Akıllı Saatler, Sağlığımızı Sinsi Sinsi Tehlikeye Atıyor Atıyor Olabilir mi?

Günümüzde herkesin bileğinde olan akıllı saatlerin daima avantajlarından bahsediyoruz. Pekala dezavantajları var mı? Varsa bunlar neler?

İster Apple Watch olsun, ister Galaxy Watch, ister rastgele bir fitness takip aygıtı; hepsi uzun vakittir günlük hayatımızın bir modülü. Hareketlerimizi takip ediyor, nabzımızı ölçüyor, uyku müddetimizi görüyor ve çok daha fazlasını yapabiliyoruz.

Böyle düşündüğümüzde, sıhhat açısından çok yararlı aygıtlar olduğunu varsayıyoruz lakin hiç, tam aykırısını düşündünüz mü? Akıllı saatlerin fizikî ve ruhsal sıhhatimize olumsuz tesirleri olabilir mi?

Avantajlarıyla başlayalım.

Asıl mevzumuz, akıllı saatlerin dezavantajları olduğu için ve avantajlarını çoğumuz bildiğinden bu kısmı çok uzatmadan süratlice geçeceğiz. Evet, akıllı saatlerin; telefonumuzu çıkarmamıza gerek kalmadan direkt olarak bileğimizden kısa müddet içinde bildirimlere dönüş yapma, sıhhat parametrelerini ölçme, diğer aygıtlara bağlanabilme üzere avantajlarının olduğu inkâr edilemez.

Ancak her şeyde olduğu üzere, avantajları olduğu kadar dezavantajları da var. Ruhsal ve fizikî olarak ayırabileceğimiz bu dezavantajları öğrenmeye hazır mısınız?

Akıllı saatlerin ruhsal sıhhate olan dezavantajları:

Her ne kadar daima ulaşabilirlik bir avantaj üzere görünse de bir uyarıcıya daima maruz kalmanın dikkat ve odak süremiz üstündeki tesirini, kendimize ayırdığımız vakitten farkında olmadan ne kadar kıstığımızı hepimiz biliyoruz. Akıllı saat kullandığımızda, devamlı etkin oluyoruz ve zihnimiz, sağlıklı kalmak için muhtaçlık duyduğu yenilenmeden mahrum kalabiliyor.

Bunun yanı sıra kendimizi gerilim altında hissediyoruz. Daima olarak fitness ve sıhhat datalarına erişmek ve bunları geliştirmek istemek; bizi baskı altında tutuyor. Ne de olsa bu datalar olumlu tarafta ilerlediğinde kendimizi yeterli hissediyoruz. Bu yüzden daima daha uygununu yapmak için potansiyelimizi zorlayabiliyoruz ya da aşağı hakikat bir ivme olduğunda yetersiz, gerilimli hissedebiliyoruz.

Akıllı saatlerin fizikî sıhhate olumsuz tesirleri:

Elektronik aygıtlar makul bir radyasyon düzeyinin altında, bize hatrı sayılır ziyan veremeyecek sonlarda üretilse de WLAN ve Bluetooth radyasyonuyla çalıştıklarından uzun müddet maruz kalındığında ziyanlı tesirleri ortaya çıkabiliyor.

Ayrıca istisnai bir durum olsa da belirtmekte yarar var: Kimi akıllı saatler, kalp pili üzere implante edilmiş kardiyak aygıtlarla etkileşime girebilecek “biyoimpedans” teknolojisini kullanıyor. Bu nedenle, şayet bu türlü bir aygıta sahipseniz akıllı saat kullanmadan evvel doktorunuza danışmakta yarar var.

Bir başka olumsuz tesiri ise cilde ziyan verme potansiyeli. Bilhassa yaz aylarında akıllı saatinizi taktığınızda bileğinizde teri hapsederek cildi tahriş edebiliyor. Hatta kayışların ziyanları burada bitmiyor.

Bilim insanları, tanınan akıllı saat bantlarından kimilerinin cilt yoluyla emilebilen tasa verici bir kimyasal olan değerli seviyede PFHxA (perfloroheksanoik asit) içerdiğini buldu.

Araştırmacılar, farklı markalardan ve fiyat aralıklarından 22 saat kayışının ayrıntılı bir çalışmasında, “floroelastomerler” içerdiği ve birçok kayışın ter ile yağlara karşı güçlü sentetik bir kauçuk kıymetli seviyede PFHxA içerdiğini keşfetti. Bu kimyasal, kullanıcının cildine kolaylıkla geçebiliyordu.

PFHxA, PFAS olarak bilinen sentetik kimyasalların daha büyük ailesinin bir kesimi ve uzun mühletler boyunca etrafta ve insan bedeninde kalma kabiliyetleri nedeniyle “sonsuza dek kimyasallar” olarak isimlendiriliyor. PFAS’ler; yapışmaz pişirme kapları, besin ambalajları ve kozmetikler üzere eserlerde bulunurken direkt cilde takılan saat kayışlarında bulunmaları bariz bir maruz kalma riski yaratıyor.

Araştırmanın müelliflerinden Graham Peaslee, şöyle diyor: “Bu keşif, cildimizle uzun periyodik temas hâlinde olan eşyalarda bulunan bir tıp kalıcı kimyasalın çok yüksek konsantrasyonları nedeniyle öne çıkıyor. Milyonlarca insanın bu aygıtları uzun mühletler boyunca taktığını düşünürsek oldukça tasa verici.”

Özetle akıllı saatlerin avantajları yadsınamaz fakat dezavantajlarını da bilmemiz, bu aygıtları bilinçli bir formda kullanmamız büyük kıymet taşıyor.

Akıllı saatler hakkında daha fazla içerik: