Yurt dışından teklif aldım arkadaşlar, tası tarağı toplayıp Amerika’ya gidiyorum. DFW, yani balık ve yırtıcı ömür departmanı ile birlikte birtakım kendini bilmezlerin (çok saygıdeğer matematikçi Ian Malcolm’un tüm ihtarlarını kulak arkası ederek) sorumsuzca ürettiği ve yaşadıkları adadan kaçırmak suretiyle tüm dünyanın başına bela ettiği dinozorları müdafaa ve denetim altına almak için çalışacağım. (Evet, sigorta yapıyorlar anne.)
Jurrassic World grubundan aşina olduğumuz dinozor eğitmeni Owen Grady ve operasyon sorumlusu Claire Dearing eşliğinde dağ bayır gezip kanun dışı üreticiler tarafından makûs kaidelerde tutulan ve kaçak avcılar tarafından avlanan dinozorcukları inanca alıyoruz öncelikle. Bu kısımlar biraz daha işi öğretmeye yönelik üzere. Şu telleri onaralım, buraya bir hastane kuralım, dinozorumuz hastalanmış haydi şu ilacı deneyelim üzere daima yönlendirmeler alıyorum ancak bu canımı pek sıkmıyor. Çünkü ben de bu işte yeniyim; daha evvel dinozor parkı yöneticiliği yapmadım, asıl işe girişmeden neyin nasıl yapıldığını öğrenmek hoş oluyor doğrusu. Lakin bu oryantasyon kısmı biraz daha yeni başlayanlara yönelik düzenlense güzel olurdu. Mesela kimse kalkıp da demiyor ki “Yalnız o alan T-Rex için biraz küçük oldu, gerilime girecek hayvan” ya da “Jurrasic Park otomatik araçlarının rayları olağan yollarla kesişemiyor, ona bir dikkat et istersen” diye. Tellerin nasıl tamir edilebileceğini bile internetten bakmak zorunda kaldım, yıktırıp yenisini yaptırıyordum zira o güne kadar. Ondan sonra neden T-Rex’i restoranların önünden toplamak zorunda kalıyoruz? Canı çekmiş olabilir mi hayvancığın? Teller onarılıyorken ben de bir koşu şu tamircilerin üzerine sıkmalık barbekü sosu alıp geleyim diyen dinozorun sorumlusu ben miyim artık yani?
Senaryo modunda gereğince eğitim aldığıma nazaran artık asıl işim olan park yöneticiliğine geçebilirim. Amerika’yı dolaşarak dinozorları ıslah etmek üzücü bir iş değil lakin daima misal şeyleri yapmak insanı birazcık bayıyor. Neyse ki bu kısımlar pek uzun değil, proje bazlı işler. İki dinozora yuva yap, mamasını suyunu koy, hoop bir sonraki vazifeye. Misyon sırasında yorumlar yapan bilim insanları monoton işimize biraz renk katıyorlar lakin yapacağımız iş değişmediği için kendilerini dinlemek zorunda değiliz. O denli önemli bir bilgi verdikleri de yok zati. Cabot Finch diye bir PR sorumlusu var ki adam tam bir çizgi sinema berbatı. Ben işleri yapacakmışım da o övgüleri toplayacakmış. Sen Indominus’un kafesinin önünden geçerken ben jeneratörlere mazot koymayı unutayım da gör gününü. Aslında kimse de niçin unuttun diyemez, koca parkta her işten niçin yalnızca bir kişi sorumlu anlamadım. İllaki bir şey unutulur yani. Şu jeneratörlerin mazotu azalınca bi’ zahmet telefona bildiri falan gelsin. Yok, anca mazot bitiyor, tellere elektrik verilemiyor, işverenin torunları mutfakta raptorla göz göze gelince öğreniyoruz olan biteni. Öte yandan parka yeni bir dinozor kafesi yaptıracağımız vakit da daima “Burada elektrik yok ha” diye bildiriyor. Biliyorum canım, biliyorum hayatım. Daha parkın o kısmını yapmadık zira, gelecek elektrik. Bu ikaz sistemlerine bir ayar çekilmesi lazım yoksa meczup olacağım burada bir başıma. Hele ki kırmızı ikaz ikonlarını gösteren bir notifikasyon gelip, üstüne tıklayınca hiçbir şey göstermiyor ya… işte ona acayip tilt oluyorum. Müneccim miyim ben? İnsan üzere “Triceratops’lar sıhhat takımına baş atıyor, Brontosaurus’un canı çok sıkkın” falan yazsanıza biz de bir tahlil üretelim meczup dana üzere oradan oraya koşturmadan.
-Hiçbir masraftan kaçınmadık!
-Yalann söylüyorsun John Hammond!
