Fare İstilası Altındaki Paris ve New York’taki Bu Büyük Sorun, Sokak Hayvanları Toplatılırsa Bizde de Ortaya Çıkar mı?

Fransa, New York üzere kentler uzun vakittir; son vakitlerde ise İstanbul’a bağlı Esenyurt ilçesi, haşere ve fare popülasyonu problemleriyle boğuşuyor. Aslında bu sıkıntıların sebebi çok belirli, sokaklardan kedi ve köpekleri toplamak.

Özellikle de Amerika ve Fransa uzun vakittir fare ve haşere popülasyonu derdinden muzdarip. Aslında dışarıdan bakıldığında “rüyalar ülkesi” olarak görülen bu yerler, nasıl oluyor da bu sorunu kendi içlerinde bir türlü halledemiyorlar?

Bu sorunun yanıtlarından biri, pek natürel kedi ve köpek gibi sokak hayvanlarının toplatılması. Çabucak “Ne alaka?” demeyin; gelin, anlatalım.

Öncelikle mevzuya Fransa’nın ve Amerika’nın kanayan yarası fare sıkıntısıyla başlayalım.

Fareler ekseriyetle insan yemeği artıklarına çok gelmesiyle bilinirler. Bilhassa Paris, New York üzere şehirlerde beşerler yedikleri şeyleri o kadar çok yere atıyor ki bu da hâliyle farelerin, yerleşim yerlerine gelmesine sebep oluyor.

Tabii tek sebebi yemek artıkları da değil, sokaklara bırakılan çöpler genelde farelerin beslenme saatine denk geldiği için farelerin sayısında değerli ölçüde artış gözleniyor.

Ancak Amerika’nın New York eyaletinde bu sorunun kökeni 1700’lü yıllara kadar dayanmakta. Fordham Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi Matthew Combs; farelerin, New York eyaletini geçmişten bu yana nasıl sardığını araştırdı. Combs’un araştırmalarına nazaran bu fareler birinci olarak Orta Doğu üzerinden Avrupa ve Afrika’ya yayılmışlardı.

1750-1770’li yıllar ortasında Amerika’nın Asya ve Avrupa ülkeleriyle ticaret yaptıkları yıllarda farelerin gemilerle gelmiş olduğunu tespit etti. Yani bu yara, çok uzun vakittir kanıyor diyebiliriz.

Sessiz kahramanlar sokaklarda cirit atmazsa farelerin önüne nasıl geçilebilir ki? Şu tosuna bir bakın.

Sokak hayvanları konusunda hayli katı tutum sergileyen bu iki ülke, aslında kendilerine bir nevi sorun davetiyesi çıkardı. Kedi ve köpeklerin ana avlarından biri olan farelerin, sokaklarda hiçbir köpeğin ve bilhassa kedilerin bulunmamasından ötürü sayılarının çok ölçüde artmasına sebep oldu.

Avrupa ülkelerinde sokak hayvanlarının öldürüldüğü üzere bir fikir olsa da aslında o denli bir şey yok. 1989 yılından beri bahse ait düzenlemeleri bile var; barınaklar, sokaklardan toplanan hayvanlara, Fransa hükûmetince açıklanan kanunları uygulamak zorunda.

Hatta sokakta bulduğunuz bir hayvanı direkt olarak sahiplenemiyorsunuz bile, birinci olarak barınağı arayıp 6 ay boyunca beklemeniz gerek. Şayet sahibi ortaya çıkmazsa lakin o vakit sahiplenebiliyorsunuz.

Tabii bu kural maalesef ki Amerika için geçerli değil. Sokak hayvanları tıpkı Avrupa ülkelerindeki üzere toplatılıyor lakin muhakkak bir vakit içerisinde kimse sahiplenmezse ötanaziye maruz kalıyorlar. 

İstanbul’a bağlı Esenyurt ilçesi ise kaş yapayım derken göz çıkaranlardan.

