S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl İncelememiz Nerede?

Gezgin muhabiriniz Onur, Çernobil dolaylarından bildiriyor

S.T.A.L.K.E.R. 2 incelemesini üzerime alırken, oyunun sabrımı bu kadar zorlayacağının farkında değildim. Oyun elimize hayli erken ulaştı, bu yazıyı yazarken yaklaşık 20 gündür elimde. Geldiğinde de çok sevinmiştim “ambargo tarihine inceleme hiç yetiştiremiyorum, bu sefer olacak” diye. Lakin olamadı zira (bu bahiste benimle hemfikir olmayabilirsiniz, basın mensubu olmayanlarınız benim üzere oyuna 50 saat gömmüş olamayacağı için de anlarım) oyun maalesef Cyberpunk’tan beter durumda. Sebeplerini de tek tek açıklayacağım.

Öncelikle oyunun Unreal Engine 5 kullanmasından mütevellit sahip olduğu birtakım meşakkatler var. Işıklandırması için UE5’in yazılım tabanlı, RTX kartlardaki ekstra donanımı gerektirmeyen daha düşük kalite ışın izleme teknolojisi Lumen’i kullanıyor. Bu yüzden grafik kartlarına çok yüklenmesi bir yana, net görseller isteyenlerimizin başının belası olan TAA(Temporal Anti Aliasing) oyuna çakılı geliyor. Evet, TAA ve öbür tüm ölçeklendirme teknolojilerini kapatıp oyunu o biçimde oynama seçeneğimiz var fakat oyun kenar yumuşatma kapandığı anda berbat bir kumlanma/karıncalanma efektine sahip oluyor. Bu efektten görselleri Harika Sample ederek bile kurtulamıyorsunuz. TAA aslında makus gözükürken, oyundaki öbür Upscaling teknolojileri de(DLAA dahil) tatmin edici netlikte sonuçlar vermiyor. Sabit durduğunuzda oyun şahane dururken, koşmaya başladığınızda bitki örtüsü bulanıyor ve açıkçası GSC Gameworld’un bunu güncellemelerle düzelteceğine inanmıyorum. Düzeltecek öbür sürüyle şeyleri var ve bunun oyunu UE5’te geliştirirken verdikleri bir taviz olduğu, öncellikli olmayacağı belirli.

Bunun yanında, oyun pek çok açık dünya oyunu üzere işlemciye çok yükleniyor ve emsal pek çok oyunda olduğu üzere ayarları düşürmek işlemci yüküne pek az tesir ediyor. Lakin S.T.A.L.K.E.R. 2’nin durumunda bu biraz çoka kaçmış ve oyunun sistem muhtaçlıkları an prestijiyle gerçeği yansıtmıyor. Ben oyuna birinci başladığımda Ryzen 5 5600 işlemci kullanıyordum, bu işlemci oyunun orta ayarlarda 60 FPS vereceği belirtilen Ryzen 7 3700x’ten bir tık daha uygun fakat açık söyleyeyim bu düzeyde işlemciler ile stabil 60 FPS’i düşünüzde görürsünüz. Bir müddettir işlemcimi değiştirmek istediğimden vesileyle(ve Monster Hunter Wilds ile Kingdom Come Deliverance 2 üzere işlemci canavarı oyunların yaklaşmakta olduğunu bildiğimden) işlemcimi 5700x3D’ye yükselttim. Hala birçok NPC’nin bir ortada olduğu kasabalara girince işlemci darboğazıyla karşılaşıyorum, kare oranımda düşüşler yaşıyorum. Lakin açık dünyanın ıssızlığını keşfe çıkınca performans rahatlıyor ve oyun akıcı bir biçimde oynanabilir hale geliyor. Tekrar de bence AMD tarafında 5700x3D/7500F, Intel tarafında da 13600K ayarında bir işlemciye sahip değilseniz bu oyuna pek bulaşmayın. Oyunun işlemci yükünün güncellemeler ile pek azalacağını sanmıyorum zira ve rastgele bir oyunun yamalar ile işlemci tarafında fark yaratacak kadar optimize edildiğini uzun müddettir yalnızca Dragon’s Dogma 2’de gördüm. O da zati kare oranlarında %20 civarında bir fark yaratmış ve oyun çıktıktan aylar sonra olabildi bu.

