Kahramanmaraş’ta meydana gelen zelzeleden sonra bölge salgın hastalık riskiyle de karşı karşıya. Pekala zelzele bölgesinde hangi salgınlar patlak verebilir? Bunlarla nasıl başa çıkılır?
Özellikle de salgın hastalık riski ve hijyen sorunu, bölgede büyük bir sorun haline geldi. Tuvalet ve pak su gereksinimi karşılanmazsa pek hastalığa davet çıkarılabilir.
Üstelik önümüzdeki günlerde bu sıkıntı, çok daha önemli bir boyuta ulaşabilir. Muhtemel hastalık tehlikesine karşı aşılanma da tavsiye ediliyor.
Kahramanmaraş’ta kanalizasyon ile içme suyunun karıştığı tez ediliyor.
Günlerdir bölgeden bilgi aktaran CNN Türk muhabiri Fulya Öztürk, Kahramanmaraş’ta kanalizasyon ile içme suyu kaynaklarının karışmış olabileceğini lisana getirdi.
Yetkililer de içme suyunun kullanılmaması istikametinde açıklama yapıyorlar. Sözcü gazetesine demeç veren Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise bölgede çok önemli sıhhat problemleri yaşanabileceğini açıkladı.
Cansız vücutlara ve kemirgenlere dikkat edilmeli.
Deprem bölgesinde enkaz altında cansız vücutlar bulunuyor. Hatta birtakım yerlerde kokuların yayılmaya başladığı da belirtiliyor. Mehmet Ceyhan, cansız vücutların direkt hastalık yapmayacağını lakin risk oluşturduğunu tabir ediyor. Sonuçta sarsıntı bölgelerinde binlerce cansız vücut var. Aç kalan hayvanlar, ne yazık ki bu vücutları parçalayabilirler. İşte bu da hastalığa neden olabilir.
Mehmet Ceyhan, bölgenin bir müddet sonra fareler ile mücadele etmek zorunda kalabileceğini söz ediyor. Bunun da kuduza yol açabileceğini söyleyen bilim insanına nazaran başıboş köpeklerin yol açabileceği kuduz riski çok daha yüksek düzeyde. İnsanların kuduz kapmış hayvanlar tarafından ısırılması da ölümcül olabilir. Mehmet Ceyhan, nüfusun en azından yüzde 20’si kadar kuduz aşısı temin edilmesi gerektiğini söz ediyor.
“Tetanostan korkmalıyız”.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’a nazaran tetanos riski de en az kuduz kadar yüksek. Bilim insanı şöyle diyor: Depremde en çok korktuğumuz şeylerden biri de tetanostur. Zira bu yıkıntı altından çıkarılan yaralıların şayet bir halde 5 yıl içinde tetanos aşısı olmadığı öğrenilebilirse çabucak çıkarılır çıkarılmaz yapılacak birinci işlerden biri onlara tetanos aşısı yapmak olmalı. Tetanos da kuduz da çok yüksek oranda öldürücü. Tanıyı koyduğunda kurtarmak çok zor…
“Toplu ömür nedeniyle her türlü hastalık birbirine bulaşacak”.
Ceyhan yalnızca tetanos ve kuduzun değil, öteki hastalıkların da salgın haline geleceğini söyledi. Profesörün açıklaması şu formdaydı: Tam bu sene artan grip, COVID-19, RSV üzere, teneffüs yolu enfeksiyonu yapan virüslerin çok arttığını ve insanların eski yıllara oranla çok daha yüksek oranda bu hastalıklara yakalandığını konuşurken oldu zelzele. Artık ortam soğuk ve bu insanların aileleri farklı değil. Büyük çadırlarda, salonlarda, toplu halde tutuyoruz bu insanları. O beşerler teneffüs yoluyla her türlü hastalığı birbirlerine bulaştıracaklar.
Onun için bölgedeki insanların öncelikle grip aşısı olması lazım. COVID-19’un yayılmasını önlemek için de aşısı eksik olanların aşılarının tamamlanması lazım. Bunun planlamasını oradaki insanlara bırakmamak lazım. Bunu Sağlık Bakanlığı’nın düşünmesi lazım.
Deprem bölgesi, bilhassa de tuvalet sorunu yaşıyor.
Deprem bölgesinden yayın yapmaya çalışan gazetecilerin ortak olarak vurgu yaptıkları bir problem var: Tuvalet. Bilhassa de Kahramanmaraş ile Hatay’da tuvalet sorunu yaşandığı aslında bilinen bir gerçek. Hatta birtakım manzaralar de var.
Gazeteci Nevşin Mengü, Hatay’dan şu görüntüyü paylaşmıştı:
Hataylı bir vatandaş ise şu çarpıcı açıklamalarda bulunmuştu:
Bir içerik üreticisi ise ağabeyinin Antakya’da olduğunu, bölgede önemli hijyen meseleleri yaşandığını tez ediyor:
Umumi tuvaletler ile insan dışkıları ölümcül hastalıklara yol açabilir.
Umumi tuvaletler ile insan dışkılarının salgın hastalıklara yol açabileceği aslında yıllardır bilinen bir şey. Bu bağlamda; genel tuvaletlerden bulaşan hastalıkların başında tifo, kolera, dizanteri ve mikrobik ishal geliyor. Olağan şartlarda pek de önemsenmeyen ve herkesin periyot devir yaşadığı ishal, zelzele bölgesinde ne yazık ki ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Aslında tahlil çok kolay: Portatif tuvaletler.
Deprem bölgesinde bulunan vatandaşlar için aslında ucuz ve kolay bir tahlil usulü bulunuyor. Giderilen tuvalet muhtaçlığının bir poşet içerisinde saklanmasına imkan tanıyan bu eserler, başta Hatay ve Kahramanmaraş olmak üzere sarsıntıdan etkilenen tüm kentlerimizde salgın hastalıkların önlenebilmesi için etkili bir tahlil olabilir.
Tabii bu eserlerden milyonlarca adet ulaştırılsa bile risk ortadan kalkmıyor. Burada gerek mahallî idarelere gerekse Sıhhat Bakanlığı’na büyük iş düşüyor. Bölgede kireçleme yapmak bile epey yararlı sonuçlar verebilir. Yetkililerin bu mevzuda neler yapacaklarını hep birlikte göreceğiz…
Portatif tuvaletin ne kadar kolay ve tesirli bir tahlil olduğunu aşağıdaki görüntüde görebilirsiniz:
()
Temiz su içinse su tankları kullanılmalı.
()
Yukarıda, temiz su gereksiniminin nasıl giderileceğine dair hayli net bir görüntü görüyoruz. İçerisinde 14 bin litre pak su bulundurabilen depolar, depremzedelerin pak suya ulaşımını hayli kolay bir hale getirebilir.
