ATM’lerde duyduğumuz para sayma sesi, borcumuzu öderken bizi üzüyor olsa da para çekerken büyük bir keyif duymamıza sebep oluyor. 50 TL çeksek bile duyduğumuz “şakır şukur” para sayma sesiyle adeta zenginmişiz üzere hissediyoruz.
Zaman vakit kendimizi yeterli hissettiren bu sesin uydurma olduğuna dair paylaşımlar bir müddettir toplumsal medyada dolaşıyor. Tezlere nazaran; ATM’lerde duyduğumuz para sayma sesi, bir hoparlörden çıkıyor ve bu sebeple de 50 TL de çeksek 1000 TL de çeksek tıpkı sesi duyuyoruz.
Birçok insanı hayal kırıklığına uğratan bu paylaşımlarla ilgili içinize su serpecek bir haberimiz var. Aslında duyduğumuz ses gerçek; yani bir hoparlörden gelmiyor. Fakat tekrar de bu ses ATM’nin şakır şukur para sayma sesi değil. Pekala bu sesin kaynağı ne? Bir bilene sorduk ve yıllardır ülkemizin en esaslı bankalarından birinde ATM’lerin bakımını gerçekleştiren (ismini veremediğimiz) uzmanlara danıştık.
Şu meşhur para sayma sesini bir hatırlayalım:
Sosyal medyada dolaşan savlara nazaran; bu ses, bir internet sitesi tarafından ‘insanları rahatlatan yapay sesler’ etiketiyle paylaşıldı ve bunun üzerine beşerler, sesin bir hoparlörden geldiğini söyleyerek paylaşımlar yapmaya başladı. Fakat bununla ilgili bulduğumuz kaynaklar ve ATM’lerle ilgili uzman kişiler tam aksini söylüyor.
Hepimizin merak ettiği bir soruyla başlayalım: ATM’lerin içinde ne var?
ATM’lerin çalışma sistemini çok ayrıntılı anlatıp sizi sıkmak istemeyiz. Bu sebeple kısaca bahsetmemiz gerekirse; ATM’lerin içinde yer alan düzenek, kartınızın ve şifrenizin doğruluğundan paraların vakumla ayrıştırılıp üste gönderilmesine kadar pek çok süreç gerçekleştirir.
Üstelik bu süreçleri yaparken de çekilen ve yatırılan paralar, çekler her vakit başka bölmelerde bulunur. Çekmeceye benzeyen bu bölmelere ‘kaset’ ismi verilir.
ATM’lerin içinde genelikle 4 kaset (çekmece) bulunur ve bu kasetlerin genelde 2’si ATM’den çekilebilecek paralar için ayrılır. Kalan kasetlerden birinde çek üzere nakit karşılığı olan dokümanlar, son kalan kasette ise ATM’ye yatırılan paralar bulunur.
ATM’nin ödeme yapması için ayarlanan çekmecelerde (yani kasetlerde) paralar, balyalar halinde istiflenmiştir. Böylece siz çekmek istediğiniz para ölçüsünü girdiğinizde ATM, bu balyalar içinden istediğiniz ölçüsü vakumla ayrıştırarak dönen bantlar ve çarklar yardımıyla para haznesine gönderir.
İşte bu çarkların çıkartmış olduğu sesi, para sayma sesi sanıyoruz.
Paraların istifli durduğu çekmecelerden üste hakikat taşınması için ATM’lerin çalışma sistemi her vakit birebirdir. Bu mekanizmayı oluşturançarklar, parayı bize ulaştırmak için her vakit tıpkı hareketi yapar (tüm düzenek tek bir çeşit atacak şekilde) çalışır; önce parayı boyutlarına ve adedine nazaran seçer, sonrasında da bu paraları bize ulaştırır. Kaç para çekersek çekelim tıpkı sesi duymamızın sebebi ise ATM’lerin her vakit aynı halde çalışmasından kaynaklanır.
ATM’lerin bakımını yapan şahıslar de duyduğumuz bu sesin kaynağının rastgele bir hoparlör olmadığını açıkça belirtiyor. Çünkü kendilerinden aldığımız bilgilere nazaran para sayma sesinin kaynağı ATM’nin içindeki çarklar ve parayı üste taşımak için çalışan bantlar. Yani şakır şukur para sayıyor sandığımız ATM’lerin içinde rastgele bir hoparlör yok; yalnızca içindeki çarkların sesini duyup gelecek olan paramızın hayalini kuruyoruz.
ATM’lerin bakımını gerçekleştiren uzmanımızın bize göndermiş olduğu görüntüde da duyduğumuz seslerin ne kadar gerçek olduğunu görebilirsiniz:
Eski tip ATM’lerde ise çalışma sistemi biraz daha farklıydı. Lakin tekrar emsal bir ses çıkıyordu.
Makinelerin çalışma sistemi ilginizi çekiyorsa bu içeriklerimize de göz atmak isteyebilirsiniz:
Bir öteki kent efsanesinin daha gerçeğini öğrenebilirsiniz:
