Doğada hiçbir şey tek başına var olamaz.
Uyarlamalar kelam konusu oldu mu etrafımız bir müddettir bayağı kalabalık. Ben de bu uyarlamaların bir birçoklarına burun kıvırıyorum açıkçası. Kaynak eser halihazırda uygun de olsa hem alıp üstüne ekleyebilmek, hem de emsal hisler uyandırabilmek sıkıntı iş. Hatta tahminen kaynak eser düzgün olunca daha sıkıntı iş.
O nedenle de 3 Cisim Problemi’nin kitabına başlayınca, bir de kitap sarınca aldı beni bir kaygı. Ulan ya dizi dandirik olursa?! Adapte etmesi sıkıntı bir konusu var kitabın bana sorarsanız. Şu bakımdan güç; kitapta insanların iç konuşmalarını takip ederek bir şeylere neden inandıklarına ikna olmak daha kolay. Bunu senaryoyla ve oyunculukla izleyiciye geçirmek kolay değil. Üstüne bir de görsele yansıtması sıkıntı sahneler…
Netflix’in 3 Cisim Sorunu benim bütün kaygılarımın üstesinden gelmeyi çok kolay bir biçimde başarmış oysa. “Adaptasyon” sözünün ne demek olduğunu benden çok daha yeterli anlayarak.
Wang Miao öldü, yaşasın Jin Cheng!
Netflix’in 3 Cisim Sorunu bizi kitaptakilerden farklı karakterlerle karşılıyor. Ancak onlarla bir iki kısım vakit geçirince fark ediyorsunuz ki 3 Cisim Problemi’nin özü birebir. O öz sizi kısımların ortasında, çetrefilli ve imkansızın hududunda dolaşan olay örgüsüyle birlikte bekliyor. Zati beni bu dizinin başarılı bir adaptasyon olduğunu söylemeye iten de bu.
Ana karakterimiz Jin Cheng genç bir teorik fizikçi. Olayların akışında büyük kıymeti olacak nanofiberlerin mucidi olma vazifesi ise Auggie Salazar’a verilmiş. Bu aslında kitapte tek kişi olan Wang Miao’nun iç konuşmalarını ekrana dökme konusunda çok başarılı bir hareket olmuş. Onların arkadaş kümesi içerisindeki devinim de kıssanın büyük kısmını kaplayan iç konuşmaları ekrana döküyor.
Kitabı okumuş birisi olarak bir şeylerin nasıl sonuçlanacağını biliyorsunuz, lakin bu sonucun tam olarak hangi köşeyi dönünce karşınıza çıkacağını kestiremiyorsunuz. 3 Cisim Sorunu size, seriye hakim olsanız da, bağlanacağınız yeni bir şeyler sunmayı başarıyor.
Kelebek etkisi
Çin’de iç savaş, rejimin dayatmalarına uymayan akademisyenler bir bir katlediliyor. Yıllar sonra günümüzde, bir atom çarpıştırıcısında fizik kurallarına ters ve anlaşılmaz sonuçlar sunan deneyler araştırmacıları neredeyse, “Tanrının işi,” diyecek noktaya getiriyor. Öbür yanda, dünyanın dört bir yanında fizikçiler tek tek intihar ediyor.
Hayatları fizik ekseninde kesişen Jin, Auggie, Saul, Jack ve Will’in ise tam olarak nasıl bir belaya bulaşmak üzere olduklarından da, nasıl bir sorumluluk üstlenmek üzere olduklarından da gıdım haberleri yok şimdi.
Özellikle de Jin’in eline günümüzde var olan rastgele bir teknolojiyle yapılması mümkün olmayan bir VR oyunu geçince.
Oyuncuyu gerçeklikten ayırt edilemeyen bir dünyaya taşıyan bu oyunda tek bir maksadınız var ki bu biz oyunculara hiç yabancı bir konsept değil. O da bu oyunun dünyasının sırrını çözüp, insanlarını kurtarmak. Tek eza var, o da bu türlü bir tahlil matematiksel olarak pek de mümkün olmayabilir.
Bir yandan gerçek dünyadaki imkansız sonuçlar, bir yandan oyun dünyasındaki imkansız sorular… Çin’in iç savaş devirlerinden uzay yarışına, oradan günümüz Londra’sına ve ötesine uzanan bir öykü var elimizde. Ve Netflix’in 3 Cisim Sorunu bu kıssayı kusursuz bir formda ekrana dökmeyi başarıyor.
