BDDK, ticari kredilerin kullanımı ile ilgili yeni bir açıklamada bulundu. Bu açıklamanın ardından dolar/TL paritesi, yeni haftaya sert bir düşüşle başladı. İşte yeni açıklama, dolardaki son durum ve ekonomistlerin konuyla ilgili yorumları…
Türkiye, geçtiğimiz hafta sonunu BDDK’nın ticari kredilerle ilgili yaptığı açıklamayı yorumlamakla geçirdi. Açıklamanın hemen ardından detayları sizinle paylaşmış, nakit parasının döviz karşılığı 15 milyon TL’yi aşan şirketlerin kredi kullanamayacaklarını söylemiştik. Şimdiyse bu konuyla ilgili yeni bir gelişme daha yaşandı. BDDK, kararla ilgili yeni bir açıklamada daha bulundu. Yapılan yeni açıklama, doların geçici olarak iyice geriye çekilmesine yol açtı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yapılan yeni açıklamalara göre şirketlerin, söz konusu düzenlemeye dahil olabilmeleri için ilk açıklamada yer alan üç şartın üçünü de kapsıyor olması gerekecek. Yani az sonra paylaşacağımız hususlardan bir tanesini bile kapsamayan şirketler, yine ticari kredi kullanmaya devam edebilecekler.
Şu üç şartın üçünü de kapsayan şirketler, artık ticari kredi kullanamayacak:
- Bağımsız denetime tabi bir şirket olmak.
- 15 milyon TL’yi aşan altın ve döviz varlığına sahip olmak.
- Şirketin varlıklarının TL karşılığının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması.
İşte bu üç şartın üçü birden sağlanıyorsa, o şirket için ticari kredi kullanmak mümkün olmayacak. Bununla birlikte, her üç şartı da sağlayan bazı şirketler, her şeye rağmen kredi kullanabilecekler. BDDK, bazı istisnai durumların olduğunu ve bu istisnai durumlarda kredi kullanımına izin verileceğini açıkladı. BDDK’nın konuyla ilgili tam açıklaması şöyle:
“Kararın uygulanmasına ilişkin yaşanabilecek tereddütlerin giderilmesi bakımından bazı açıklamaların yapılmasında fayda görülmüştür. Bağımsız denetime tabi bir şirket olması, şirketin yabancı para (YP) nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon liranın üzerinde olması ve şirketin YP nakdi varlıkların TL karşılığının aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının yüzde 10’unu aşması… Herhangi bir şirketin karar kapsamına girebilmesi söz konusu 3 şartın hepsinin birden sağlanması gerekmektedir. Diğer taraftan, söz konusu karar kapsamına gerçek kişiler ile gerçek kişi şirket ortakları da girmemektedir.”
BDDK’nın internet sitesinde yer alan 8 sayfalık açıklamanın tamamına, buradaki bağlantı üzerinden ulaşılabilir.
Dolar/TL paritesi 16,10 seviyelerine kadar geriledi. Sonra yeniden yükselişe geçti
*Dolar/TL paritesinin saatlik değişimi. Kaynak: TradingVİew
BDDK’nın ilk açıklaması, piyasaların kapanışı sonrası gerçekleştirilmişti. O saatlerde 17,37 olan dolar/TL paritesi, açıklamanın hemen ardından 16,54’e kadar geriledi. Ancak bu gerileme geçiçi oldu ve dolar, TL karşısında değer kazanarak 16,79 seviyelerine geldi. Dün gece saatlerinde yapılan yeni açıklama ve piyasaların açılmasıyla bir kez daha sert bir şekilde düşüşe geçen dolar kuru, bu makalenin yazıldığı an itibarıyla 16,53’ten işlem görüyor.
Dolar, BDDK’nın açıklamasıyla neden düşmeye başladı?
BDDK tarafından yapılan açıklamalar doları düşürdü. Tamam da niye? İşte bu sorunun cevabı, en basit anlatımıyla şu: Şirketler, kasalarında nakdi para olsa dahi operasyonlarını çoğunlukla ticari kredilerle sürdürüyorlar. Ancak alınan karara göre dolar veya altın tutan şirketler, 15 milyon TL’nin üzerinde varlığa sahip olursa kredi kullanamayacaklar. İşte bu durum, kredi ile işlerini sürdürmeye devam etmek isteyen şirketleri dolar bozmaya sevk etti. Bu da dolar/TL paritesinin gerilemesine yol açtı.
Ekonomistler ne diyor?
Konuyla ilgili bir video hazırlayan ve YouTube kanalından paylaşan Prof. Özgür Demirtaş, BDDK kararının doğru bir adım olmadığını, bunun doların gazını almak için kısa vadeli bir çözüm olduğunu söyledi. Bazı ekonomistlerse yaşananları piyasalara doğrudan müdahale olarak nitelendiriyorlar…
