Son günlerde canımızı ziyadesiyle yakan zelzele felaketinden sonra konutların zelzeleye dayanıklılığının yanı sıra barınma üzere büyük bir sorun da ortaya çıktı. Prefabrik meskenler, bu sıkıntılara alternatif tahlillerden biri. Lakin öbür tahlil olabilecek bir formül daha var, o da 3 boyutlu yazıcılarla inşa edilen meskenler.
3 boyutlu baskı teknolojisi, son vakitlerde dünyayı değiştiren teknolojik gelişmelerden bir tanesi olarak öne çıkıyor. Sağlıktan arabaya birçok alanda kullanılan teknoloji, inşaat alanında da kullanılmaya başlandı.
3D yazıcıyla yapılan evler, klâsik inşaat tekniklerine sürdürülebilir, uygun maliyetli bir alternatif sunduğu için bölümde adeta bir ihtilal yaratıyor.
Evler 3 boyutlu yazıcılarla nasıl inşa ediliyor?
3 boyutlu konutların inşa süreci klasik inşaatlardan farklı olarak, birinci başta rastgele bir kalıp kullanılmadan bilgisayardaki özel yazılımlar kullanılarak başlıyor. Tasarım etabının tamamlanmasından sonra inşaat alanına devasa boyutlardaki robot 3D yazıcı ekstrüzyonları yerleştiriliyor.
Yaklaşık 12-13 ton ağırlığında olan büyük baskı makinesi; evin temelini, duvarını, tavanını ve çatısını yerinde basabiliyor. Yani meskenin kısımları, prefabrik meskenlerde olduğu üzere bir depodan hazır halde getirilmiyor. 6-7 saat süren makine kurulumundan sonra direkt olarak yerin üzerinde inşa ediliyor.
Bu büyük baskı makinesi; beton, toprak, kum ve kireç gibi birçok materyalin yanı sıra özel polimerler ya da geri dönüştürülmüş gereçlerle de desteklenebiliyor. Bu sayede temeller, duvarlar, sütunlar ve merdivenler üzere birçok konut elemanını daha sağlam biçimde basitçe oluşturabiliyor.
Bu formül ile konut inşa ederken sırf meskenin elektrik, su ve masraf tesisatı ile pencere, çatı yerleştirmeleri üzere durumlar için personellik gerekiyor. Geri kalan bütün işi 3D yazıcı olağan inşaattan daha kısa müddette tamamlıyor.
3D konutlar birçok açıdan büyük avantajlara sahip.
Hiç elbet bu sistem, verimliliği ve üretkenliği artırıyor. Birebir vakitte birinci kademeden itibaren planlı, programlı bir halde ilerlemesi tasarım yanılgıları ve emekçi yaralanmaları üzere durumları en aza indirgiyor. Klâsik inşaat sistemlerinde mesken inşa etmek aylar alıyor fakat 3D devasa yazıcılar sayesinde bu müddet birkaç hafta hatta meskenin boyutuna nazaran birkaç güne düşebiliyor.
3 boyutlu meskenlerin etrafa yararı da hayli fazla. Materyal kullanımını en aza indiren bu prosedürde; doğal, organik yahut geri dönüştürülmüş malzemeler kullanıldığı için daha az atık ortaya çıkıyor ve karbon ayak izi azalıyor.
Fakat 3D yazıcılar, yüksek güç tükettiği için inşaat maliyetlerini artırabiliyor.
Bununla birlikte bu usulde kullanılan devasa makinaların fiyatları da yüksek olduğu için klasik inşaat formüllerine kıyasla maaliyetler daha da artabiliyor. 3D yazıcı teknolojisi hala gelişim basamağında olduğu için kullanılan birtakım gereçlerin kalitesi, standartlara uygun düzeye gelememiştir.
Bu meskenler zelzeleye güçlü mı?
3D yazıcılarla yapılan konutların sarsıntıya dayanıklılığı, klasik inşaat metotları ve prefabrik meskenlerde olduğu üzere kullanılan malzemenin kalitesine ve meskenin dizaynına bağlıdır.
3D yazıcı teknolojisi, konutların duvarları ve öbür yapısal elemanları bir bütün olarak oluşturduğu için, meskenler öbür meskenlere nazaran daha sağlam bir yapıya sahip olabilir. Bilhassa statik hesaplamalar yapılarak üretilen duvarların içerisine klasik demir donatılı, beton bazlı materyaller dökülerek binanın zelzele dayanıklılığı artırılabiliyor.
3D yazıcı ile yapılan meskenlerin fiyatları ne kadar?
Bu teknolojinin şimdi gelişme kademesinde olması nedeniyle maliyetlerde dalgalanmalar yaşanabiliyor. Bütün konut çeşitlerinde olduğu üzere 3 boyutlu yazıcılarla inşa edilen meskenlerde de boyut, kullanılan gereçler, inşaat süreci üzere birçok etmen fiyatları etkilemektedir.
3D baskılı bir meskenin inşaat maliyetleri 10.000 ile 400.000 dolar (200.000 TL-7.500.000 TL) arasında değişiyor. Birden fazla vakit bu fiyatlandırma sırf inşaat maliyetlerini içeriyor. Yani vergi, aydınlatma, sıhhi tesisat, boya ve döşeme üzere ek masraflar dahil edilmiyor.
Kabaca bir hesaplama yapacak olursak, müstakil 3+1 150 metre kare boyutunda bir 3 boyutlu konutun üretim müddeti ortalama olarak 1 hafta kadar sürüyor. Maliyeti ise 16-17 bin dolar, yani aktüel kurla 300.000 Türk Lirası civarında oluyor.
Ülkemizde İstanbul Büyük Kent Belediyesi’nin 3 boyutlu konutlar inşa ettiğine dair haberler çıkmıştı. Lakin aktüel olarak bu stilde meskenler üreten bir firma bulamadık. Verdiğimiz bu fiyat, yurt dışındaki firmalar baz alınarak verildi.