Performans sorunları burada bitmiyor. Bende son 2-3 güncellemeden sonra ortaya çıkan, çıkış gününde oyuna erişen pek çok insanın da karşılaştığını gördüğüm rastgele FPS düşmesi(ve kaydı baştan yüklemeden yahut kesmezse oyundan çıkıp geri girmeden düzelmemesi) sorunu var. FPS düşmesinden kastım da 60’tan 40’lara 30’lara düşmesi değil bu ortada. 10’lara 5’lere düşmesi. Oyun şakasız bir slayt gösterisi haline geliyor ve az beklemeyle falan da düzelmiyor. S.T.A.L.K.E.R. 2’nin neden Cyberpunk’tan berbat durumda olduğuna dair birinci argümanımı burada sunayım; ben Cyberpunk’ı çıkış haftasında 2015’te topladığım bilgisayarda, düşük ancak az çok stabil bir performansla oynayıp bitirebilmiştim. S.T.A.L.K.E.R. 2’yi ise 2 sene evvel topladığım, RTX 4070ti ekran kartlı, işlemcisi yeni güncellenmiş bilgisayarımda tatmin edici olmayı geçin kabul edilebilir bir performansla bile oynayamıyorum. Bu bir.

Bunlar dışında oyunu tıpkı birincisi üzere Slavjank/Eurojank’in Allah’ı yapan komik kusurlar da bol. Diyalog sırasında otur kalk yapan ve yerin tabanına giren NPC’ler, ışıklandırmaların sapıtması, yapay zekanın bitkisel hayata girmesi, arayüzün saçmalaması, cesetlerin parende atarak uçması üzere şeyler gırla. Ben oyunu bunlara karşın oynamayıp bitirmeye niyetliydim. Bu tip yanılgıları yer yer sempatik bulurum ve atmosferi baltaladıklarını düşünsem bile bana oyunu bıraktıracak şeyler değillerdir. S.T.A.L.K.E.R. maalesef yalnızca bunlara sahip değil, oyundaki misyonlar de sıklıkla bozuluyor. Örneğin oyuna başladığım birinci bölgede anomalilerin olduğu çok olduğu bir yerde “kardeşim anomalilerin ortasına girip öldü, kurban olayım cesedini bana getir” diyen bir abi ile karşılaştım. Tamam dedim kabul ettim, arıyorum arıyorum ceset yok? Anomalilerin içine daha bir giriyorum, daha bir uzaklaşıyorum adam ardımdan “nereye gidiyorsun, çabucak önündeydi işte” diye bağırıyor. Dönüyorum ben mi görmedim diye, üzerinde kan lekesi olan bir kaya var ancak ceset yok? Bir diğer örnek: oyunun ilerilerinde bir kasaba fraksiyonların biri tarafından taarruza uğruyor. Gidip adamları koruyorum, ilgili vazifesi yapıyorum, kasabaya bir atak daha oluyor. Gelenleri tek tek indirip vazifesi muvaffakiyetle tamamlıyorum, oyuna bana “kasabayı kurtardın, gelecek jenerasyon Stalker’ların sayende sığınacak bir yeri olacak” diye başarım veriyor. Kasabanın lideri telsizden “başı darda olan buraya gelsin, kasabamızı savunduk savunmaya da devam edeceğiz” diye konuşuyor. “Tamam” diyorum “benlik bir şey yok gideyim artık.” Uzaklaşıp diğer bir kasabaya gidiyorum birebir adam bu sefer yeniden telsizden “kimse buraya gelmesin, kasabamızı kurtaramadık ve artık burada mevtten diğer bir şey yok” demeye başlıyor. Burada oyunun Cyberpunk’tan makûs ikinci tarafına geliyoruz: Cyberpunk’ın çıkış haftasında bile, aldığım üç misyondan birisi bozulmuyordu benim. Oyunu oynayıp bitirip bütün başarımlarını alabilmiştim. S.T.A.L.K.E.R. 2 ise tekrar tekrar sabrımın sonlarını zorluyor. Bu iki.

Not: Yapay Zekâ demişken, serinin alametifarikası olan A-Life sisteminin yeni versiyonu A-Life 2.0’ın şu an yerinde yeller esiyor. Düşmanlar ve mutantlar açık dünyada kendi rutinlerini takip etmeyi geçin, 20-30 metre ötenizde doğup, çatışma sırasında başsız tavuk üzere sağa sola koşarak oyunun atmosferinden kopmanıza sebep oluyorlar. Oyundaki kapalılık sistemleri de bozuk, çok uzaktan karanlıkta fark edilebiliyor, duvar gerisinden görülebiliyorsunuz. Üretimci A-Life 2.0’ın oyunda olduğunu ve düzgün çalışmadığını, güncellemeler ile bu sistemi düzelteceklerini açıkladı lakin başka yandan oyunun mağaza sayfasından bu sistemle alakalı bilgileri kaldırmışlar. Cyberpunk devri CDPR hareketleri bunlar.

Not 2: Bozulan vazifeleri sıfırdan başa alıp tekrar denemek deneyebileceğim bir tahlil fakat GSC utanmadan manuel kayıtları PC’de bile 30 tane ile sonlandırmış. Bu tip bozulabileceğini bildiğim oyunlarda olağanda yarım saatte bir manuel kayıt alırım. Misyonların dallandığı karar anlarının üstüne yazmak için son kaldığım bozuk vazifede 6-7 saate geriden başlamam gerekiyor. Buradan da benden çok küfür yediler maalesef.