Esasen idare ekranı tam bir kaos. Buna üç beş günlük oryantasyon yetmez, iki yıllık yüksek lisans programı lazım. Ziyaretçilerin mutlu edilmesi gerek fakat ne istedikleri hiç anlaşılmıyor idare ekranından. Yemek yok diye isyan ediyorlar, restoran yapıyorum fakat ne satarsak satalım ziyan ediyor. Düşünün ki donut satıp ziyan etmeyi başarabiliyoruz. Yahu sarfiyatlar un ve şeker zati, yer bizim olduğuna nazaran kira sıkıntısı de yok. Nasıl ziyan etmeyi başardığımızı anlatabilir misiniz bana? Beğenilen, tesislerin kâr-zarar durumu anlık değiştiği için bir an ziyan ediyor görünürken iki saniye sonra paraları ayakkabı kutularına istifleyecek duruma gelebiliyor. Uzun periyodik bir finans grafiği olmadığı için de ileriyi görmek güç. Buradan para kazanmak uygunca deneme yanılma işine dönüyor bu yüzden. Bir de üstüne idare haritalarının tuhaf renk sistemleri tuz biber oluyor. Griden maviye, sonra da maviden beyaza dönen 3 renki sistem gereksiz yere baş karıştırıyor. Ayrıyeten ben dinozor parkı yönetiyorum ya, Roller Coaster Tycoon değil burası! Dinozorlara gelelim!
Gelelim gelmesine de dinozorlara gelene kadar yapılması gereken çok iş var. Evvel çeşitli arkeolojik kazılara katılınacak, oradan toplanan taşlardan, amberlerden DNA sentezlenecek. Ondan sonra kuluçka merkezinde dinozor yumurtaları üretilecek. Yumurtalardan genetiği yeterli olanları seçilecek ve dinozorlar büyütülecek. Bunların hepsi dünya kadar vakit alıyor ve inanılmaz değerliye geliyor; dinozorun hazırını alsak daha ucuz. Bu noktada işe aldığımız bilim insanlarının özellikleri çok kıymetli bir hal alıyor. Extraction, Synthesis, Research süreçlerinden birini %50 daha süratli ya da daha ucuza yapabilen bilim insanları, vaktin ya da paranın kısıtlı olduğu durumlarda çok büyük avantaj sağlayabiliyor.
Kısıtlı para mı? Hani milyor dolarlar emrimize amadeydi? Olağan ki para bizim köpeğimiz olacak canım, ben farazi konuşuyorum. İdare bana “Al şu parayı, istediğin yere istediğin parkı kur” demeden evvel simülasyonlarda kendimi biraz ispatlamam gerekiyor. Bu simülasyonlar ortasında da 5 yıldızlı bir park inşa edebilmek için vakte karşı yarışabileceğim Challenge modu ve eski yöneticilerin yaptığı yanlışları görüp birebir imkanlar bana verilse farklı bir sonuç alabilir miyim diye deneyebileceğim Kaos modu var. Epey hoş düşünülmüş ancak pratikte biraz yetersiz kalmış bu modlar. Parkı sıfırdan inşa etmenin ötesine pek geçememiş, farklı olan tek şey Owen ve Claire eşliğinde başarısız olmuş Jurrassic World’ü yıkmak ve dinozorları doğal hayata kazandırmaktı -ki o başıma bela olmuş restoranları, alışveriş merkezlerini yıkarken şöyle bir keyiflendim doğrusu. Yeniden de gönül isterdi ki elektrikler kesilip T-Rex özgür kaldığı andan itibaren parkı devralalım ve bakalım o vaziyetten neleri kurtarabiliyoruz. Gerçi emsal bir senaryo başıma gelmedi değil. Siz siz olun, binalarınızı fırtınaya karşı sağlam hale getirin ve acil durum sığınaklarını anında etkinleştirin. Yoksa bir fırtına gelip saat üzere tıkır tıkır işleyen parkınızı bir çırpıda silip atabiliyor, parasızlıktan dinozorlarınızı satacak noktaya gelebiliyorsunuz. Natürel ki satmadım dinocuklarımı canım, aşkolsun. Yeniden de bir Brontosaurus’un kara borsada yaklaşık 60bin dolara satıldığını bilmekte yarar var, hani lazım olursa diye söylüyorum.
Siz de başınıza bu türlü abuk subuk şeyler geldiğinde ne yapacağınızı deneyerek öğrenmek istiyorsanız Challenge modlarının zorluk düzeyini ayarlayabilirsiniz. Doğal diyeceksiniz ki dinozor bakıcılığının kolayı zoru mu olur? Kolay modda raptorlar kedi üzere sempatik ve sırnaşık mı oluyor? Hayır, ne yazık ki, olsalar hoş olur. (Kedilerin raptor üzere kapı açtığı zorluk için ise bakınız: Bizim ev) Onun yerine havanın fırtınalı olma ihtimali, bilim insanlarının yetenek düzeyi ve parkı sabote etme ihtimalleri, çevresel değişikliklerin masrafları ve natürel ki en değerlisi başlangıçta sahip olduğumuz para üzere değişkenler var elimizde. Yani daha evvel bahsetmiş olduğum para ve vakit kısıtlamaları burada devreye giriyor.
Aklınızı çelebildiysem temel mevzuya geleyim, açacağımız yeni dinozor parklarına yönetici lazım. İlginizi çeker mi? Ortam hoş, dinozorlar çeşitli, iş heyecanlı. Esnek çalışma saatleri de eforu…
John Hammond’dan Tavsiyeler
|