Oyun Endüstrisinin 1983 Yılındaki Büyük Krizinde Atari’nin E.T. Oyunları Neden Çöle Gömüldü?
1983 yılında büyük bir görüntü oyun krizi yaşandı. Atari başta olmak üzere büyük oyun şirketleri de bu krizden nasibini aldı.
1983-1985 yıllarında yaşanan bu kriz, video oyun endüstrisindeki ilk kriz olma niteliği taşıyor. Bu krizin ortaya çıkmasında birkaç etken ve spekülasyon bulunmaktadır. Bu süreçte kalite denetim sistemi bulunmamaktaydı ve oyun şirketleri kalitesiz oyunlar üretiyordu. Kullanıcılar, bu kalitesiz oyunlara karşı inançlarını kaybedince oyun satışları düştü.
Rekabetin yüksek olmasına karşın, talebi karşılamak için oyun şirketleri çok sayıda oyun üretti. Ancak bu oyunlar satılmayınca stoklar birikti ve birçok oyun şirketi sıkıntı durumda kaldı. Gelirler 3,2 milyar dolardan yaklaşık %97 düşerek 100 milyon dolara geriledi ve birçok oyun şirketi iflas etti.
Atari’nin geliştirdiği dünyanın en berbat oyunu: E.T.
Atari, o devrin önde gelen görüntü oyun şirketlerinden biriydi. Şirket; Steven Spielberg imzalı, gişe rekorları kıran ve dört Oscar mükafatı kazanan ikonik sinema E.T. the Extra-Terrestrial’ın haklarını satın alarak, bu tanınan öyküyü görüntü oyun dünyasına taşıma kararı aldı.
Yüksek heyecanla başlanan bu proje, oyunun Noel’e yetiştirilme isteğiyle birlikte geldi. Yöneticiler, yılbaşına kadar yetiştirilemezse oyunun başarısız olacağına inanıyorlardı.
Bu baskı altındaki grup, oyunu sadece 5 haftada geliştirmek zorunda kaldı. Ancak Atari’nin ürettiği 4 milyon E.T. kasetinden yalnızca 1,5 milyonu satılabilmişti. E.T. oyunu, beklenen başarıyı elde edemedi ve kullanıcıların çok sayıda şikâyetiyle karşılaştı.
Oyuncuların birçoğu, oyunlarını iade etmek istiyorlardı. Vaktin analistleri, konsol oyunlarının ve yazılımların uzun vadeli sürdürülebilirliği konusunda kaygılarını lisana getirdi. Gazeteler, oyun sanayisinin bir balon olduğu ile ilgili yazılar yazmaya başladı.
Sonuç olarak milyonlarca kaset iade edildi. Bundan ötürü stoklar birikti. Oyunda çok fazla iade olduğu için Atari firması bu oyunları New Mexico’daki boş yere gömdü. Atari firması bu yaşananlardan sonra büyük bir prestij kaybetti.
Peki nitekim Atari ve E.T., 1983’teki görüntü oyun krizinin sebebi miydi?
Bu oyun, 1983’teki görüntü oyun krizinin ana nedeni olarak görüldü. E.T., makûs bir oyundu ancak Atari’yi yok etmedi. Atari’nin çöküş sebebi, tam olarak 10 milyon tane daha Atari 2600‘ü artık doymuş olan piyasaya sürmüş olmasıydı.
1985’te Nintendo Entertainment System NES başarısı sayesinde görüntü oyun krizi düzeldi. Lakin akıllarda hâlâ gömülen oyunlar kaldı.
Film imalcileri, belgesel yapmak için E.T. oyun kasetlerinin olduğu iddia edilen çöp alanını kazdı. Hafriyat yaklaşık birkaç ay sürdü ve 26 Nisan 2014’te tamamlandı. Gömülen 728.000 oyundan 1.300’ü bulundu.
Burası, çok ilginç tarihi olaylara tanıklık eden bir bölge. Atom bombasının birinci test edildiği bölgeye epey yakın, bunun yanı sıra uzaya giden birinci şempanze olan Ham’in mezarı da burada yer alıyor.
Peki, E.T. oyunu nasıl oynanır ?
Oyunun temel maksadı; uzayda üç telefon modülünü bulup, akabinde uzaylı dostlarını arayıp konuta dönmekti. Oyuncular, oyuna 9.999 hareket hakkı ile başlıyor. Her hareket edildiğinde bu sayı azalıyor.
Oyunda karakter zıplayabiliyor, uçabiliyor; ayrıyeten süratli hareket de edebiliyor. Başlangıçta karakteri bir uzay aracıyla bırakıyorlar ve oyuncu, telefon kesimlerini bulmaya çalışıyor.
Ayrıca etraftaki düşmanlardan kaçarak yahut üstlerine atlayarak onları yere sürükledikten sonra alt etmek mümkün. Karakter, birtakım noktalardan çukura düşebiliyor ve geri çıkmak için uçmak gerekiyor.
Oyuncu, bazen birebir noktaya döndüğü için geri düşebiliyor; bu da oyundaki sinir bozucu durumlardan bir oburu. Buna ek olarak oyunda çukura düştüğünde ölmek de mümkün.
Geçtiğimiz sene 50. yıl dönümünü kutlayan Atari, 1983 görüntü oyun krizinin simgesi hâline gelmiş olsa da günümüze kadar birçok başarılı oyunla isminden kelam ettirmeyi başardı.
Pong, Breakout, Pac-Man gibi bu öncü oyunlar,; piyasadaki sayısız oyunun ilham kaynağı olmuştur.
İlginizi çekebilecek öbür oyun içerikleri:
