Bulaşık Makinesini İcat Eden Kadının Azim ve Kararlılık Dolu Hikâyesi (Esas Amacı Bulaşıkların Temizlenmesi Değilmiş!)
Bulaşık makinesini yıllar evvel kimin icat ettiği ile ilgili bir fikrimiz var mı? Muhtemelen yok! Lakin öyküsü öylesine dokunaklı ki bu azme hürmet duymamak mümkün değil.
Peki bir bulaşık makinesi icat etme fikri nereden çıktı? Hakikaten kirli bulaşıkların temizlenmesi mi amaçlanmıştı?
Geçmişten günümüze nasıl popülerleşti ve her konuta girdi?
1893’te Şikago’da milyonlarca insanın akın ettiği bir Dünya Fuarı gerçekleşiyor.
Bu fuarda birçok icat sergileniyor lakin hiçbiri, bir bayan tarafından icat edilen ve buradaki tek makine olan Garis Cochran’ın bulaşık makinesi kadar dikkat çekmiyor. Makinenin raflarına neredeyse 200’den fazla kirli tabak sığıyor ve sonrasında kasnak ve dişlilerin yer aldığı bir kutunun içerisine aktarılıyor.
Ortalama 2 dakika sonrasında ise makinedeki kirli tabaklar, tertemiz çıkıyor. Ayrıyeten bu tuhaf makine yalnızca bir teşhir eseri de değil. Fuarda bulunan pek çok restoran, her gün neredeyse on binlerce tabağı temizlemek için bu makineyi kullanıyor.
Peki kim bu Garis Cochran?
Aslında icat etmek Garis’in genlerinde var. Şöyle ki dedesi birinci vapur patentlerinden birini alıyor babası ise değirmen işletmeciliği yapan bir inşaat mühendisi. Sonrasında Garis 19 yaşında, başarılı bir iş adamıyla evleniyor.
Çift, ABD’nin Illinois eyaletinde bir meskene tanışınıyor ve burada Garis’in eşi Josephine’nin yıllar evvelden kalma zilli enstrümanını kullanarak, komşularını sık sık eğlendiriyorlar. Fakat Garis, bu enstrümanın hizmetçiler tarafından yıkandığında kırılmasından rahatsız oluyor ve bu nedenle onu kendi yıkamaya karar veriyor.
Fakat bu enstrüman çok hassas olduğu için kendisi de başarısız oluyor. Buradan hareketle bu işi otomatik bir hâle getirmenin bir yolunu arıyor ve hem bu biçim şeyleri hem de mutfak eşyalarını yıkayacak bir makine icat etmeye kendi kendine kelam veriyor.
Garis çok geçmeden çizimlerinden bir prototip yapabilecek birini arıyor ve tamirci George Butters ile bağlantıya geçiyor.
Kısa bir müddet sonra bu genç bayana, “Tabak yıkama makinesi” için patent veriliyor. Ayrıyeten o, makinesinin bayanlara düşen bulaşık yıkama sorumluluğunu hafifleteceğini ümit ediyor lakin beklediği üzere olmuyor. Zira o vakitler makine, piyasa için epey değerli.
Garis, hâl bu türlü olunca satış yapmak için otellere ve lokantalara yöneliyor. Sonrasında işler büyük bir süratle ilerliyor ve genç bayan bu makinenin imalatı için bir fabrika kuruyor. Zira lokanta ve otellere ek olarak, hastaneler de bulaşık makinesi almaya başlıyor.
Böylece bulaşık makinesi, dünyanın dört bir yanına her konuta ve her kuruma giriyor, bu günlere kadar geliyor.
