BMC Fatih Kamyonla Ralli mi Olurmuş? Efsane Yarışçı Renç Koçibey, Bir İç Savaşın Ortasında Bunu Başarmıştı!

Bugün hepimiz az çok motor sporlarını biliyoruz hatta ülkemizde bir Formula 1 pisti bile var lakin 1960’lı yıllarda bırakın yarışı, otomobil kullanan sayısı bile azken Renç Koçibey isimli bir yarışçı efsane olma seyahatine başladı. BMC kamyon ile Paris-Dakar yarışına katılıp iç savaşın ortasında yarışan Renç Koçibey bir birincisi de başarmıştı.

Formula 1, WRC, MotoGP, Dakar, Le Mans 24 derken dünyada ve ülkemizde her geçen gün motor yarışlarına olan ilgi giderek artıyor. Zati biliyorsunuz ülkemizde bir F1 pisti bile var. Pekala lakin efsane Türk yarışçıları denilince aklınıza kim geliyor? İşte bu yazıyı okuduktan sonra Renç Koçibey aklınıza gelen birinci isim olacak.

Türkiye’de daha bırakın ralliyi, yarışı; otomobil müddetin bile az olduğu yıllarda Renç Koçibey, arabalara tutkuyla bağlanmış ve bir yarışçı olmuştu. Sayısız muvaffakiyetin akabinde tepeyi ise 1992 yılında yapılan Paris-Dakar rallisine BMC Fatih kamyon ile katılarak gördü.

Babasının otomobilini sürerken motor tutkusu başlayan bir çocuk: Renç Koçibey

1 Ocak 1942 tarihinde İstanbul’da dünyaya gelen Mustafa Renç Koçibey, daha yürümeye başladığı yıllarda bisikletine atlamış ve usta işi sürüşüyle tüm mahallede isminden kelam ettirir olmuştu. Şimdi 10 yaşında bir çocukken babasının otomobilini kullanmaya başlamış olan Renç Koçibey, güya genetik olarak babasının motor tutkusunu almış üzereydi.

Gençlik çağlarında babası ona bir motosiklet armağan edince içindeki motor tutkusu düzgünce harlandı ve yalnızca sürmeye değil, motorla uğraşmaya da başladı. Derken bir haber aldı, Türkiye’de gerçek manadaki birinci ralli yapılacaktı. Hemen kolları sıvadı ve mütevazı Anadol marka arabası üzerinde çalışmaya başladı.

Anadol satışlarını patlatan şampiyonluk, Renç Koçibey’in efsane olma yolundaki birinci adımı oldu:

O devirde tahminen ülkemizde ralli yoktu ancak motor tutkunlarının da sayısı hiç az değildi. 1968 yılında Türkiye’de, bildiğimiz manadaki birinci ralli yarışı yapıldı. Renç Koçibey, Trakya Rallisi olarak isimlendirilen bu yarışa kendi halinde bir yerli araba olarak bilinen Anadol ile katıldı ve birinci oldu.

Tabii olağan koşullar altında Anadol bu türlü bir yarışı kazanacak güçte bir araba değildi. Ancak Renç Koçibey motor konusundaki ustalığını konuşturarak bu arabası sözün tam manasıyla baştan yarattı. Trakya Rallisi ile birlikte herkesin gözdesi olan Anadol satışlarında o devir patlama yaşandı. Renç Koçibey efsanesi ise daha yeni başlıyordu.

Ailenin ‘paşası’, yolların ‘erkeği’

Kibar ve mütevazı bir insan olduğu için, Renç Koçibey’in, ailesi ve arkadaşları ortasında lakabı paşaydı. Arabaya binip yarışa başladığında ise bu paşalıktan eser kalmıyordu. Ralli arkadaşları onu bileği güçlü, ayağı ağır yani süratli olarak anlatıyorlar. Yarışa başladığı anda ise lakabı ‘erkek’ oluyordu. Bilhassa yağışlı havalardaki hareket kabiliyeti ve yokuş aşağı hızlanışı, onu izleyenleri kendine hayran bırakmasına yetiyordu. 

1976 yılında katıldığı Türkiye Rallisi’nde Murat 124 arabası ile birinci olan Renç Koçibey, Tofaş Ralli kümesinde yarışırken Murat 131 ile yolun tozunu attırıyordu. Daha sonra katıldığı diğer Türkiye Rallisi’nde de Ford Escort ile birinci olduktan sonra 1984 yılında Balkan şampiyonu olarak dünyaya açılmaya başladı. 

Paris-Dakar Rallisi’nde başına gelmeyen kalmadı:

1988 yılında dünyanın en yeterli Mitsubishi pilotu seçilen Renç Koçibey, Paris-Dakar yarışına katılmaya karar verdi. Aslında ondan evvel 1991 yılında Ali Deveci ve Garip Gürel, Camel Trophy’i kazanarak bu yolu açmışlardı. Renç Koçibey birinci olarak bir Mitsubishi Pajero ile bu yarışa katıldı. Fakat bu türlü bir araçla bitiş çizgisine bile ulaşamayınca aklına farklı bir fikir geldi.

Renç Koçibey, bir Türk firması olan BMC ile anlaştı ve onlardan 6×6 bir kamyon yapmalarını istedi. Böylece birinci sefer bir Türk firması aracı ile Paris-Dakar yarışına katılmış oluyordu. Renç Koçibey, yanında Ahmet Gökay ve Ahmet Utlu ile 1992 yılındaki yarışa katıldı. Bu araçla da yarışı bitiremediler fakat bunun nedeni ne araç ne de gruptu.

O sene yarış birinci ve tek sefer Paris-Cape Town ortasında yapıldı. Yol koşulları zati müthişti fakat daha fecî olan o periyot bölgede iç savaş olmasıydı.

Ahmet Utlu’nun daha sonra aktardığına nazaran grup yarış sırasında hem Çad’da hem de Angola’da pek çok kere iç savaş çatışmalarının içinde kalmıştı. Yani bırakın yarışı kazanmayı, hayatta kalmanın bile sıkıntı olduğu bir yoldu. 

Otomobil tutkunu Renç Koçibey’in sonu bir arabanın içinde geldi:

Renç Koçibey, 1993 yılında katılacağı Sipahi Rallisi pistinde müşahede yapmak için İzmit yakınlarında aracı ile dolaşıyordu. Gecesini gündüzüne katıp yaptığı çalışmalar sırasında yorgun düşmüştü ve bu halde otomobil kullanmak zorunda kalmıştı. Maalesef bir anlık dikkatsizlik sonucu 9 Şubat günü bir otomobil kazası geçirdi ve hayatını kaybetti. 

Araba kazası sonucu mevti sonrası olay derinlemesine araştırıldı. Böylesine usta bir şoförün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi imkansıza yakın olduğu için yorgunluk nedeniyle dikkatinin dağıldığına karar verildi. Diğer bir kuşku ise olay anında emniyet kemerinin takılı olmadığı tarafındaydı. 

Türkiye’nin birinci ve en uygun ralli pilotlarından olan efsane yarışçı Renç Koçibey’in hayranlık veren hayat öyküsünün ayrıntılarından bahsettik. Kim bilir tahminen bir gün ülkemizde Renç Koçibey ismine özel ralli yarışları düzenlenir.