Renkleri ve halleri bakımından günümüzün en tanınan balıkları ortasında yer alan beta, öğrendiğinizde epey şaşırabileceğiniz bilgiler barındırmaktadır. Doğuşçu siyam balığı olarak da bilinen beta balıkları, akvaryumların vazgeçilmezleri ortasındadır.
Beta balıkları, günümüzde en tanınan ve en evcil balıklar ortasında yer alıyor. 70’den fazla cinse sahip olan Beta cinsi, doğal hayatlarında daha farklı renklere ve formlara sahip oluyorlar. Birinci evcilleştirme çalışmaları ise 150 yıl evvel Taylan’da çocukların Beta balıklarını pirinç tarlalarından toplamaları ile başladı. Devrin Siyam Hükümdarı, balıkların süratle artan popülaritesini fark etti ve onları vergilendirmeye karar verdi.
En tanınan akvaryum balıklarından olan Beta balıkları, ortasından seçim yapabileceğiniz çok çeşitli renklere ve hallere sahiptir. Bu yazımızda da, görünüşleri ile gören herkesi büyülümeyi başaran Beta balıkları ile ilgili en enteresan bilgileri sıraladık. Lafı daha fazla uzatmadan içeriğimize geçelim.
Beta balığı hakkında bilgiler:
- Eğitilebilecek kadar zeki balıklardır
- Beta aslında 70’ten fazla tıbbın adıdır
- Hepçil balıklardır
- Su yüzeyinde oksijen soluyabiliyorlar
- Erkek ve dişi Beta balıklarını ayırt etmek epey kolaydır
- Yalnızca birkaç yıl yaşabiliyorlar
- Erkek Betalar son derece saldırgandır
- Tayland’ın ulusal deniz hayvanıdır
- Birbirleriyle irtibat kurabilirler
- Yabani Betalar daha donuk renklere sahiptir
- Ilık suları daha çok severler
Eğitilebilecek kadar zeki balıklardır
Beta balıkları son derece zeki balıklardır. Onları besleyen sahiplerini bile tanıyabilirler. Hatta akvaryumun etrafında gezdirilen parmakları takip edebilirler, çemberlerin içinden geçebilirler ve bir topu kaleye gerçek itmek üzere kolay numaraları gerçekleştirmek için eğitilebiliyorlar.
Beta aslında 70’ten fazla çeşidin adıdır
Bilimsel olarak “Beta”, onlarca farklı balık tipini kapsayan bir cinsin genel adıdır. Bunlardan en yaygın olanı ve çabucak hemen birçok insanın “Beta” olarak bildiği tıp ise betta splendens’tir. Başka bir ismi Kavgacı siyam balığıdır.
Hepçil balıklardır
Betalar hakkında bilinmesi gereken bir öbür kıymetli bilgi ise hepçil olduklarıdır. Bu, beslenme konusunda aslında çok seçici olmadıkları manasına gelmektedir. Doğal ortamlarında, çoklukla yüzeye çıkar ve orada beslenirler. Kan kurdu, tuzlu su karidesi ve su piresi, yemeyi en sevdikleri besinler ortasındadır.
Su yüzeyinde oksijen soluyabiliyorlar
Betalar, labirent balıkları olarak da bilinen anabantodilerdir. Anabantoidler, oksijen soluyabildikleri özel bir organa sahiptirler. Bu sayede, sırf olağan su altı teneffüsü ile hayatta kalmak zorunda değillerdir. Yani, bir müddet su dışında hayatta kalabilirler.
Erkek ve dişi Beta balıklarını ayırt etmek hayli kolaydır
Genel olarak Beta balıklarının erkek mi dişi mi olduklarını belirlemek hayli kolaydır. Cinsiyetlerini net bir formda ortaya koyan ve erkek Betaları dişi Betalardan ayıran kimi faktörler vardır. Genç Beta balıklarında bunu yapmak çok daha zordur. Erkekler dişilere nazaran daha canlı renklere sahipken, dişilerin bedenlerinde dikey çizgiler bulunur. Ekseriyetle beden biçimlerinde de farklar bulunmaktadır. Dişiler erkeklerden daha kısa ve geniş bir yapıya sahipler.
Yalnızca birkaç yıl yaşabiliyorlar
Betaların ömrü genellikle 2-3 yıldır, fakat bundan çok daha uzun mühlet yaşayan Betalarda olmuştur. Yani ender durumlarda, 10 yıldan daha fazla yaşadıkları görülmüştür. Bunun en büyük nedenleri ortasında ise uygun bir bakım yer alıyor.
Erkek Betalar son derece saldırgandır
Toplu bir akvaryumunuz varsa ve buraya bir balık eklemeyi düşünüyorsanız, Beta son tercihleriniz ortasında yer almalıdır. Bunun nedeni, Betaların öbür erkeklere ve daha küçük balıklara karşı son derece saldırgan bir yapıya sahip olmalarıdır. Yani, rastgele bir erkek Beta balığı, birebir akvaryumda yer alan öteki bir balığa saldırarak ziyan verebilir.
Tayland’ın ulusal deniz hayvanıdır
Kökenleri Güneydoğu Asya’ya dayanan Beta balıkları, günümüzde tüm dünyada en tanınan balıklardan biridir. Fakat orjinal hayat alanları Tayland, Kamboçya, Vietnam üzere ülkelerdir. Bu balıklar çoğunlukla Mekong Irmağı ve başka ırmaklarda yaşarlar. Ayrıyeten, 2019’da Tayland’ın ulusal deniz hayvanı olarak seçilmiştir. Bununla birlikte, muhafaza statüsüne nazaran doğal ortamında savunmasız olarak belirlendiğinden, sistemli olarak takip edilmelidirler.
Birbirleriyle irtibat kurabilirler
Erkek Betalar, bağlantı aracı olarak solungaçlarını kullanırlar. Örmeğin, iki erkek Beta karşılaştığımda, birbirlerini korkutmak için solungaçlarını ve yüzgeçlerini açarlar. Ayrıyeten, bir dişiye kur yaparken solungaçlarını ve yüzgeçlerini genişletirler. Şayet dişi etkilenirse, solungaçlarını ve yüzgeçlerini erkeğe yanlışsız çevirirler.
Yabani Betalar daha donuk renklere sahiptir
Günümüzde görmeye çok alıştığınız parlak renkli Betaların, aslında yabani hayatlarında daha donuk renklere sahip olduklarını biliyor muydunuz? Bugün gördüğünüz parlak renkler ve desenler, balık yetiştiricilerinin uzun yıllardır yaptıkları yetiştirme çalışmalarının bir sonucudur. Lakin, bu çalışmalar vakit zaman genetik ve form bozukluklarına yol açabiliyor.
Ilık suları daha çok severler
Betalar tropikal balıklardır, yani ılık suları daha çok tercih ederler. Yırtıcı tabiatta, yaklaşık 24 ila 30 santigrat derece ortasındaki sularda yaşarlar. Konutta beslenen Beta balıklarının ise 26 ila 27 santigrat dereceye sahip sularda tutulması önerilir. Şayet akvaryum suyu çok soğuksa, Betalar vakitle halsizleşir ve hatta yemek yemeyi bile bırakabilirler. Bu nedenle, akvaryum suyunun sistemli olarak denetim edilmesi gerekir.
Bu içeriğimizde Beta Balıklarının birbirinden değişik özelliklerini inceledik. Hayvanlar hakkında başka içeriklerimize de göz atabilirsiniz:
