Elon Musk’la Çalışan Türk Teknisyenle Konuştuk: Tesla, SpaceX ve Türkiye Uzay Ajansı’yla İlgili Sorularımızı Yanıtladı
Kısa mühlet önceye kadar SpaceX’le çalışan, artık de geleceğin teknolojisine taraf veren isimlerden biri olan Türk teknisyen Samet Saray ile konuştuk. Saray’ın verdiği cevaplar, ABD’de bu üslup işlerde çalışmak isteyen insanlara da yardımcı olacak nitelikte.
Ülkemizde SpaceX üzere geleceğe taraf veren firmalarda çalışmak isteyen binlerce genç var. Bunun bir hayal olduğunu düşünen beşerler, kendilerine fırsat verildiğinde çok daha ileri düzeylere ulaşabilirler. Bu eşiği aşarak dünyaca ünlü firmaların peşinden koştuğu Türk teknisyen Samet Saray ile konuştuk.
İstanbul, Fatih’te dünyaya gelen Samet Saray, Türk Hava Yolları’nda başlayan mesleğini ABD’de SpaceX’te uzay seyahatinde kullanılacak mekiğin üretiminde çalışarak devam ettirdi. Şu anda ise yüzde yüz elektrikli uçan araba üreten Supernal’da eVTOL üretiminde misyon yapan Saray, kendisine yönelttiğimiz soruları yanıtladı. Elon Musk’ın nasıl bir işveren olduğundan, elektrikli uçan arabaların geleceğine kadar pek çok soruya karşılık veren Saray, ABD’de çalışmak isteyen beşerler için de teklifte bulundu.
SpaceX’te 2 yılı aşkın müddette ne üzere tecrübeler elde ettiniz? Uzaya çıkacak birinci Türk, uzaya SpaceX’in Dragon Kapsülü ile gidip gelecek, bu bahis hakkındaki niyetleriniz neler?
2 yılın üzerinde SpaceX’te Dragon Spacecraft’ın üretiminde vazife aldım. Öncelikle ağır çalışıp odaklanınca her şeyin mümkün olabileceğini anladım. Öteki havacılık şirketlerine nazaran daha genç ve dinamik takıma sahipler ve şirket kültürü klâsik değil, yenilikçi. İşini güzel yapan çalışanların çok süratli bir biçimde yükselebileceği bir yer. Şimdi çok yeni olmama karşın bana da eğitmenlik teklifi gelmişti.
Uzaya gidecek birinci Türk, uzaya en emniyetli ve teknolojik bir kapsülle yani Dragon Spacecraft ile gidecek. Açıkçası bu projede yer aldığım ve emek verdiğim için çok memnunum.
Uzaya gidecek birinci Türk’ün F-16 pilotu olması sizce nasıl bir karar?
İlk astronotumuzun F-16 pilotu olması bence hakikat bir karar. Amerika’da da birinci seçmeler bu türlü yapılmıştı. Eminim kendisi bu misyonu hakkıyla yerine getirecektir.
%100 elektrikli uçan otomobil üreten Supernal ile çalışmaya başlamışsınız. Bu uçan otomobiller sizce ne vakit yaygınlaşır, yalnızca varlıklı şahıslar için mi üretiliyor? Ardında nasıl bir teknoloji var?
Daha evvel deneyim etmediğim bir kesime giriş yaptım ve artık elektrikli uçan otomobil üretiminde vazife alıyorum, bu çok heyecan verici. Varsayımım 2025’te gökyüzünde göreceğiz ve 2028 civarı yaygınlaşacağını düşünüyorum. Hayır, yalnızca varlıklı bireyler için değil herkes için üretilen araçlar bunlar. Birinci vakitlerde taksi üzere kullanılır ve vakitle şahıslar için de üretilir. Otonom yazılımlara sahip gücü bataryalardan alan uçak ve helikoptere nazaran çok daha sessiz teknoloji dolu aygıtlar.
eVTOL ve Starship hakkında fikirlerinizi söyler misiniz?
eVTOL ve Starship’in gelecekteki seyahat halimizi değiştireceğini düşünüyorum. Bu mevzularda teknik ayrıntıya girmem etik olmaz ama şunu söyleyebilirim; Jetgiller is coming.
Türkiye’deki Togg kW/s şarj fiyatı ile California’daki Tesla kW/s şarj fiyatını karşılaştırdığınız bir tweet’iniz var. Bu fiyat farkı sizce nasıl düşürülebilir?
Aslında Türkiye’de elektrikli araçların şarj fiyatının daha uygun olmasını beklerdim zira Amerikadaki üzere birçok kişinin özel garajı yok ve mecburen dışarıda şarj etmek zorunda kalınacak. Aşağı üst akaryakıtla tıpkı parayı şarja vermenin bir manası olmadığını düşünüyorum. Umarım bu hususta yetkililer değişikliğe sarfiyatlar.
Eski işvereniniz Elon Musk’ın özel jetiyle seyahat edebildiğiniz gördük bir tweet’inizden. Kendisi sizce nasıl biri? Tartışmalı tarafları da var övülen tarafları da. Sizin görüşünüz nedir?
Bence Elon Musk başka beşerler üzere değil. Farklı, zeki, egosuz ve oburlarının aklına gelmeyecek hayallere sahip biri. Birçok şirkette misyon aldım, daha evvel işverenini bu kadar seven çalışanı birinci sefer bir ortada gördüm.
Uzun müddettir Amerika’da kullandığınız Tesla Model Y Türkiye’de de satılmaya başlandı. Otomobilin artıları ve eksileri sizce neler? Birinci kez kullanacaklar için tavsiyeleriniz neler?
İki yıldır Tesla Model Y kullanıyorum. Bence mükemmel bir araç, otomobillerin iPhone’u desem yanlış olmaz. Süratli, emniyetli, sağlam, teknolojik ve masrafsız. Bir tek şunu eleştirebilirim; araç içi materyal kalitesi ortalama düzeyde. Birinci kullanıcılara tavsiyem ise çok seri olduğu için sık sık sürat yapacaklardır aman dikkatli olsunlar, ayrıyeten çok basınca şarjı çabuk bitiyor. 🙁
SpaceX yalnızca ABD vatandaşlarını işe alıyor diye biliyoruz; sizin ikili vatandaşlığınız mı var, şayet yoksa bir Türk olarak nasıl işe alınmıştınız?
Hayır yalnızca vatandaşları değil Green Card sahiplerini de işe alıyorlar. Ben şimdi geçtiğimiz günlerde ABD vatandaşlığımı aldım artık ikili vatandaşım. Ancak SpaceX’te çalışırken Green Card’ım vardı. Şunu da eklemek isterim; Green Card yahut ABD vatandaşlığınız yoksa müracaat yapmayın, değerlendirmeye bile alınmazsınız.