Görme engelli bireyler için teknolojinin sunduğu imkanlar her geçen gün çeşitleniyor. Günlük hayatta bağımsız hareket edebilmek, bu bireyler için hâlâ kıymetli bir zorluk olmaya devam ediyor. Bilhassa karmaşık kent yapıları ve yetersiz altyapı, istikamet bulmayı daha da güçleştiriyor. Bu alandaki gereksinimlere karşılık arayan Apple ve Columbia Üniversitesi, görme engellilerin sokakları sanal olarak keşfetmesini sağlayan yapay zekâ dayanaklı bir sistem geliştirdi.
Apple ve Columbia Üniversitesi, görme engelli bireylerin sokakları daha inançlı ve bağımsız halde keşfetmesine yardımcı olacak yapay zekâ dayanaklı yeni bir sistem geliştirdi. Şimdi araştırma etabında olan SceneScout isimli prototip, Apple Haritalar bilgilerini kullanarak sokak görünümlerini betimleyebiliyor.
SceneScout, görme engelli veya az gören bireylerin bilmedikleri bir etrafta seyahat etmeye karar verirken karşılaştıkları belirsizlikleri azaltmayı amaçlıyor. Klasik araçların birden fazla anlık yönlendirmeler sunarken, bu yeni sistem kullanıcıların seyahatten evvel etraf hakkında daha fazla bilgi edinmesini sağlıyor.
Görsel bilgileri metne dönüştürüyor
Kullanıcılar, bir güzergâh boyunca karşılarına çıkabilecek ayrıntıları yahut belli bir bölgedeki ortamı sanal olarak keşfedebiliyor. Geliştirilen sistem iki farklı kullanım moduna sahip. Rota Önizleme modunda kullanıcılar, kaldırım durumu, kavşak yapıları ve otobüs durakları üzere bilgileri rotaya başlamadan evvel görebiliyor. Sanal Keşif modunda ise kullanıcılar kendi ilgi alanlarına nazaran bir etraf tarifi yapabiliyor ve sistem, bu doğrultuda sokakları tanım ederek yönlendirme sunuyor.
SceneScout, Apple Haritalar’dan elde edilen panoramik görüntülerle çalışan GPT-4o tabanlı bir yapay zekâ modeliyle destekleniyor. Görsel bilgileri tahlil eden sistem, bunları kısa, orta yahut uzun açıklamalar hâlinde metne çeviriyor. Web arayüzü, ekran okuyucu teknolojilerine uygun olarak tasarlanmış durumda.
Yapılan birinci testlerde sistem, ekran okuyucu kullanımında tecrübeli 10 görme engelli kişi tarafından denendi. İştirakçiler, bilhassa Sanal Keşif modunu yararlı bulduklarını belirtti. Lakin test sonuçları, sistemin hâlâ birtakım eksiklikler taşıdığını da ortaya koydu. Üretilen açıklamaların yaklaşık %72’si doğruyken, kimi betimlemelerde yanlışlı bilgiler yer aldı. Örneğin, sesli sinyal bulunmayan bir geçitte bu özelliğin var olduğu belirtildi ya da birtakım sokak tabelaları yanlış tanımlandı.
