Amerika’nın Büyük Felaketlerde Kaçabilmek İçin Tasarladığı Kıyamet Uçağı’nın Benzersiz Özellikleri: Tam 3,5 Milyar Dolar Değerinde!
Gökyüzünde sıradan bir gün bilse olsa Amerika’nın, savunma yeteneğini sürdürmek ismine “Kıyamet Uçağı” olarak bilinen bir hava aracı var. Boeing E-4B Gelişmiş Hava Komuta Merkezi; âdeta bir sığınak, felaketlerin akabinde devlet idaresini sürdürmenin de hayati bir anahtarı.
Bu sessiz bekçi, nükleer savaş üzere muhtemel felaketlere karşı hazır bekleyen dev bir kartaldan daha fazlası. Amerika’nın Kıyamet Uçağı’nın neden bu kadar merak uyandırdığı ise özelliklerinden kaynaklı.
Stratejik savunmanın gökyüzündeki muhafızı olan Kıyamet Uçağı’nın her ayrıntısı düşünülerek tasarlanmış özelliklerine ve öteki hava araçlarından ayrılan ayrıntılarına bir arada bakalım.
Amerika neden bu türlü bir uçağa muhtaçlık duyuyor?
Nükleer savaş, felaket, askerî ve hükûmet altyapısını tehdit eden bir çatışma durumu için Kıyamet Uçağı tasarlanmış. Havadan komuta merkezi olan bu uçağı, Amerika dışında Rusya da üretiyor.
Uçağın birinci üretim hedefi ise Soğuk Savaş periyodunda askerî varlıkları yönlendirmekti. Uçak, bu yüzden de yalnızca ulusal başkanların bağlantı kurmasını sağlayacak aygıtlarla donatıldı. Fakat daha sonra fark ettiler ki taşınabilir bir askerî komuta merkezi epey yararlıydı.
Kıyamet Uçağı’nın başka savaş uçaklarından farkı ne?
Stratejik komuta ve denetim merkezi, askerî uçak Boeing E-4B, muhtemel makûs senaryoda ABD Lideri, ABD Savunma Bakanı ve öbür federal yetkililerin 3 gün boyunca havada kalarak savaşı yönetmesini sağlıyor. Hareket hâlinde olduğunda “Ulusal Havadan Operasyon Merkezi” olarak isimlendirilen bu uçak, en son teknolojiye sahip.
Son teknoloji denilse de aslında uçakta nükleer patlamadan kaynaklanabilecek hasara daha az hassas olduğu için analog uçak aletleri kullanılıyor. Ayrıyeten patlama nedeniyle pilotların görüş alanının kapanmaması için kokpitte özel maskeler yer alıyor. Kimi pencereler ise patlamalara karşı müdafaa sunan ağ ile kaplı.
Gelişmiş bir uydu bağlantı sistemi ise dünya çapında irtibata imkan veriyor. Uçaktan rastgele bir cep telefonu yahut sabit çizgi numarasına da ulaşılabiliyor. Radyo-TV sinyalleri alabilen sistemler, kısa iletiler okuyup görüntü yayımlayabiliyor.
Akustik denetim, teknik denetim ve elektrikli bileşenlerin soğutulması için iklimlendirme sistemi de uçakta mevcut. Uçuş esnasında yakıt ikmali de yapabilen uçak; dört motor, eğimli kanat ve uzun menzilli yüksek irtifa uçağı.
Nükleer savaş üzere çeşitli felaketlere karşı sağlam bu uçak, ülke liderlerinin havadan emir vermesine de imkan tanıyor. Elektromanyetik darbelere karşı da güçlü olan Kıyamet Uçağı Boeing E-4B, pek çok savunma sistemini da bünyesinde barındırıyor.
Boeing E-4B birebir vakitte 35,4 saat boyunca çalışır vaziyette havada durabiliyor. Yarısı havacı olan 90 askerlik bir muharebe çalışanı tarafından yönetilen uçakla, 244 operasyon grubu ve 277 bakım vazifelisi ilgileniyor.
