Diğer ülkelerle barışçıl politikalar izleyen Türkiye’nin 107 yıldan beri San Marino’yla savaş halinde olduğunu biliyor musunuz? Bu küçük ülke ile Türkiye arasında kağıt üzerinde bir savaş var.
İki insan arasında bazı yanlış anlaşılmalar olmasını beklersiniz. Bazen hata yapabiliriz, kavga edebiliriz. Peki aynı şey devletler arasında olabilir mi? Devletler kavga ettiklerinde bu olay savaşa gidiyor. Bunun örneğini geçmişte ve günümüzde defalarca kez gördük. Geçmişinde pek çok savaşa katılan Türkiye ve önceki Türk devletleri var. Askeri anlamda birkaç sayılı ülkeden biri olan Türkiye, bu gücünü caydırıcı güç olarak kullanıyor. Peki 2020 Dünya Bankası verilerine göre sadece 33.938 kişilik bir nüfusa sahip olan San Marino ile Türkiye arasında hala sürmekte olan bir savaş olduğunu biliyor musunuz?
Eğer içerisinde yaşadığımız bir ülke savaştaysa bunu biliriz, ancak Türkiye I. Dünya Savaşı’ndan beri San Marino ile resmen savaş durumunda. Bu savaşın hikayesini anlatacağız, ancak önceden içinizi rahatlatmak için söyleyelim: Türkiye ile San Marino arasında 100 yılı aşkındır devam eden savaşta hiçbir insan hayatını kaybetmedi. Bu, daha çok kağıt üzerinde başlayan ve sonrasında unutulan bir savaş.
Her şey I. Dünya Savaşı’yla başladı.
Güney Avrupa’da İtalya Yarımadası içerisinde yer alan küçük bir ülke olan San Marino, küçük olmasına rağmen son derece garip bir tarihe sahip. Bu garip tarihini bir köşeye bırakıp bizimle olan kısma geldiğimizde ise bu ülkenin Türkiye ile savaş halinde olduğunu görüyoruz. Sadece 33.938 kişilik nüfusa sahip ülkeyi Türkiye’yle kıyaslamak açıkçası çok doğru değil, ancak fikir olması adına Türkiye’nin 81 ili arasında en az nüfusa sahip olan Tunceli’nin dahi 83.645 kişilik nüfusu bulunduğunu belirtelim.
1. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri’nden İtalya’nın yanında küçük bir ülke olan San Marino’da katıldı. 1. Dünya Savaşı’na 39 subay ve 950 er ile katılan San Marino, resmi olarak Osmanlı Devleti; yani Türkiye’ye karşı savaşa katılan devletler arasında yer aldı. 1918 yılında Almanya, Osmanlı, Avusturya – Maceristan gibi devletlerin yer aldığı İttifak Devletleri savaşı kaybedip İngiltere, Fransa, İtalya gibi ülkelerin yer aldığı İtilaf Devletleri savaşı kazanınca önce ateşkes sonra da barış anlaşmaları yapılmaya başlandı.
Türkiye ile San Marino nasıl hala savaş halinde?
Osmanlı Devleti’ne ilk başta son derece ağır şartları olan Sevr Anlaşması imzalattırıldı. Bu anlaşmaya tepki gösteren Mustafa Kemal Atatürk ve onunla aynı fikirde olan komutanlar ve halk, Kurtuluş Savaşı’nda büyük bir mücadele göstererek anlaşmayı geçersiz kıldılar ve 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması’yla ülkemizi kurtardılar.
Bu antlaşmalar sayesinde Türkiye, İtilaf Devletleri ile olan savaşı da resmen noktalamış oldu. Yani sadece fiziksel olarak değil, resmi olarak da savaş sonlanmıştı. İşte bu anlaşmalar sırasında unutulan bir devlet vardı. San Marino’dan bahsediyoruz. İtilaf Devletleri’nde yer alan San Marino, iki tarafta da unutuldu. Anlaşmalara herhangi bir yetkiliyle çağrılmayan, çağrılsa da zaten katılmayan ülke, bu sebeple İttifak Devletleri ile kağıt üzerinde savaşmaya devam etmiş oldu.
San Marino ile diğer İttifak Devletleri ülkeleri barış antlaşması yaptı.
Yıllar içerisinde bu sorunun farkına varıldı ve 1934 yılında Almanya, 1937’de Macaristan ve Bulgaristan’la barış antlaşmaları imzalandı. 1986 yılında ise Avusturya ile San Marino arasında barış antlaşması yapıldı. Bu olayın ardından San Marino ile barış antlaşması yapmayan tek ülke Türkiye kaldı. 107 yıldır savaş halinde olduğumuz San Marino’yla ne zaman barış antlaşması yapılır bilinmez, ancak bu kavganın en kısa sürede son bulmasını umut ediyoruz.
Kaynak: 1, 2, 3
