rejimde devlete karşı gelen her gücün başı ezilir. Mafya da bu ezilmeden nasibini alır ve uzun yıllar bir köşeye sinip bekler. Alışılmış İkinci Dünya Savaşı sonrası işler yeniden mafyanın lehine döner.
İtalya’nın yaralarını saran mafya ne iş yapar, nasıl para kazanır?
İkinci Dünya Savaşı sonrası İtalya darmaduman olmuştu ve devlet sistemi berbat haldeydi. 1950’li yıllarda zati halkın içinden gelen bir güç olan mafya tekrar ortaya çıktı ve evvel inşaat kesiminin, sonra da başka kesimlerin bir numaralı denetimcisi oldu. 1970’li yıllara geldiğimizde mafyanın elindeki kabahat imparatorluğu inanılmaz genişlemişti.
Mafyanın o dönemki en büyük gücü uyuşturucuydu. Bunun yanı sıra her türlü unsurun kaçakçılığı, her türlü yasadışı unsurun ticareti üzere detaylarını yazmamızın pek güzel olmayacağı işler mafyanın elindeydi. Daha da berbatı mafya, maddelerin ve kolluk kuvvetlerinin yapması gerekenleri kendi misyonu bilerek yaptığı için bulunduğu her yerde kendi özerkliğini ilan ediyordu. Hudutları aşması çok uzun sürmedi.
Mafya Amerika’ya bomba üzere bir giriş yapıyor:
The Godfather serisini izleyenlerin çok âlâ bildiği üzere 20. yüzyılın birinci yıllarında kimi Sicilyalılar Amerika Birleşik Devletleri’ne göç ediyor ve burada bir grup azınlık mahalleleri kuruyorlardı. Tıpkı birinci yıllarındaki üzere mafya burada evvel kendini korumak için kuruldu. Daha sonra ise Amerika sokaklarında Sicilya rüzgarı esmeye başladı.
1920’li yıllarda ABD hükümetinin içkiyi yasaklaması sonrası mafya, içki kaçakçılığının bir numaralı denetimcisi haline geldi. 1950’li yıllara geldiğimizde ise mafya, ülkedeki her türlü yasa dışı işi büyük oranda denetim etmeye başladı. Elbette bu yasa dışı güç sayesinde kamuya, iş dünyasına, siyasilere ve hatta hukuk dünyasına müdahale etti.
Her şey bitti zannedenlere berbat bir haberimiz var:
1980’li yıllara geldiğimizde İtalya ve ABD hükümeti mafya ailelerine karşı sıkı tedbirler almaya başladı. Çıkarılan maddelerle birlikte mafya ve denetim ettiği kamu yetkilileri büyük oranda temizlendi. 1990’lı yıllarda da süren bu güçlü çaba sayesinde 21. yüzyıla geldiğimizde mafya diye bir şey ortada kalmamıştı.
Nasıl yani, mafya yok mu? Şöyle söylemek gerekiyor, Sicilyalılar yaşadığı sürece mafya hayatta kalmaya devam edecektir. Çünkü mafya dediğimiz kavram bir organize hata örgütünden çok daha fazlasıdır. Resmen İtalya’ya bağlı olsalar bile kültürel olarak her vakit bağımsız olan Sicilyalıların bir çeşit geleneği olarak mafya zayıflamış bile olsa hala vardır ve ufak bir idare boşluğu yakalarsa korkarız tekrar güçlenecektir.
Gelelim en merak edilen hususa; En büyük mafya kimdir, Türkiye’nin mafyaları kimlerdir?
Topuğumuzdan vurulmak istemediğimiz için ülkemizdeki kimseyi gocundurmak istemeyiz lakin Türkiye’de mafya yok. Evet tahminen mafyanın yaptığı işleri ülkemizde yapanlar vardır fakat bunlar yasalar önünde organize kabahat örgütü kabul edilir. Mafya dediğimiz kavram, mendil ya da granül kahve denilince aklımıza gelen isimler üzere bir çeşit markadır.
Dünyada mafyadan çok daha büyük organize cürüm örgütleri vardır lakin bunlara da mafya demek gerçek olmaz. Mafya, Sicilyalıların ya da İtalyanların kurduğu organize cürüm örgütüdür. Salvatore Lucania, Vito Cascio Ferro, Al Capone, Michele Navarra, Salvatore Greco, Angelo La Barbera, Gaetano Badalamenti, Salvatore Riina, Bernardo Provazano üzere isimler mafyanın kıymetli adamlarındandı. Mesela Luciano Leggio da ünlü bir gangsterdir lakin mafya ailesinden değildir. Natürel burada işin orijin kıssasından bahsediyoruz, halk ortasında her gangster çetesine mafya deyip geçebiliriz.
Sicilya’da ortaya çıkan ve Amerika’ya bir devir hükmeden mafya nedir, kuralları nelerdir, nasıl para kazanır gibi merak edilen soruları yanıtladık. Sinemalarda, dizilerde, kitaplarda bu adamlar ne kadar havalı görünürse görünsün unutmayın, bunlar katil, özenmeyin.
