Kozmetik üstüne teoriler.
Counter-Strike’ın mazisi çok eskiye uzanıyor. Lakin oyunun çehresini ve popülaritesini değiştiren şey Küresel Offensive’in hayatımıza girişi oldu.
Sadece seri için değil, Steam için de “gidişatı değiştiren” bir oyundan bahsediyoruz. CS2, GO’nun devamı olarak bu bayrağı daha ileriye götürdü. CS2 şu anda faal olarak 1 milyondan fazla eş vakitli oyuncu sayısına ulaşıyor ve dünyanın en çok oynanan oyunlarından biri.
Fakat GO’nun oyun dünyasına tesiri yalnızca bununla sonlu değil. Bugün kozmetik olarak bildiğimiz silah skinlerinin olağanlaşması de Küresel Offensive sayesinde olmuştu.
Geriye Saralım
Takvimler 13 Ağustos 2013’ü gösterdiğinde Valve, CS tarihini değiştirecek bir güncellemeyi duyurdu. Bizim “Cephanelik” olarak bildiğimiz “Arms Deal” güncellemesi, oyuna toplam 9 adet kozmetik ekledi.
Tahmin edebileceğiniz üzere bu kozmetikler temel oynanışa tesir etmiyorlar. Oyun içinde sadece görsel olarak kullanılabilen bu 9 kozmetik ile hayatımıza “kasalar” ve “takas kontratı” tabirleri de girmiş oldu.
9 kozmetikle başlayan bu sürecin sonunda geldiğimiz noktada oyunda 1.940’tan fazla silah kozmetiği bulunuyor. Ve bu sayıya bıçaklar, eldivenler ve casus modelleri dahil değil.
Kozmetiklerin sayısı günden güne arttıkça aslında kolay bir “al-ver” iktisadı ile başlayan bu süreç, devasa bir pazarın oluşmasına neden oldu. Az kozmetikler, geçmişten kalma özel sticker’lar, imzalı eşyalar derken pazar büyüdü ve devasa bir hale geldi.
CS2 ile birlikte ise hacim en üst noktasına ulaştı. Hatta geçtiğimiz ay başında tüm pazarın hacmi 6 milyar dolara ulaşarak, Fiji’nin GDP’sini geride bırakmıştı.
Valve’ın son güncellemesi ile ise her şey değişti.
Bum!
Büyüyüp büyüyüp devasa bir balon haline gelen CS iktisadı, son güncellemenin akabinde adeta patladı.
Önce güncellemenin ayrıntısından başlayalım. CS içerisindeki takas kontratı sistemi, tıpkı nadirlikteki 10 eşyanızı “takas ederek” bir üst nadirlikteki eşyalardan birine sahip olmanızı sağlıyor. Uzun müddettir olan bu sistem kıymetli bir değişime uğradı son güncellemeyle.
Bundan bu türlü oyuncular, yalnızca 5 adet Covert yani kırmızı renkteki eşyayı bıçaklara, eldivenlere ve ender eşyalara çevirebilecek. Pekala bu neden kıymetli? Zira bu bahsi geçen bıçak ve eldivenlerin tamamı daha evvel çok düşük yüzdelerle (yüzde 0,26) sırf kutulardan çıkabiliyordu.
Yukarıda örneğini görebilmeniz ismine bir fotoğraf bıraktım. Mesela satırları yazdığım esnada pazarda yalnızca 1 adet StatTrak Sustalı Bıçak/Gamma Doppler mevcut. Bu da bıçağın kıymetini artırıyor elbette. Yani ne kadar az, o kadar kıymetli.
Fakat bu baktığınız yalnızca “gariban” Steam pazarına ilişkin bir bilgi. Son yıllarda sistem o kadar değişti ki, artık neredeyse kimse Steam üzerinden alışveriş yapmıyor. 6 milyar dolar hacmi olan bir piyasadan bahsediyoruz. Yani doğal olarak bu işin siteleri, hatta piyasadaki en ufak değişimleri takip edebileceğiniz pek çok uygulaması bile mevcut.
