Ne yaparsanız yapın bir türlü ayaklarınız ısınmıyor mu? Merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Zira sonucunda ayak ve el üzere uzuvların üşümesine neden olacak pek çok farklı hastalık var. Gelin ayaklarımızın bedenimizin öbür bölgelerine nazaran neden daha çok üşüdüğüne, buna neden olan hastalıklara ve yapabileceklerinize yakından bakalım.
Soğuk kış aylarında el ve ayaklarımız üşür. Olağandır. Bu nedenle kalın çoraplar ve eldivenler giyeriz. Fakat hava o kadar da soğuk olmamasına karşın neden el ve ayaklarımız daha çok üşüyor? Aslında el ve ayaklarda o bölgeyi koruyacak yağ katmanı olmadığı ve kıllar da görece az olduğu için daha çok üşümesi olağan. Fakat her olağan, şahsa nazaran değişecektir.
El ve ayaklarda yaşanan üşümenin temel nedeni dolanım bozukluklarıdır. Bu uzuvlara giden ince kan damarları daraldıysa ya da kan akışınız farklı nedenlerle bedende olması gerektiği üzere yayılamıyorsa el ve ayaklar üşür. Kurallara nazaran değişse de birçok vakit soğuk el ve ayaklar farklı bir hastalığın habercisi olabilir. El ve ayaklarımız neden üşüyor, buna hangi hastalıklar neden olabilir ve ne yapabiliriz birlikte inceleyelim.
El ve ayakların daha çok üşümesine neden olan hastalıklar:
- Periferik nöropati
- Periferik arter hastalığı
- Hipotiroidizm
- Raynaud hastalığı
- Anemi
- Buerger hastalığı
- Yüksek kolesterol
Ayaklardaki hudutlara ziyan veren Periferik nöropati:
Bir çeşit diyabet komplikasyonu olarak görülen periferik nöropati, ayaklarınızdaki sonlara ziyan verir. Sinirler ziyan gördüğü için ayaklarınız dokunduğunuzda sıcak bile olsa siz soğuk olduğunu hissedebilirsiniz. Periferik nöropatiye diyabetin yanı sıra bölgesel yaralanmalar, otoimmün hastalıklar, çok alkol tüketimi, vitamin eksiklikleri, kemik iliği bozuklukları, düşük faal tiroid ve farklı ilaçlar da neden olabilir.
Bacak ve ayaklardaki kan akışını yavaşlatan Periferik arter hastalığı:
Periferik arter hastalığı bacaklarınızdaki ve ayaklarınızdaki kan akışını yavaşlatır ve hatta maniler. Diyabet ile ilişkilendirilse de sigara içmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve yaş üzere pek çok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu hastalık ile ortaya çıkan kan sirkülasyon bozukluğu sonucu bacaklarda ağrı ve ayaklarda üşüme ortaya çıkabilir.
Yetersiz çalışan tiroid bezi ile ortaya çıkan Hipotiroidizm:
Hipotiroidizm, tiroidlerin yetersiz çalışma durumunu söz eder. Tiroidler, boynunuzda bulunan kelebek halindeki bezlerdir ve neredeyse tüm organları etkileyen hormonlar üretirler. Yetersiz çalışan tiroid bezleri kâfi hormon üretemezler ve bunun sonucunda ayak üşümeleri meydana gelebilir.
Kan akışını bozan Raynaud hastalığı:
Raynaud fenomeni olarak da isimlendirilen Raynaud hastalığı, kalpten yola çıkıp bedenin öbür noktalarına kan götüren atardamarlarda bir sorun olması durumudur. Sıcaklık düştüğü anda el ve ayaklarınızda üşüme hissedersiniz. Bunun yanı sıra burun, dudak, kulak ve göğüs ucu üzere noktalarda da üşüme hissedebilirsiniz zira kan akışı hakikat sağlanmaz.
