Bir animasyon sineması izlerken iki şeye dikkat ederim; birincisi alışılmış ki karakterler ve onların ne kadar o dünyaya aitmiş üzere durdukları (yani dizaynları, animasyon kaliteleri ve kendilerine has özellikleri), ikincisiyse sunulan hikayenin temposu ve o dünyaya uygunluğu. Artık neden bundan bahsediyorsun diyeceksiniz, şu yüzden: Kena: Bridge of Spirits bugüne kadar kısa animasyonlarla uğraşan Ember Labs’in oyun dünyasındaki birinci denemesi ve bu yüzden Kena bana bir oyundan daha çok interaktif bir animasyon sineması hissiyatı verdi ve yazının ilerleyen kısımlarında da baştaki kriterlere nazaran onu incelemeye çalışacağım. Haydi çayınızı kahvenizi aldıysanız başlıyorum anlatmaya.
Ormanda bir kötülük büyüyor
Öncelikle Kena sadece Batılı animasyon şirketlerinin işlerinden ilham almıyor. Hayao Miyazaki, Mamoru Hosoda ve Akira Toriyama’nın kurduğu dünyaların da üzerinde büyük tesiri olduğu açık. Bahsin bir ormanda geçmesi ve etrafta zıplayıp hoplayan tatlı şebek ruhların olması akla Prenses Mononoke ve Ruhların Kaçışı sinemalarını getirirken tasarlanan güçlü orman dokusu ve eski tapınakların da çeşitli Disney ve Dreamworks sinemalarından fırladığı söylenilebilir. (Rot’lar bana da Komşum Totoro’daki toz tavşanlarını hatırlattı ziyadesiyle -Can) görsel sentez, Vietnam tarafındaki grubun Japon ve Bali mitolojilerine göndermeler yapan ayrıntılarıyla süslenmiş ve açıkçası bir oyunda nadiren gördüğüm bütünlükte mükemmel yerler yaratmışlar. Bu efektlerin ve ışıklandırmaların da desteklediği nefis görselliğin içine yedirdikleri öykü sıradan olmakla birlikte incelikli ve yerini yurdunu bilen bir akışa sahip. Kahramanımız genç yaşta ruhlara rehberlik etme misyonunu yüklenmiş, münasebetiyle yaşından olgun hareket eden Ruh Rehberi Kena ve yolunun düştüğü bir köyde büyük bir felaket meydana geldiğini fark edip köyün yaşlısına akıl danışıyor birinci evvel. Amcamız da ona diyor ki: “Kızım git şunun ruhunu kurtar. Kurtar ki orman kendine gelsin, nefes alsın; zehri pisliği akıp gitsin.”
Buralarda artık denetim yavaş yavaş bize geçiyor ve etraftan toplamda 100 adedini bulacağımız Rot isimli ufak ruhlarla tanışıyoruz. Hani bu türlü bir şey çok sevimlidir ve en Death Metal dinleyen adam bile onun tatlığı karşısında erir masraf ya işte Rot’lar da insanın üstünde o denli bir tesir yaratıyorlar. Konutta birden fazla beslenesi, sıkılınca mıncırılası, koleksiyonu yapılası tipler bunlar. Kena da onlara karşı boş değil üstelik, denetimciyi elinizden bıraktığınızda onlarla ilgilenip seviyor ve bu cinolar da fotoğraf moduna özel poz vermekte hiç utangaç değiller. Olağan bu arkadaşları yalnızca kara kaşı kara gözü için yanımızda tutmuyoruz; savaşlarda ufak tefek yardımları ve silahlarımızı güçlendirmeleri dışında bulmacalarda da hoş getir götür yapıyorlar sağ olsunlar. Biz de onlara bu hizmetleri için meyve zerzevat verip etraftan bulduğumuz küçük mini şapkaları armağan ediyoruz. Alışılmış her şey onlar memnun biz mesut formunda gelişmiyor. Felaketten etkilenen köyün halkı da kayıp ruhlarına rehberlik etmemizi bekliyor ve sağdan soldan bulduğumuz mektuplar sayesinde konutlarındaki hasımlıkları çözdüğümüz ahaliye de yararımız dokunuyor. Hikaye açıldıkça da bu izlek pek değişmiyor esasen ancak bu büyük bir sorun değil katiyen; bu türlü yan aktivitelerin olması savaşlar ortasında aklımı hoş dağıttı açıkçası.