Son olarak bir de oyunun iktisadının bozuk olması durumu var. Birinci başlarda oyun için para iktisadı kabul edilebilir düzeydeydi. Öldürdüğüm düşmanlardan aldığım silahları götürüp, makus durumda olanlarını tamir ettirip satabiliyor ve üzerimdekileri tamir ettirdikten sonra modifikasyonlara harcayacak kadar para artırabiliyordum. Sonra oyunun çıkışından evvelki Cuma günü bir yama yayınladılar ve tamir masraflarını ikiye katlayıp, satışlardan kazandığınız parayı yarı yarıya düşürdüler. Aslında vazifelerden gelen paralar tatmin olmanın yanına bile yakışmıyordu ve iş, vazife yaparak bir şey kazanmadığım, tam aksine tamir masrafları yüzünden önemli kayıplarımın olduğu bir noktaya geldi. Üzerimdeki zırhı %50 kondisyondan %100 kondisyona tamir ettirmem için 50K paraya gereksinimim var fakat en kral artefakt avı vazifesi 10K para verirken, öteki yan vazifeler 1K-2K falan para veriyor. Oyundaki bu fukaralık da yarım saatte bir satabileceğiniz her şeyi lakin HER ŞEYİ üzerinize yüklenip, süratli seyahat de olmadığı için yükten nefes nefese kalmış karakteriniz ile kağnı suratında en yakın kente dakikalarca yürümenizi gerektiriyor. Bu da üç.

Sözün özü, oyun âlâ durumda değil. Kusurlarını göz gerisi ederek oynamaya inat etseniz bile bir noktada bir vazife bozulup keyfinizi önemli manada kaçırabilir. Ayrıyeten Unreal Engin 5’in evrakları gruplayıp paketleme formuyla alakalı olduğunu öğrendiğim bir sorun var, her yama çıktığında çabucak hemen bütün oyunu baştan indiriyorsunuz. Oyunun çıkışından bu yana rastgele bir yama yayınlanmış değil, bu yüzden bu bu türlü mi devam edecek bilmiyorum. Tek bildiğim oyunun bize önden yollandığı 20 gün içerisinde 8-9 güncelleme çıktığı ve bana 1.2-1.3 Terabayt civarı bir data indirttikleri. “İndirip bakıvereyim ne olacak, 3-5 güncelleme ile düzelir” diyorsanız o 3-5 güncellemenin sizi hayattan soğutabileceğini bilin yani. Ben baştan uyarayım.

Tüm bunların üzücü tarafı oyunun kendisi âlâ. Harita nitekim muazzam, keşif hissi had safhada. Bu bahiste Starfield’dan bekleyip alamadığımız, büyük bir haritada daima diğer bir şeyle karşılaşarak yaşanan özgür macera tadını sonuna kadar veren bir oyun S.T.A.L.K.E.R. 2. Silah dinamikleri seri standartlarının hayli üstüne çıkmış. Ana öyküdeki sinematik sunum hoş. Kıssanın kendisi başlarda dolambaçlı ilerleyişi ile baş karıştırsa bile vitesi yükselttiği yerlerde oldukça ilginçleşiyor, dallanan yapısı ile tekrar oynanabilirlik sunuyor. Evvelki oyunlardan karakterleri işin içine sokmasıyla eski fanları çarçabuk yakalayacağına da eminim. Lakin tüm bunlar S.T.A.L.K.E.R. 2’nin bu durumda çıkış yapmamış olması gerektiği gerçeğini değiştirmiyor. Fan kitlesinde “bu oyun bu türlü, ne bekliyordunuz ki?” dendiğini görüyorum ve yanıtım, ortadan geçen 17 senede bir şeylerin değişmiş ve gelişmiş olmasını beklediğim. Oyun bölümü 2007’den bu yana çok değişti ve makûs performans bilhassa PC’de hala sık karşılaştığımız bir sorun olsa bile oyunlar artık içeriği bozuk bir formda çıkmıyor. Starfield bile Skyrim, Fallout 4, Fallut 76 üzere oyunlara kıyasla çok çok daha cilalı bir formda çıkmışken, Cyberpunk 2077 kesim tarihindeki ibretlik bir an haline gelmişken S.T.A.L.K.E.R. 2 kendini bana bitirtmemeye inat ediyor ve hevesimi kursağımda bırakmış durumda. Son kertede, her şeyden evvel devasa yamalar yüzünden an itibariyle oyunu indirmenizi bile tavsiye edemiyorum. Bitirebilirsem umuyorum önümüzdeki hafta ayrıntılı bir inceleme ile karşınıza çıkacağım.