Başta erkekler olmak üzere bazı yetişkin insanlar çocukken yaşadıkları büyüme korkusu nedeniyle olgunluk çağlarında bile sosyal açıdan çocuksu davranışlar sergileyebiliyor. Bunun altında yatan sebepleri anlamak için bu tip kişilerin nasıl bir çocukluk geçirdiklerine bakmak gerekiyor.
Sendromun ismi, İngiliz yazar James Matthew Barrie’nin 1912’de yayımlanan “Peter Pan” isimli romanından geliyor. Büyümeyi reddeden Peter Pan adlı roman karakteri, aslında yazarın kendi özel yaşamından önemli parçalar taşıyor. Eserdeki “Varolmayan Ülke(Neverland)” adlı fantastik diyarı yaratan yazar, bir bakıma buraya sığınarak çocuk kalma isteğini vurgular. Eserde kendi gelişim sürecinin sancılarını yansıtan James Matthew Barrie’nin, gençliğinde cinsel kimlik bunalımı yaşadığı da biliniyor.
Büyümeyle ilgili sorunlar yaşayanların muzdarip olduğu bu sendromun tanımı ilk kez Psikanalist Dr. Dan Kiley tarafından 1983 yılında yapıldı ancak yine de DSM-IV(Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) tarafından gerçek bir hastalık olarak tanınmıyor.
30’lu yaşlarda bile devam edebilen bu sendrom, yetişkin görünümlü çocuklar yaratıyor ve büyümeyen bireylerin psikolojisini olumsuz etkiliyor.
Sosyal görevlerin yoğunlaşmaya başladığı yaşlarda ortaya çıkan sendrom, çocukken anne baskısına ve otoriter olmayan babaya maruz kalan bireylerde daha sık görülüyor. Aşırı korumacı bir aile tarafından el bebek gül bebek büyütülen çocukların ileride bu durumla karşılaşma ihtimali daha yüksektir.
Bu sendrom genellikle erkeklerde görülüyor. Bu tip erkeklerle birlikte olan kadınlar, sahiplenici davranmaya başlayarak ilişkide anne rolünü üstlendikleri için bu durum kadınları yoran bir hal almaktadır.
Hangi yaşlarda ne gibi belirtiler görülüyor?
- 11-12 yaş: Sorumsuz davranma. Basit kişisel bakım becerilerini gerçekleştirmeme.
- 13-14 yaş: Sosyal çevreyle anlaşamama, kimseyi umursamama.
- 15-16 yaş: Yaşıtlarının onayını alma düşüncesinin, reddedilme korkusunun getirdiği yalnızlık.
- 17-18 yaş: Ailenin onayını alma isteği. Depresifleşme. Toplum içinde yalnızlık.
- 19-20 yaş: Öfke, bağımlılık, narsizm.
- 21-22 yaş: Cinsiyetçi davranışlar. Duygusal güvensizlik.
- 22-30 yaş: Sosyal açıdan hareketsizlik. Duygusal felç.
- 30’dan sonra: Sorumluluklarından kaçmış, kendinden uzaklaşmış, yetişkin gibi davranmayı reddetmiş mutsuz bir birey.
Peki bu sendromdan muzdarip bireyler günlük hayatta ne gibi davranışlar ortaya koyuyor?
- Bir etkinlik yapılacaksa organize etme işini hep başkalarına bırakırlar.
- Bulaşıkları günlerdir yıkamazlar, çöpleri hemen atmayıp biriktirirler.
- Para harcama konusunda iyi değildirler, yarını düşünmeden çocuk gibi para harcarlar.
- İş hayatına ayak uyduramazlar; işe sık sık geç kalırlar, görevlerini zamanında yapmazlar.
- Çok iyi yerlere büyük çabalar sarf etmeden geleceklerini düşünürler.
- Kendilerine bakılmasına dair bir düşünceye sahiptirler.
- Duygusal olarak olgun olmazlar.
- Ciddi konuları şakaya vurarak olaylardan kaçarlar.
İşte bu gibi davranışlar nedeniyle, Peter Pan Sendromu’ndan muzdarip kişiler çoğu zaman mutsuz bir yetişkin olurlar.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5