Tahtaya tahtayla karşılık vermek
Kena birinci bakışta daha çocuklara yönelik bir oyun üzere görünebilir -ki bu fikir çok da yanlış sayılmaz. AMA! Oyunu velev ki üst bir zorluk düzeyinde hatta olağanda açtınız, mutlaka terleten savaşlara hazır olun derim. Bir kez iddialarımın çok ötesinde ve çeşitte düşmanlar var oyunda ve boss savaşları üst zorluklarda saç baş yoldurup “Kingdom Hearts’ın kardeşine gelmiştik Dark Souls çıktı bu” nidaları attırabiliyor. Oyunun dövüş mekanikleri kolay ve bunda bir sorun yok ama efendi kızımız Kena’nın her kazandığı güce karşılık düşmanların da yeni numaralarla gelmesi oyunda asla güçlü hissedememize neden olmuş. Daima bir zayıf daima bir güçsüz kalıyor vuruşlarımız ve bu oyunun sonuna kadar da çok değişmiyor. Bir yetenek geliştirme ağacı da var oyunda lakin o kadar az seçeneği var ki oyun sonunda oraya harcayabileceğim otomobil dolusu puan olmasına karşın açabileceğim yeni bir yetenek yoktu ne yazık ki. Yani üretimciler oyunda “Şuyumuz da olsun, buyumuz da olsun” demişler lakin pek işin sonunu getirememişler üzere bu yetenek ağacı işinde. Zira ne aldığınız yeni marifetler oynanışa çok tesir ediyor ne de gücümüzü arttırıyorlar. Hani “Hiç değilse yüzde hesabından vuruşlarımızı yükselten bir özellik olsaymış da orada ezseymişiz paraları” dedim. Bu kısım daha düzgün düşünülebilirmiş aşikâr ki.
Lakin hakkını yemeyelim; sopayla vurmak olsun, ok yahut bomba atmak olsun pek zevkli savaşlarda ve düşman çeşitliliği de oyunun sonuna kadar bizi üzmüyor. Bosslar ise dediğim üzere bambaşka bir olay ve birtakım özel ruhları kurtarmamız gereken savaşlarda arzı endam edenler resmen “mekânın sahibi benim” diyerek sizi tokat manyağı yapmaktan geri kalmıyorlar. Kendilerini ve kalite kokan dizaynlarını hürmetle hatırlayacağım.
Kayıp ruhların peşinde
Bu yazılarda çok fazla teknik konulara girdiğimde açıkçası sıkılıyorum arkadaşlar o yüzden oyunun biraz da hissi istikametlerine bakasım var. Zira son vakitlerde izlediğim yahut oynadığım birçok eserin bilakis, Kena ruhlarla ilgili olması bir yana sizin de ruhunuza dokunabilen bir oyun ve bunu o kadar hassas biçimde yapıyor ki gece yarısı derinizi yavaşça ısıran soğuk bir hava dalgası üzere içinizden geçip gidiyor. Her nedense kayıp ruhlara rehber olma, onları hapsoldukları Araf’tan kurtarıp ilişkin oldukları diyara yönlendirme işi daima ilgimi çeken bir temaydı ve bu bahisteki hatırladığım en etkileyici oyun anı da Final Fantasy X’daki Yuna’nın Sending ritüeli olan sahneydi. Kena’da da bunu andıran sahneler var ve öyküdeki üç özel ruhun anılarını topladıkça şekillenen hikayeleri insan çeşidi olarak zayıflıklarımızı gözler önüne serer cinsten. Yeterli amellerle başlanan işlerin saplantıya dönüşmesi, diğerlerini korumak için güce tapar hale gelmek yahut geride bıraktıklarından ötürü duyduğu pişmanlıkla karışık suçluluk duygusu. Kena’nın kendisi taşıdığı asadan daha az odun olmasa da oyunun yan karakterleri kısacık öykülerine rağmen pek gerçek hissettirmeyi ve içinizde bir hüzün oluşturmayı başarıyorlar. Aslında birinci bakıştaki çocuksu halinin ötesinde aslında epeyce karanlık ve çoğunlukla yaşanan kayıplarla gelen değişim döngüsü üzerine bir hikaye bu.
O hoşluktan ölen Rot’ların bile konusu anlaşıldığında insanoğlunun tabiattan ne kadar kopuk ve onun işleyişine ne kadar aksi bir canlı olduğunu tekrardan anlıyorsunuz. İşte bu üzerine pek de kelam sarf edilmeyen bâtın hoşluğu de beni Kena’ya çeken ögelerden biri oldu. Bu noktada demiştim ya hani Kena’nın yetenekleri pek de gelişmiyor diye tıpkı biçimde karakter olarak da çok bir ilerleme kaydettiğini söyleyemem kendisinin. Hatta kendi oyununda konuk sanatçı üzere kalıp “Odun geldin odun gidiyorsun güzelim, ya bu kaç rehberliktir” diye serzenişte bulunuyorum kendisine biraz. Hani bu şuurlu bir tercihmiş üzere de durmuyor tam zira onun geçmişine dair birkaç sahne de mevcut lakin karakterin hedefinin tam desteklenemeyişi ve bunların net bir yere bağlanmayışı tahminen de bir sonraki oyunda açıklanacak olmasından kaynaklıdır kim bilir? Net formda ben kahramanı Kena olan bir oyundan çok, başına felaket gelmiş bir köydeki ruhları kurtaran kızın o ruhların hikayelerini çözümlemesini gördüm burada diyebilirim. Bu da bir noktada yaratılan karakterin bu dünyaya ilişkin olduğu lakin potansiyelinin tam olarak ortaya çıkarılamadığına işaret bence. Çok da gömmeyeyim bu sempatik, zararsız kızcağızı lakin motivasyonlarını daha net anlayıp içselleştirmek isterdim şahsen.
