6 Şubat tarihinde ülke olarak hepimizi derinden sarsan bir sabaha uyandık. Daha evvel de pek çok defa büyük sarsıntılar yaşayan bir ülke olarak olayın sıcaklığıyla birbirimize kenetlenip dört bir yandan toplanan yardımları muhtaçlık bölgelerine yığdık lakin bölgede sarsıntıdan etkilenen insanlara ve tüm canlılara maddi manevi yardımların istikrarlı bir formda devam etmesi gerekiyor.
Depremin akabinde takip eden günlerde bölgedeki gereksinimlere yönelik yardımlar toplandı lakin bu yaralar sadece battaniyeyle ya da toplanılan milyarlarca lirayla kolayca sarılacak çeşitten değil. Ayrıyeten şu an bu bölgeye olan hassaslığın fazla olduğunu fakat zamanla bu ilginin dağılacağını maalesef biliyoruz. Zira genellikle böyle oldu.
Dersler çıkarıp tedbir almak yerine, öncekilerden daha büyük bir yıkım yaşayana dek vakit içinde olan biten her şeyi unutmayı tercih ettik. Bu defa daha farklı olabiliriz. Her şeyden öte bir an önce beşerler ve öbür tüm canlılar toplumsal yaşama tekrar entegre olabilmeliler. Bir manada toplumsal sorumluluk şuuruyla hareket etmemiz gerekiyor.
Yaşananların üzerine Maslow’un gereksinimler hiyerarşisinde yer alan en temeldeki basamaklar ziyan gördü.
Afet periyotlarında öncelikli ve acil gereksinimler genelde birinci iki basamağa indirgenebiliyor. Çünkü yeme-içme, barınma, güvenlik üzere insanın hayatta kalmasını sağlayan en temel hususlar sarsılmış oluyor. Bu nedenle öncelik sırasında yer alıyorlar.
Bunların biri bile gerçekleşmediğinde insan olarak kendimizi eksik hissediyoruz ve ruh sıhhatimiz etkilenebiliyor. Münasebetiyle da kişinin kendini gerçekleştirebilmesi için tüm basamaklar sağlam olmalı.
Bölgedeki insanların sarsıntıdan evvel süregelen kendine mahsus hayatları vardı.
Sırf muhtaçlıkları var diye yardım ismi altında insanların razı olmasını beklediğimiz şeylerin ne kadar onur kırıcı olabileceğinin farkında olmalıyız. Maddi manevi büyük kayıpların beşerde derin izler ve aşılması sıkıntı travmalar yarattığını biliyoruz. Herkesin bir meskeni, ailesi, geçimini sağladığı bir işi ve sahip olduğu bedelli şeyleri vardı.
Ev dediğimiz şey sadece dört duvardan oluşan beton yığınından ibaret değil. İçine doğduğumuz, büyüdüğümüz hayatımızın büyük bir kısmının geçtiği ve anılarımızın olduğu inançlı alanımız aslında. Kimileri ailesi ve konutuyla birlikte her şeyini kaybetti. Kimileri hayatta kaldığı için suçlulukhissediyor. Tüm bu travmatik izler üzerini örtmeden güzelleştirilmeli. Bu konuda toplumun birer ferdi olarak hepimize vazifeler düşüyor.
Öncelikle depremzedeler için, “Bak sen şanslısın; en azından hayattasın, şükret!” üzere yüzeysel telkin cümlelerinin çok da işe yaramayacağı bir devirden geçiyoruz.
Bir anda sahip olduğunuz herkesi ve her şeyi yitirdiğinizi düşünün. Bu türlü bir durumda havalarda uçuşan milyarlar ya da yapılacak nakdi yardımların hiçbiri ne vefat eden insanları ne de anılarla dolu meskenleri ve hayatları geri getirmeyecek. Fizikî sıhhatiniz kadar psikolojik sıhhatinizin da düzgün olması gerekiyor.
Neredeyse tüm belediyelerde, resmi ve sivil organizasyonlarca psikolojik takviye sağlayacak ekipler görevlendirilmiş durumda. Ayrıyeten Kızılay’ın bünyesindeki psikolog, klinik psikolog, toplumsal hizmetler, ruhsal danışmanlık ve rehberlik uzmanlarından oluşan profesyonel ekipleri bulunuyor. Deprem bölgesindeki yetişkin ve çocuklara psikolojik takviye veriyorlar.
Ancak maddi ve ruhsal olduğu kadar toplumsal bir dayanak sağlanmasına da gereksinim var.
