Oyun Keyfini Bozan Lag Sorunu Nasıl Çözülür? İşte Lag Kabusuna Karşı Alınacak Önlemler

Online oyunlar saniyelik yansıların bile sonucu belirlediği rekabet dolu bir dünya sunuyor. Lakin bu dünyada yaşanan teknik aksaklıklar, oyuncuların tecrübesini direkt etkileyebiliyor. En sık karşılaşılan sıkıntılardan biri olan gecikme yani lag, oyun keyfini adeta sabote edebiliyor. Bu yazımızda, lag sorununun nedenlerini ve bu sorunun nasıl en aza indirilebileceğini ele alıyoruz.

Oyun oynarken apansız karakterin donması, merminin geç ulaşması ya da rakibin bir anda önünde belirip seni alt etmesi… İşte tam bu noktada karşımıza çıkan en can sıkıcı sıkıntılardan biri: lag. Bilhassa çevrimiçi oyunlarda sıkça yaşanan bu gecikmeler, oyun tecrübesini altüst edebiliyor. Pekala, oyunlarda lag sorunu nasıl çözülür, bu gecikmelerin önüne geçmek mümkün mü?

Lag, oyunseverlerin en çok şikâyet ettiği ve en çok konuştuğu hususlardan biri. Ne kadar uygun bir sisteminiz olursa olsun, irtibat tarafında yaşanan en ufak bir sorun bile oyunu oynanmaz hale getirebiliyor. Online oyunlarda yaşanan bu gecikmelerin neden oluştuğunu ve oyunlarda lag sorunu nasıl çözülür sorusunun yanıtlarını sizler için derledik.

Lag nedir?

Lag, bilhassa çevrimiçi oyun oynayanların sıkça karşılaştığı, oyuncu komutlarıyla oyundaki reaksiyon ortasında oluşan gecikme durumudur. Örneğin bir tuşa bastığınızda karakterinizin çabucak reaksiyon vermesi gerekirken birkaç saniye sonra hareket etmesi yahut bir yeteneğin geç çalışması lag yaşandığını gösterir. Bu gecikme sadece oyun keyfini bozmakla kalmaz, birebir vakitte karakterinizin oyundan atılmasına ya da beklenmedik biçimde yenilmesine bile neden olabilir. 

Lag çoklukla yüksek ping, yetersiz internet bağlantısı, ağır ağ kullanımı ya da düşük sistem performansından kaynaklanır. Bilhassa rekabetçi çevrimiçi oyunlarda büyük bir dezavantaj yaratan bu sorun, oyun tecrübesini direkt tesirler ve birçok vakit tahlil için çeşitli teknik tedbirler gerektirir.

Oyunlarda lag neden olur?

Çevrimiçi oyun oynarken bir anda her şey donuyor, karakterin geç reaksiyon veriyor ya da ilişki kopuyorsa, lag sorunu ile karşı karşıyasınız demektir. Bu gecikme birçok vakit yalnızca internetle ilgili sanılsa da, aslında gerisinde farklı teknik nedenler de yatıyor.

İşte oyunlarda lag yaşanmasının en yaygın nedenleri:

• Yüksek ping pahası: Ping müddeti ne kadar uzunsa, data akışı o kadar geç gerçekleşir. Bu da direkt lag’e neden olur.
• Zayıf yahut istikrarsız internet ilişkisi: Dalgalı ya da düşük süratli bir irtibat, oyunun sunucusuyla sağlıklı bağlantı kurulmasını mahzurlar.
• Kalabalık ağ kullanımı: Aynı anda meskende birden fazla aygıt internete bağlıysa bant genişliği bölüşülür ve ping artar.
• Wi-Fi yerine kablolu ilişki kullanılmaması: Kablosuz kontaklar daha çok gecikmeye açıktır. Kablolu ilişki lag riskini azaltır.
• Oyun sunucusuna uzak uzaklık: Oyunun sunucusu farklı bir ülkedeyse bilgi gidiş-dönüş müddeti uzar ve bu da gecikmeye neden olur.
• Donanımsal yetersizlikler: Bilgisayarın işlemci, RAM ya da ekran kartı oyunu kaldırmakta zorlanıyorsa bu durum donmalar ve takılmalar yaratabilir.
• Arka planda çalışan uygulamalar: Güncelleme yapan programlar, açık kalan tarayıcı sekmeleri ya da yüksek sistem gücü kullanan uygulamalar lag’e yer hazırlar.
• Sunucu kaynaklı sorunlar: Oyunun kendi sunucusunda yoğunluk yahut teknik bir sorun varsa, bu durumda sizin ilişkiniz güzel olsa bile lag kaçınılmaz olabilir.
• Virüs yahut makûs gayeli yazılımlar: Bilgisayarınızda gizlice çalışan ziyanlı yazılımlar interneti yahut süreç gücünü sömürebilir.

Lag nasıl düşürülür?

Online oyunların tam da en kritik anında her şeyin donması, karakterin bir türlü hareket etmemesi hudut bozucu olabilir. Neyse ki lag, birkaç kolay lakin tesirli sistemle büyük ölçüde azaltılabilen bir sorun.