Raynaud hastalığı genel olarak soğuk iklimlerde yaşayan bireylerde görülür ve erkeklerden çok bayanları etkileyen bir durumdur. El ve ayaklara kan akışı sağlıklı bir biçimde devam etmediği için soluk mavi bir renk alabilir ve ısındığı vakit acımalar hissedilebilir. Bu hastalığına neden olabilecek onlarca farklı durum ve ilaç vardır.
Yetersiz kan hücresi ile ortaya çıkan Anemi:
Anemiyi bir çeşit kan hastalığı olarak tanımlamak mümkün. Bedeninizde yeterli kan hücresi bulunmadığı ya da akciğerlerinizin oksijen alacak kadar sağlıklı olmadığı anlamına gelir. Sonuç olarak kan akışı sağlıklı bir biçimde yapılmadığı için el ve ayaklarınız üşüyecektir. Anemi durumu, farklı hastalıkların da habercisi olabilir.
Sigara kullanımı nedeniyle ortaya çıkan Buerger hastalığı:
Raynaud hastalığı, direkt olarak tütün kullanımı ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Tütün kullanan şahıslardaki el ve ayak damarları şişer. Bu durum kan akışını yavaşlatır, pıhtı ve enfeksiyon oluşturur. 45 yaş altı erkeklerde epeyce yaygın olarak görülür. Tek tedavi yolu tütün kullanımını bırakmaktır.
Damarları daraltan yüksek kolesterol:
Yüksek kolesterol tek başına bir hastalık olarak kabul edilebileceği üzere farklı hastalıklara neden olabilecek bir durum olarak da görülür. Yüksek kolesterol sonucunda damarlarda kolesterol ve iltihap birikir. Bu da damarları daralttığı için kan akışı bozulur. Sonuç olarak tekrar üşüyen el ve ayaklar olur.
El ve ayaklarınız üşüdüğü vakit ne yapmalısınız?
- Kalın çoraplar ve eldivenler giyin.
- Ellerinizi ve ayaklarınızı ileri gerçek uzatarak hareket ettirin.
- Bir an evvel sigarayı bırakın.
- Kolestrolünüzü denetim altına alacak bir diyete geçin.
- Stresinizi denetim altına almaya çalışın.
- Demir, B12 vitamini ve folat alın.
Ne vakit doktora gitmek gerekiyor?
Daha evvel bahsettiğimiz üzere el ve ayakların üşümesi olağandır. Bu nedenle üstteki sistemleri uygulayarak el ve ayaklarınızı ısıtmanız mümkün. Lakin bu uzuvların devamlı üşüyor olması bazı hastalıkların habercisi olabileceği için kronik olarak şu durumları yaşıyorsanız kesinlikle doktora gitmelisiniz;
- Elleriniz ve ayaklarınızda oluşan yaralar kolay kolay geçmiyorsa
- Tükenmişlik hissediyorsanız
- Kilonuz artıyor ya da azalıyorsa
- Ateşiniz varsa
- Ellerinizde, ayaklarınızda ya da farklı noktalarda eklem ağrılarınız varsa
- Cildiniz fazla kızarıyorsa
- Cildinizde kalınlaşma hissediyorsanız
Tüm bu semptomlar gösterir ki el ve ayaklarınızdaki üşümeler yalnızca hastalığın bir fragmanıymış. Maalesef pek çok kişi bu durumu önemsemediği için erken teşhis talihini kaybediyor. Bedeninizdeki değişimleri takip ederek sıradışı olan durumları kesinlikle bir uzmanla görüşmelisiniz.
Ellerimiz ve ayaklarımız neden daha çok üşüyor sorusunu yanıtladık ve bu duruma hangi hastalıkların neden olabileceğinden bahsettik. Burada anlattıklarımız sırf bilgilendirme hedeflidir. El ve ayak üşümeleriniz kronik bir hale geldiyse kesinlikle bir doktora danışmalısınız.