Takım küçük dünya büyük
Hepimizin meskenini inler cinler basmadan deminki manevî bahislerden bizi kurtarıp oyunun diğer farklı bulduğum bir kısmına geçmek istiyorum ki o da ummadığım kadar geniş ve dolu dolu alanları ayaklarımızın altına sermesi. Bol yeşillikli çayırlardan, geniş tarlalara, rahatlatıcı şelalelerden dik yamaçlara kadar uzanan maceramızda her merak edip girdiğim köşeden bir şeyler çıktı ve bu beni memnun ettiyse de topladıklarımız biraz elimizde kalıyor bahsettiğim üzere. Lakin bu keşifleri yaparken aldığım keyfi de pek az oyun bana vermiştir orası kesin. Zati Unreal motoruyla yaratılmış bu dünyada dolaşmak bir animasyon sinemanın içinde dolaşmakla muadil bir his verdiğinden sizin de oynarken bu keşif işlerine kayıtsız kalamayacağınızı öngörüyorum. Bali temalı yepyeni müzikler hakikat yerlerde size eşlik edecekler daima ve pek de sıkmayacaklar; yani aslında her gün Bali mahallî müziklerini dinlemediğimiz düşünülürse oyunun müzikal tonunun taze bir his verdiği de söylenebilir rahatlıkla. Firmanın birinci oyunları olmasına karşın hoş bir istikrar yakalamışlar aslında. Dövüşlerin zorluğu da dilediğiniz an değiştirilebiliyor; hani baktınız boss geçit vermiyor zorluğu düşürdünüz diye kimse sizi yargılamayacaktır. Kendiniz dışında tabi…
Bir de yeri gelmişken oyunun fiyatlandırmasından bahsedeyim, bu oyun Epic’teki 69 TL’lik fiyatının hakkını sunduğu 10-16 saatlik oynanışla katiyetle veriyor. Lakin işin Playstation tarafındaki 379 TL’lik fiyat etiketi de keyif kaçırmıyor değil. Ben oyun ön siparişteyken aldığımdan daha ucuza gelmişti ancak bu konsol oyunlarındaki çıldırtan fiyatlandırmaların ucu bucağı da görünmüyor ne yazık ki. Önümüzdeki yıl birçok da PS5 platformuna gelecek oyunlar düşünüldüğünde cüzdanlarımızın bize acıyla baktığını düşlemek işten bile değil.
Ruhlar artık huzur buldu
Az gittik uz gittik dere zirve düz gidip bir yazının daha sonuna geldik sevgili Oyungezer ailesi. Kena aksiyon/macera açlığınız varsa gözü kapalı önerebileceğim bir oyun. Kaliteli görselliği, daha da kaliteli orta sinematikleriyle gözümüzü güzelce doyurmayı başarıyor. Alışılmış bu onun özünde PS2 periyodunda yapılan oyunların kolaylığında bir oynanışa ve gelişim şemasına sahip olduğu gerçeğini de değiştirmiyor. Beğenilen ellerindeki ufak grup ve Vietnam’dan imdada yetişen yardımcı stüdyoların takviyesiyle lakin bu kadarını becerebilmiştir tahminen de Ember Lab. Doğal “bu kadarı” dediğime bakmayın karşımızda hem Epic’in hem de Playstation’ın marka kıymetlerini yükselteceğine inanıp yatırım yaptığı bir oyun var ki hiç de haksız değiller. Günün sonunda Kena’nın önüme koyduğu mahzurlar, bulmacalar, başarılı bosslar ve birinci seferde derinliği es geçilebilecek olan manalı kıssası bir bütün olarak bakıldığında fazla uçmayan, alçakgönüllü ve naif kalabilmiş bir oyun bırakıyor karşımda. Onun bana sunduğu görüntüler ne kadar geniş ve görkemliyse hissettirdiği hisler da o derece içten ve şahsiydi. Başımı yardığına şad olduğum beklenmedik bir taştın Kena ve maceran şayet ki devam ederse seni daha çok tanımak isterim dostum… Fakat Rot’lar bu sefer bende kalır, haberin olsun 🙂