İşte oyunlarda lag sıkıntısını azaltmak için deneyebileceğiniz tesirli yollar:

• Kablolu irtibat kullanın (Ethernet): Wi-Fi irtibatları her ne kadar pratik olsa da, oyun sırasında dalgalanmalara ve kopmalara daha açıktır. Kablolu ilişki daha stabil ve düşük gecikmeli bir internet sağlar.
• İnternet sürat testi yapın: Oynamadan evvel ping ve indirme/yükleme suratınızı denetim edin. Ping kıymetinizin 0–30 ms ortasında olması ülkü kabul edilir.
• Arka plandaki programları kapatın: Güncellemeler, tarayıcılar yahut indirme yapan uygulamalar, temasınızı ve sistem gücünüzü tüketebilir.
• Evdeki öbür internet kullanımını azaltın: Aynı anda Netflix izleyen, evrak indiren yahut diğer bir aygıtta oyun oynayan biri varsa, internet suratı bölünür ve gecikme yaşanabilir.
• Sunucu seçiminde bölgeye dikkat edin: Oyunun size en yakın sunucusunu seçmek, data iletim müddetini kısaltarak lag’i azaltabilir.
• Grafik ayarlarını düşürün: Bilgisayarınızın ya da konsolunuzun gücü sınırlıysa, grafik ayarlarını orta ya da düşük düzeye çekerek daha akıcı bir performans elde edebilirsiniz.
• Donanımınızı güncelleyin: Özellikle işlemci, RAM ve ekran kartı üzere modüller eskiyse, oyunu sağlıklı çalıştırmakta zorlanabilir.
• Virüs ve ziyanlı yazılımları temizleyin: Arka planda çalışan ziyanlı yazılımlar interneti kullanarak ping kıymetinizin yükselmesine sebep olabilir.
• Modeminizi tekrar başlatın: Süreksiz temas problemlerinde modemi kapatıp tekrar açmak işe yarayabilir. Sorun devam ederse modem değişimi gerekebilir.
• Ping düşürmeye yönelik yazılımlar kullanın: Güvenilir üçüncü taraf yazılımlarla ağ trafiğinizi optimize edebilir, ping mühletini düşürebilirsiniz. Lakin bu cins araçları seçerken dikkatli olun.

Lag nasıl test edilir?

Oyun oynarken yaşadığınız donmaların sahiden lag mi yoksa öteki bir sebepten mi kaynaklandığını anlamanın en kestirme yolu, birkaç kolay test yaparak irtibatınızı denetim etmektir. Zira her gecikmenin sebebi oyun olmayabilir; bazen hatalı internet temasınız ya da art planda gizlice çalışan bir uygulama olabilir.

İşte lag testi yapmanın en pratik yolları:

• İnternet suratı testi yapın: Speedtest.net yahut Fast.com üzere sitelerle indirme, yükleme ve ping suratınızı ölçebilirsiniz. Bu testler ilişkinizin genel performansı hakkında süratlice fikir verir.
• Ping testi uygulayın: Bilgisayarınızda Komut İstemi (CMD) üzerinden ping google.com yazarak paketlerin ne kadar müddette gidip geldiğini görebilirsiniz. Düşük ping mühleti, daha akıcı oyun demektir.
• Traceroute (tracert) komutu kullanın: Paketler hangi ağlardan geçiyor ve nerede takılıyor görmek istiyorsanız, tracert komutu ile gecikmenin hangi noktada oluştuğunu görebilirsiniz.
• Oyun içi performans ekranını denetim edin: Birçok çevrimiçi oyun, oyun sırasında FPS, ping ve temas durumu üzere bilgileri gösteren istatistik ekranları sunar.
• Arka plandaki ağ kullanımını izleyin: Misyon Yöneticisi (Windows) yahut Aktivite Monitörü (Mac) üzerinden hangi uygulamanın interneti ne kadar kullandığını görebilir, muhtemel ağ tüketicilerini tespit edebilirsiniz.
• Oyun sunucusu göstergelerini denetim edin: Bazı oyunlar, sunucu yükünü yahut o anki ilişki kalitesini size gösteren göstergeler sunar.
• Farklı vakitlerde test yapın: Aynı testi günün farklı saatlerinde yaparak ağır saatlerde performansın nasıl değiştiğini gözlemleyebilirsiniz.

Lag testi yaparken sadece tek bir sayıya takılıp kalmak yerine, genel tabloya bakmak çok daha hakikat olur. Böylelikle gecikmenin süreksiz bir dalgalanma mı, sistemsel bir sorun mi yoksa direkt internet irtibatıyla mı ilgili olduğunu daha net anlayabilirsiniz.

Ping kaç olursa lag olmaz?

Online oyunlarda ülkü ping müddeti 0–30 ms ortasıdır. 30–60 ms ortası kabul edilebilir düzeyde olsa da, 100 ms üzeri kıymetlerde lag yaşanma ihtimali artar.

Yüksek ping neden olur?

Yüksek ping; zayıf internet teması, Wi-Fi kullanımı, kalabalık ağlar, uzak sunucular ya da art planda internet tüketen uygulamalar nedeniyle oluşabilir.

Ethernet kablosu lag’i azaltır mı?

Ethernet (kablolu bağlantı), Wi-Fi’ye kıyasla daha stabil ve düşük gecikmelidir. Bu nedenle lag sıkıntılarını azaltmada en tesirli usullerden biridir.

Oyunlarda lag yaşanmaması için internet suratı ne olmalı?

Çok oyunculu online oyunlar için en az 25 Mbps indirme, 5 Mbps yükleme suratı önerilir. Lakin sürat kadar ping müddeti ve temas stabilitesi de kıymetlidir.