Farelerin genelde yerleşim yerlerinde dolaşmasından ve yemek artıklarıyla beslendiğinden bahsetmiştik. Sokak köpekleri için mama ve su noktası oluşturan belediye ise paklığa pek değer vermiş olacak ki fareler akın akın bu noktalara doluşmuş.

Üstelik bu popülasyon artışı yeni bir olay da değil, uzun vakittir bu problemle yaşadıklarını belirten etraf sakinleri ise doğal olarak haklı.

Sokak hayvanlarını sokaklardan toplarsak ne olur dersiniz? Aslında sonumuz New York ve Paris üzere olabilir.

Son vakitlerde toplumsal medya bu bahiste ikiye bölünmüş durumda. Bir taraf hayvanların toplatılmasını savunurken öbür bir taraf ise bu kanıya şiddetle karşı. Aslında bu hususun bizce kolay bir tahlili var: Kısırlaştırmak.

Böylece hayvan popülasyonunu kontrol altına alabiliriz. Zira maalesef ki ülkemizdeki barınakların hâli içler acısı, eğer hayatınızda bir defa dahi olsun gittiyseniz orada hayvanların daha çok acı çektiğini görmüşsünüzdür. 

Hayvanlar sokaklardan toplatıldığında bizlerde de büyük bir fare sorunu ortaya çıkacak ve eminiz ki bunu hiç istemezsiniz. Bu sorunu, belediyeler el ele vererek düzenli bir kısırlaştırma hareketiyle halledebilir diye düşünüyoruz. 

Peki son vakitlerde sıkça gördüğümüz Fransa’nın tahtakurusu sıkıntısının çıkış noktası nedir?

Tahtakuruları; yataklarda, otellerde, metrolarda, yüksek süratli trenlerde, sinema salonlarında ve havaalanlarında yani kısaca her yerde günümüz prestijiyle Paris’i işgal etmiş durumda. Artık “âşıklar şehri” olarak değil de “haşerat şehri” olarak bilinen Paris, son vakitlerde imajını önemli manada kaybetti.

Bu işgalin ana sebeplerinden biri, tahta kurularının artık böcek ilaçlarına karşı bir direnç sağlamaları ve adaptasyon geçirmeleri. Cep herkülleri hâline gelmiş bu haşeratlar artık eskisi kadar kolay ölmüyor. Fransız Sıhhat ve Güvenlik Kurumu ANSES’e nazaran Fransa’daki her 10 meskenden biri tahtakurusu işgaline uğramış.

Tek sebebi, böcek ilaçlarına karşı geliştirdikleri direnç de değil. Paris, günümüzde bu soruna sahip olmasına karşın hâlâ en çok ziyaret edilen şehirlerden biri. Bu haşeratların yayılmasının en değerli sebeplerinden biri de maalesef ki kenti ziyaret eden turistler diyebiliriz. Turistlerin taşıdığı bu böcekler, kentte tahtakurularının sayısının artmasına sebep oldu.

Öldürdüğünüzü sansanız bile yavrulamış olabiliyorlar, bu sorunu yaşayan biri varsa şayet ne demek istediğimizi anlayacaktır. Günlerce kan emmeden durabilen bu canlılar; havlularınızın ortasında, kıyafetlerinizde, çantanızda yani kısaca her eşyanıza tutunarak yaşayabilirler. Bu da Paris’in neden uzun müddettir bu sorunla karşı karşıya olduğunu gösterir nitelikte.

Fransa’ya eğitim almak için giden bir Türk öğrenci de bu sıkıntıdan nasibini almıştı.

“Odamdan neredeyse her gün diğer böcek çıkıyordu. Bir ayın sonunda zorla odamı değiştiler. Üstelik tuvalet ve banyoyu tüm katla ortak kullanıyorum. Buradaki yurtların KYK’dan çok daha makûs olduğunu size garanti edebilirim. Bir daha bu ülkeye adımımı bile atmayacağım.” sözlerini kullanan kız öğrenci, Fransa’da çok makûs tecrübeler yaşadığını belirtmişti.