Anestezi Kişiyi Bilinçsiz Bir Hâle Getirirken Vücudun Çalışmaya Devam Etmesini Nasıl Sağlıyor?
Bir ameliyata girmeden evvel aldığımız anestezi, derin bir uyku hâli üzere gelse de bedenimiz, işlevlerini yerine getirmeye devam ediyor. Anestezi, nasıl oluyor da saniyeler içinde insanı bilinçsiz bir hâle getirebiliyor?
İnsanın ne söylediğini bile denetim edemediği bu durum, şuurunu kapatmasına karşın vücudumuz, olduğu üzere çalışmaya devam ediyor.
Peki bu durum nasıl gerçekleşiyor?
Anestezi, cerrahi müdahaleler esnasında ağrıyı engelleyip şuuru kapatır.
Ancak hayati işlevlerimiz, bu türlü bir hâlde olduğu üzere sürmeye devam ediyor. Bu durumu daha kolay anlamak için anestezinin genel işleyişine bir bakalım.
Anestezi, genel, lokal yahut bölgesel olarak uygulanıyor. Anestezinin maksadı ise şuur kaybı, ağrıyı engelleme, hareket reflekslerini durdurmaktır. Pekala bu sırada kalp atışı, teneffüs, kan dolanımı üzere hayati işlevler nasıl devam edebiliyor?
Anestezi ilaçları, beyindeki nörotransmitter istikrarını değiştiriyor.
Özellikle şuur ve ağrı algısından sorumlu bölgeler baskılanıyor. Bunun yanında kalp atışı, sindirim, teneffüs üzere otomatik fonksiyonlardan sorumlu otonom hudut sistemi, anesteziden asgarî seviyede etkileniyor. Bu sayede de beden, çalışmaya devam edebiliyor.
Genel anestezide teneffüs kasları süreksiz olarak gevşiyor. Hasebiyle teneffüs aygıtı devreye giriyor. Aygıt, akciğerlere oksijen gönderirken karbondioksiti uzaklaştırıyor.
Kalp ve damarlar daima izleniyor.
Anestezi uzmanları, tansiyon, nabız ve kan oksijen düzeyini daima izliyorlar. Gerekirse damar yoluyla sıvı yahut ilaç vererek sirkülasyonu destekliyor. Ayrıyeten damar yoluyla verilen serumlar, kan kaybını telafi ederken elektrolit istikrarını de koruyor.
Bahsettiğimiz bu süreçler, anesteziyoloji uzmanları tarafından yönetiliyor. İlaç dozajları, hastanın yaşı, kilosu, genel sıhhat durumu ve ameliyatın cinsine nazaran kişiselleştiriliyor. Ameliyat boyunca beyin dalgaları, kalp ritmi, kan basıncı, oksijen satürasyonu anlık olarak takip ediliyor.
Böylece anestezi alırken bilincimiz kapalı olsa bile bedenimiz, çalışmasını sürdürmeye devam edebiliyor.