Uçak, 112 kişilik yolcu kapasitesi ile birçok bölmeye sahip.
5 bin metrekarelik alanı ile ABD Hava Kuvvetleri’nin bugüne kadarki en büyük uçak mürettebatı Kıyamet Uçak; federal yetkililer, uçuş ve vazifeli çalışanları ile toplamda 112 kişilik yolcu kapasitesine sahip. Doğal ki bu kadar kişi için farklı farklı kısımlar var.
Güvertenin art kısmı; uçak kumandanı, yardımcı pilot, navigatör uzmanı ve uçuş mühendisinin olduğu uçuş ekininin dinlenmesi ve uyuyabilmesi için ayrılmış. Bunun yanı sıra art kısımda yiyecek deposu ve dinî törenler için alan da eklenmiş.
Uçağın orta kısmında konferans salonu bulunuyor. Salonda 9 kişilik konferans masası ve projeksiyon aygıtı da var. Konferans salonun gerisinde ise 29 işçinin sığabileceği operasyon alanı duruyor. Burada konsollar, otomatik santraller, direkt erişimli telefonlar ve radyo devreleri, santral çizgiler için monitör paneli ve ses kaydedici mevcut.
Havada en az 3 gün kalacak bu kadar kişi için uçakta başka bir kısım de ayrılmış. Ön girişte mutfak var ve mutfak içerisine buzdolabı, derin dondurucu, fırın ve mikrodalga gibi sıcak yemek yapmaya imkan sağlayan eşyalar yerleştirilmiş.
Ön girişin ardı da yönetici dairesine ilişkin. Ulusal Komuta Otoritesi alanında ofis, salon, uyku kısmı ve giyinme odası var. Ayrıyeten dünya çapında inançlı ve net irtibat sağlayan telefon araçları da burada.
Felaket olmasa da tedbir gayeli uçağın kullanıldığı vakitler da var.
Kıyamet Uçağı, farklı vakitlerde farklı gayeler için de kullanılıyor. 1995’te yaşayan Opal Kasırgası bunlardan biri. FEDA (Federal Acil Durum İdare Kurumu), kasırga vaktinde bir tane E-4B uçağı kullandı.
11 Eylül 2001 Pentagon saldırısının akabinde da E-4B’ye benzeyen bir uçak, Washington’da görüldü. Hava trafik denetim ve kayıtlarına nazaran de uçak Beyaz Saray’ın etrafında daire çizdi ve Washington’da bir bekleme alanına girdi. Birinci uçağın Dünya Ticaret Merkezi’ne çarpması ile de beklemeye giren uçak için ise daha sonrasında belirtilmemiş bir nükleer silah alanına yönelik inceleme turuna çıkıldığı açıklaması yapıldı.
Başkanların Amerika dışındaki seyahatlerine de kimi vakit öbür yedek uçaklar eşlik ediyor. Acil bir durumda kullanılmak üzere yedek uçak, liderin varış noktasına yakın ikinci bir havalimanında bekliyor.
Barack Obama’nın Hawaii ziyaretinde bir E-4B, 200 mil uzaklıktaki Hilo Memleketler arası Havaalanı’nda bekledi.
Bu uçağın masrafı ne kadardır dersiniz?
1973’te yapılan Boeing E-4 için o periyodun parası ile 548 milyon dolar harcandı. Bu sayı, 2022’de 3,61 milyar dolara eş bedel olarak varsayım ediliyor. 2005 yılında ise 2 milyar dolar (2022’de 3 milyar dolar) fiyatında beş yıllık bir yükseltme mukavelesi yapıldı. Ayıca E-4’ü işleten hava kuvvetleri, saat başına yaklaşık 160 bin dolar (2022’de 195.097 dolar) harcamış oluyor.
Uçaklar hakkındaki başka ilgili içeriklerimiz: