Birinci Dünya Savaşı’nda İngilizlerin Bizi Yenebilme Umuduyla Bastırdığı Bu Paranın Amacı Neydi?
Birinci Dünya Savaşı vaktinde, savaşı kazanacağından emin olan İngilizler, “Osmanlı pound’u” ismi altında kendilerine has bir banknot bastırmışlardı.
Osmanlı’nın, Osmanlı lirası kullandığı periyotlarda topraklarına Osmanlı pound’ları sızmaya başlamıştı. İngilizler, bu parayı kullanıyordu.
Üstünde Osmanlıca ve İngilizce sözlerin bulunduğu bu değişik paranın nasıl ortaya çıktığına ve sonra ne olduğuna birlikte bakalım.
Savaşı kaybedeceklerini anlayan İngilizler, diğer yollar aramaya başlamıştı.
Birinci Dünya Savaşı yıllarıydı ve Çanakkale Boğazı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son kalesiydi. İngilizler, Boğaz’ı geçerek İstanbul’u ele geçirmek istiyorlardı fakat askerlerimiz, dirençli bir halde ataklara karşı koymaya devam ediyordu.
İngilizler için, Çanakkale Savaşı tam bir kâbusa dönüşmüştü. İlerlemeleri durmuştu ve çaresizce bir yol aramaya başlamışlardı. Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik zayıflıklarını kullanacaklardı.
Osmanlı lirasından farklı bir banknot ürettiler.
İngilizler, Osmanlı para ünitesini etkisiz hâle getirmeye karar verdiler. Böylelikle “Osmanlı pound’u” ismi altında biri 60, başkası 120 gümüş kuruşluk enteresan banknotlar bastırdılar. O devirde Osmanlı, Osmanlı lirası kullanıyordu.
Osmanlı pound’u, Osmanlı lirasına benzeri bir dizayna sahipti lakin üzerinde İngiliz Krallığı’nın simgeleri ve resmî dili bulunuyordu. John Bradbury tarafından imzalanmıştı ve üstünde Osmanlıca yazılar da vardı.
Bu parayı kullanmışlardı ama istedikleri sonucu alamamışlardı.
İngilizler, bu banknotları bölgede kullanmaya başladılar ve lokal ekonomiyi etkilemeye çalıştılar. İngiliz askerleri de ortalarındaki alışverişi bu parayla yapıyordu.
Ancak bu planları da işe yaramadı. Askerler, tıpkı dirençle savaşmaya devam etti. Çanakkale Savaşı’nın sonucu aşikardı. Osmanlı İmparatorluğu zafer kazandı ve İngilizler, geri çekilmek zorunda kaldı. Osmanlı pound’o ise bir hatıra olarak geride kaldı.
Günümüzde bu banknot, koleksiyoncular ortasında az ve tarihi bir hatıra olarak bedellendiriliyor. Çanakkale Savaşı’nın anısını taşıyan Osmanlı pound’u, dönemin zorluğunu ve direnişini temsil ediyor.
Son olarak, “Çanakkale geçilmez!” kelamını layığıyla yerine getiren Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına minnetlerimizi sunuyoruz!