Dizinin bir çok yerde yıkımın vahşetini göstermekten kaçınmamasını sevdim. Gerek oyun dünyasındaki içinden çıkılmaz durumun yaşattığı vahşet, gerek gerçek dünyadaki komploların karakterlerimizi içine sürüklediği karışıklık. Kalabalık karakter takımına birinci görüşte çekimser yaklaşmış da olsam, nereden geldiği ve nasıl yapıldığı belirli olmayan VR gözlükleri ve bu oyuna girmenin ne kadar inançlı olduğu hakkındaki sekanslar, bilhassa de her birinin birer bilim insanı olarak hem ilgi hem dehşetle yaklaşması, yeniden de oyundan uzak kalamaması bana çok yerinde geldi.
Jack ve Will ise hiç beklemediğim bir kombinasyondu. Bilemiyorum, yakın vakitte ölmeye niyetim olmasa da kronik hasta birisi olarak Will’in bu kıssanın tam olarak hangi kesimi olduğunu çok merak ederek izledim. Benim için bile bir tık aykırı köşe oldu. Öbür yandan Jack’in erken yaşta parayı bulmuş bir teşebbüsçü olarak bu karamsar senaryoya kattığı gerçekçi bir komiklik var bence.
Ne bileyim, 3 Cisim Sorunu halihazırda çağdaş bir kıssa sayılabilir lakin 2008’de yayınlanmasının üstünden geçen yıllarda çok şey değişti. Netflix’in bu adaptasyonda aldığı kararlar ise dizinin kendi ayakları üzerinde durabilmesini sağlıyor bence.
Tek bir karar, insanlığın mukadderatını belirleyebilir mi?
3 Cisim Problemi’nin kitabını sizlere önerebilmeyi çok istiyorum aslında. Ama Türkçe çevirisinin çok parlak olmadığı maalesef bir gerçek, ben de bu sebepten uzun müddet okumamıştım, sonra aklıma İngilizce bildiğim ve İngilizce çevirisinden de okuyabileceğim geldi. Mazur görün vallahi bu şapşallığımı lakin diziyi izlemeden evvel birinci iki kitabı okuyabildiğime çok sevindim.
İlk dönem bizi, ikinci kitabın ana konusuna kadar getirip orada bırakıyor. Ve gösterinin imalcileri David Beninoff, Rose Cartwright, D.B. Weiss ve Alexander Woo’nun senaryoyu karakterlere dağıtışı ve onlara itici güç olan hususları ele alışı beni o kadar sardı ki ikinci dönem için kurban keseceğim sanırım.
Dizileri erkenden ve çabuk izlemek zorunda kalmanın da bu türlü bir acı yanı var işte düzgün çıktılar mı. Bu adaptasyonun bu kadar yeterli olmasında, serinin müellifi Cixin Liu’nun ve tercümanı Ken Liu’nun da Netflix’in dizisine danışmanlık yapmış olmasının büyük tesiri var bence.
“Hiç mi eleştirecek bir şey bulamadın Gülhis, annem sen bayağı gaza gelmiş yazıyorsun,” dediğinizi duyar üzereyim. Var aslında dokunmak istediğim birkaç problem, ancak bunun için dizinin çıkmasını ve sizlerin de biraz izlemenizi beklemek istiyorum. Mecmua için yeni ve spoiler’lı bir inceleme yazabilirim, demedi demeyin. Fakat bu tenkitler objektif olarak diziyi bozan şeyler olmaktan çok benim kendi keyfime uyduramadığım kılı kırk yarmalarım yani. Seriden alacağınız keyfi azaltan şeyler olduğunu düşünmüyorum.
3 Cisim Sorunu yarın Netflix’te görücüye çıkıyor. Ve ben de sizi en sonunda gönül rahatlığıyla 3 Cisim Sorunu dünyasına çağırabiliyorum, oh be ya! “Ya kitaplar çok güzel aslında da, Türkçe çevirisi makus, ehm kem küm,” etmekten eciş bücüş olmuştum. Siz şu diziye başlayıverin yarın, ben de kurtulayım.
Editörün Notu: Netflix’in 3 Cisim Sorunu kitabın özünü karakterlere yayarak, yer yer ipleri kendi eline alarak adapte etmesi çok güç olabilecek bir kıssanın altından kalkmayı başarıyor, ama bu daha başlangıç. Kıssa çetrefillendikçe bu başarıyı koruyabilecek mi, göreceğiz.
Not: 4 / 5
Yaratıcı: David Benioff, D.B. Weiss, Alexander Woo
Yönetmenler: Minkie Spiro, Jeremy Podeswa, Derek Tsang, Andrew Stanton
Oyuncular: Jovan Adepo, Liam Cunningham, Eliza Gonzalez, Jess Hong, Benedict Wong, Alex Sharp, John Bradley
IMDB Notu: 6,3
Yayınlandığı Platform: Netflix