Bu sitelere birazdan daha ayrıntılı değineceğim lakin biz mevzumuza geri dönelim. Haliyle bu bıçakların nadirliği azaldıkça, fiyatları da düşmeye başlayacak. Haberin akabinde CS2 iktisadı adeta çakılarak 6 milyar civarından 3 milyar dolar civarına kadar düşüş yaşadı. (Şu anda 4 milyar dolar civarına yanlışsız bir yükseliş oldu)
Yatırım Değeri
Size burada kozmetiklerin neden bedelli olduklarından bahsetmeyeceğim. Zira bana sorarsanız husus CS kozmetikleri olduğunda ortada değişik bir “yatırım” algısı var.
Finansal kıymet, bir eserin piyasadaki para cinsinden tabir edilen karşılığıdır. Yani eserin ne kadar bedelli olduğunu, o eseri piyasaya sürerken kendiniz belirlersiniz.
Fakat takdir edeceğiniz üzere Valve bir denetleme kurumu değil. Ve haliyle piyasadaki süreçleri denetim etme gücüne de haiz değil. Basitçe; piyasa yıllardır karmaşık ağlarla birbirine girmiş durumda. Fiyatları da eserlere yani kozmetiklere sahip olanlar belirliyor.
Örneğin siteler! Dünyanın önde gelen kozmetik satışı siteleri, bu kozmetik satışlarından sırf “ufak bir pay” almaları ile bilinir. Lakin bu sitelerin de etkin olarak kozmetik piyasasından alım yaptığı biliniyor.
Nadir bıçaklardaki fiyat düşüş oranı inanılmaz! (Emerald Butterfly)
Sadece bunlar mı? Olağan ki hayır. CS topluluğunun kendine has “skin trader” kümeleri da mevcut. Bu kümeler da toplu alımlar gerçekleştirerek kimi eşyaların fiyatlarını tekrar belirlemesi ile meşhur. Örneğin bir P250 kozmetiğinin piyasadaki tüm örnekleri sizin elinize geçerse, ürünün ne kadar kıymetli olduğunu da o eseri piyasaya sürerken siz belirlersiniz.
Velhasılıkelam, “pazar manipülasyonu” CS piyasası için son yıllarda bir standart haline gelmişti. Hatta oyunu 5 saat bile oynamamış pek çok oyuncunun bedeli 500.000 doları aşan envanterlere sahip olduğunu görebiliyorsunuz. Çünkü pek çok koleksiyoner, kendini bir yandan da “CS yatırımcısı” olarak görüyor.
Kulağa alışılagelmişin dışında gelse de aslında bu “yatırımcılar” kendi çaplarında haklı. Zira bugüne kadar kozmetiklerin fiyatları yükselmekten diğer bir şey yaşamadı.
Neden Artık?
Valve, 23 Ekim’de yaptığı güncelleme ile bu balona tabiri caizse iğne batırdı. Pekala fakat Valve neden bu ana kadar bekledi?
Geliştiriciden net bir açıklama gelmemiş olsa da benim kimi fikirlerim var.
Bana sorarsanız birinci sebep, Valve’ın ikon haline gelen bıçak ve eldiven kozmetiklerini daha erişilebilir yapmak istemesi. Son yıllarda bilhassa bıçak ve eldiven fiyatlarında önemli bir balon oluşmuştu. 1 sene içerisinde bilhassa az bıçakların fiyatı (Karambit Fade ya da Butterfly Doppler gibi) yüzde 70-120 ortasında şişmişti.
Yukarıda da bahsettiğim üzere sistemi Trade Bot’lar doldurmuş, gerçek kullanıcı sayısı hayli gerilemişti. Valve, ticaret trafiğinin en üst noktaya geldiği anda (Pazar piyasası 6 milyarı geçince) bu balonu patlatmak istemiş olabilir.
