Her Yerde Gördüğümüz Bu “Ağlayan Çocuk” Tablosu Aslında Nasıl Bir Hikâyeye Sahip?

Son 30 yılda adeta bir kent efsanesine dönüşen “Ağlayan Çocuk” resmi, Türkiye’de çok sayıda dükkan, mesken ve otobüs camlarının duvarlarını süsledi. Fakat 1950’lerden beri İngiltere’de yaklaşık 250.000 satan bu tablonun öyküsü, epey çetrefilli yanlış anlaşılmalarla dolu.

Bu “Ağlayan Çocuk” tablosunu -namıdiğer “Çiko”-, her birimiz mutlaka bir yerlerden hatırlar. Oldukça temiz görünüşü ve gözyaşları ise onu bizden biri üzere benimsememize ve her yere asmamıza sebep oldu.

Peki Çiko, yanlış bilinenlerin tersine aslında nasıl bir kıssaya sahip?

Dünya çapında milyonlarca satan bu tablo, tanınan olduğu birinci vakitler epey fazla sevildi.

Ancak sonrasında İngiliz basının kurnazlığına kurban giderek “lanetli” damgası yedi. 1950’lerden itibaren dünyanın her köşesinde dolaşmaya başlayan bu fotoğrafın, ressamı tarafından çok farklı versiyonları yapıldı. Aslında bu tablonun orijinalindeki çocuk kumral ve ela gözlüydü lakin ressamın yaptığı öteki yapıtlarla, sarışın ve mavi gözlü olan formları de hayli yayıldı.

Hatta bu ünlü çocuğun birtakım tablolarda yaşı büyültüldü, kimilerinde küçültüldü. Birkaçında ise cinsiyeti değiştirilerek, kız halini aldı. Değişmeyen tek şey ise insanın içini parçalayan masumane bakışları ve gözyaşlarıydı.

Gelelim tablonun “sözde” lanetine.

Aslında her şey İngiltere’de çıkan bir yangınla başladı. İngiliz “The Sun” gazetesinin(hiç muteber değildir) yayımladığı bir habere nazaran bir itfaiyeci, yangın çıkan konutlardaki tüm eşyaların kül olduğunu lakin bu posterlerin hiç ziyan görmediğini öne sürdü.

Devamında o devir itfaiyecilerinin hiçbiri, bu ağlayan çocuk fotoğrafını konutlarına sokmadı. Böylelikle haberleri okuyan ve konutlarında bu posterin asılı durduğu herkes, paniğe kapıldı. İşin aslı bu yangınların elektrikli sobaların perdeye yahut yatağa yakın tutulması ve ocakların açık unutulmasıydı.

O periyotta İngiltere’nin fakir mahallelerinde bu posterin yaklaşık 50 bin kopyası satılmıştı. Ne tesadüftür ki yangınlar da ekseriyetle bu mahallelerde çıkmıştı ya da algıda seçicilik oluşmuştu.

İşler daha da ciddileşti ve gazetenin daveti üzerine iki binden fazla insan, evlerindeki posterleri, aldığı gazeteye geri yolladı. Posterler uğursuzluk getireceği kaygısıyla, toplu halde yakılarak imha edildi. 

Devamında binlerce insan, gazeteyi arayarak, bu poster yüzünden başına gelenleri anlattı. İnsanların savlarına nazaran; resimden geceleri ağlama sesleri gelmiş, gözyaşları kan rengine bürünmüş, fotoğraf beklenmedik biçimde sallanmaya ve titremeye başlamıştı.

İtfaiye yetkilileri sonradan tüm bu yangınların ihmaller sonucu ortaya çıktığını açıklasa da İngiliz gazetesinin bu temelsiz haberi, toplum tarafından çoktan benimsenmişti.

Her yerde görmeye alışık olduğumuz bu ağlayan çocuk resmi, aslında İtalyan ressam Bruno Amadio’ya ilişkin. Sağlıklı olduğu yıllarda turistlere fotoğraf satarak geçimini sağladığı bilinen Bruno, bunun dışında 26 tabloya daha imzasını atmış. 

Daha çok Giovanni Bragolin olarak bilinen sanatçı, bazılarına nazaran yapıtlarında çingene çocuklar olarak anılan ağlayan çocukları resmetmiş. Bruno bu tabloyu kaleme alırken, hiç elbet işin buralara geleceğini aklına getirmemişti.

Bonus: Bizim için bu tablo, Avrupa Yakası’ndaki Burhan Altıntop’un sempatik Çiko’sundan oburu değil.

Bir de ismi lazım olmayan bir dergiyle de özdeşleşmişti alışılmış.