Depremden etkilenen çoğu insan, ülkenin farklı kentlerine geldi yahut getirildiler. Bir kısmı zelzelenin akabinde imkan bulduğu birinci anda farklı bir kente gerçek yola çıkmıştı. Bir kısmı da vazifeliler tarafından başka şehirlerdeki öğrenci yurtlarına ve otellere yerleştirildi. Hem bölgedeki çadır kentlerde kalanlar hem de öbür kentlere taşınmak isteyenler, mesleklerine ve marifetlerine nazaran iş bulmaları için desteklenmeliler.
Hem sivil toplum kuruluşları hem de resmi görevlilerce konteyner kentler kuruluyor ve yeni ömür alanları oluşturuluyor. Genç, çocuk, yetişkin ve yaşlılar her kesimin farklı toplumsal gereksinimleri olduğunu biliyoruz. Bu hayat alanlarında düzenlenen etkinliklerde istekli olarak vazife alabiliriz. Şayet sarsıntı bölgelerine uzaktaysanız ve yardım etmek istiyorsanız bir çocukla ya da bir yetişkinle mektup arkadaşı olabilir, manevi ve toplumsal manada yardıma istekli olabilirsiniz.
Bölgede, sahibi vefat eden evcil hayvanların ve sokak hayvanlarının da birebir biçimde tıpkı bir insan üzere ağır etkilendiğini biliyoruz.
Tüm beşerler üzere diğer canlıların da daha inançlı bölgelere getirilmesi ve tedavi ettirilmesi gerekiyor. Daha çok barınma alanı, mama takviyesi, veteriner tabip ve istekli muhtaçlığı doğuruyor aynı vakitte. Bu bahiste, sahipli ve sahipsiz tüm hayvanların yeni bir yuva sahibi olmasına katkı sağlamak ismine ferdi ya da muhakkak tertiplerde gönüllü olabiliriz.
Türk Veteriner Tabipleri Birliği, veteriner tabiplerin toplandığı Afet.vet adlı bir dayanışma ve uyum platformunu hayata geçirmişti. İstanbul ve Ankara’daki kimi veteriner klinikleri ve hayvanseverler de istekli olarak bir ortaya gelip birçok hayvanın inançlı bölgeye taşınmasına ve tedavi olmalarına katkı sağladılar. Bu, “Ne yapabilirz ki?” sorusuna çok düzgün bir yardım ve dayanışma örneği. Bazen en yeterli yardım, en âlâ bildiğimiz işi yapmaya devam etmek oluyor.
Deprem bölgelerindeki yaralı ve nakledilecek hayvanlara yardım edebilmek için Afet.vet platformundan kayıt oluşturularak veteriner tabipler koordineli bir halde daynışma gösteriyor.
Deprem bölgelerinde faaliyet gösteren lokal üreticiler ve küçük işletmelerin de bu devirde daha fazla desteklenmesi gerekiyor.
Hatay, Kahramanmaraş, Gaziantep, Adıyaman ve sarsıntıdan etkilenen başka tüm vilayetlerimizdeki esnaflar, girişimciler ve faaliyet göstermeye devam etmek isteyen her türlü işletme, elimizden geldiğince desteklenmeli. Her yörenin salça, zeytin, tarhana, baharat, kuru yemiş üzere meşhur gıda eserleri bulunuyor. Gereksinimimiz olan eserleri, bölgedeki rastgele bir işletmeden online alışveriş yaparak temin etmemiz bile bir tesir yaratabilir.
Kendi el emeği eserlerini üreten küçük işletmelerden yapacağımız alışverişlerle de onları destekleyebiliriz. Teşebbüsçü Bayanlar Kümesi topluluğunun sarsıntıdan etkilenen bölgelerdeki kadın girişimcileri tüketiciyle buluşturmayı hedeflediği çalışmaları bu durumun hoş örneklerinden. Çalışıp üretebilen nitelikteki insanları bir uğraşa yönlendirmek, sırf maddi takviye değil. Birebir vakitte o insanların psikolojilerinin de güzelleşmesine yardımcı olabilecek manevi bir takviye sayılır.
Sonuç olarak hepimizin, maddi bağışlar dışında yapabileceği şeyler de bulunuyor. İçinizden gelerek samimi bir şekilde istekli olduğunuz tüm yardım tertiplerinde kendimize uygun bir misyon bulabiliriz. Yeteneklerimiz doğrultusunda yaptığımız işlerle, sevdiklerimizle ve etrafımızda bizlere takviye olmaya istekli beşerlerle üzüntülerimizi paylaşmak insan olarak bizi sosyal hayatın içinde tutmaya yardımcı olacaktır.