Fiyatlar önemli manada düştü ve çok daha düşecek üzere görünüyor.
Çok daha düşecek diyorum çünkü şu anda çevirim yaparak kazandığınız bıçakları ya da eldivenleri pazara koyamıyorsunuz. 30’u itibariyle bu eserler piyasaya girmeye ve doğal olarak satış fiyatını daha da düşürmeye yardımcı olacak. Yani piyasanın şu andaki gerilemesinin sebebi, “koleksiyoncuların” ellerindeki eserleri panikle satıyor olması. Velhasıl 30’undan sonra piyasada çok daha ucuza bıçak ve eldiven alımı yapabileceksiniz.
İkinci sebep ise pazar aktivitesini artırmak olabilir. Evet, oyuncular şu anda bu değişime büyük reaksiyonlar gösteriyor. Ama bu değişim uzun vadede Valve için çok daha düzgün olacak. Zira oyuncuların artık yeni bir amacı olacak. Örneğin yanlış hesaplamıyorsam, artık 5000 kutu sizi direkt olarak altın eşyaya götürecek. 5000 kutunun tamamından mavi eşya çıksa bile bunları 500 adet mora, akabinde 50 adet pembeye çevirebileceksiniz. 50 pembe size 5 kırmızı olarak geri dönecek. 5 kırmızı da direkt 1 altın, yani bıçak ya da eldiven manasına geliyor.
Yani daha fazla kutu, daha fazla kırmızı eşya demek. Daha fazla kırmızı eşya, daha fazla takas kontratı ve bıçak demek. Daha fazla bıçak, daha fazla gelir ve daha fazla pazar hareketi demek.
Üçüncü ve son olarak işin bir de “karanlık” tarafının olduğunu düşünüyorum. Kabul etmek istemesek de 6 milyar dolarlık bölüm, denetlemesi olmadan karanlık kapılara da açılabiliyor. Bilhassa, kara para aklamakta.
Evet, Valve kendini “bu kozmetiklerin gerçek bedeli yok” diyerek muhafazaya çalışıyor. Ama hepimiz bu kozmetiklerin üçüncü parti sitelerden satılabildiğini, alınabildiğini ve takaslanabildiğini biliyoruz. Valve bunu denetim edebilecek ya da denetleyebilecek güce sahip değil. Bu sitelerin son yıllarda kripto ödemeleri kabul ediyor olması da bu kapının sonuna kadar açılmasına neden oldu. Kara para sisteme bıçaklar ve bedelli eldivenler olarak giriyor, akabinde denetlemesi olmayan siteler tarafından pak paraya dönüştürülüyor.
Son Söz
Son sözlerimi eklemeden evvel rahatsız olduğum bir ayrıntıya da dikkat çekmek istiyorum. Sonuçta bu güncellemenin yolda olduğunu Valve’daki çalışanların biliyor olması gerek. Birtakım kırmızı kozmetiklerin, güncellemeden evvel satışlarının ve doğal olarak fiyatlarının artmış olması da baş karıştırıcı. Yalnızca not olarak düşmek istedim…
Değerli dostlar, ben bir yatırım uzmanı değilim. Ama yalnızca tek bir şirketin denetiminde olan pazara yatırım yapmak, bana sorarsanız, pek de makul bir iş değildir. Yarın Valve CS2’deki kozmetikleri büsbütün ücretsiz yapma kararı da alabilir en nihayetinde.
Bir de, mecmuada sık sık değindiğimiz bir mevzuya da parantez açmak istiyorum. Eminim bu satırları okuyan ve güncellemenin akabinde parasını kaybeden okuyucularımız olmuştur. Lütfen sakin olup tez kararlar vermeyin. Konuşmak istediğinizde bendeniz dahil tüm OGZ takımının mail adreslerine künye kısmından ulaşabilirsiniz. Hiçbir şey sizden ve sağlığınızdan kıymetli değil.
