Fare Beyninden İdrara: Tarihte İnsanların Diş Macunu Olarak Kullandığı Akılalmaz Şeyler
Diş paklığı; nerede, ne vakit ve kaç yaşında olursak olalım, günlük bakımın ve paklığın bir kesimi. Diş temizliğinin anahtarı ise diş macunları. Lakin bu macunlar, elbette insanlığın ortaya çıkışıyla birlikte hayatımıza girmedi.
Peki eski beşerler, şimdi diş macunu olmadan evvel dişlerini hangi materyallerle temizliyordu? Diş macunu yerine ne kullanıyorlardı?
Gelin, soruların yanıtlarını verelim.
Antik çağlarda diş macunu olmadığı için, beşerler dişlerini temizlemek emeliyle farklı teknikler geliştirmiş, farklı şeylere başvurmuştu.
Örneğin Antik Romalılar ve Yunanlılar, ezilmiş hayvan kemikleri ve istiridye kabuklarından yapılan bir çeşit diş macunu geliştirmişti. Ayrıyeten Romalılar, beyazlatıcı tesiri olduğu düşünülen toz haline getirilmiş fare beyni ve insan idrarı kullandılar.
Diş paklığını daha keyifli hâle getirmek için ise tüm bunlara tatlandırıcı eklemeyi ihmal etmediler.
Bazı bitki özleri ve kömür, berbat nefesi gidermek için kullanılan malzemelerdendi.
Öyle ki Hindistan ve Çin’de ginseng ve nane üzere bitkiler, tuzla birleştirildi ve güçlü karışımlar elde edildi. Hatta bitkilerin diş paklığı maksadıyla kullanılması, çağdaş diş macunlarının temellerini atmış bile olabilir.
Yönümüzü Orta Çağ’a çevirdiğimizde ise diş temizliğinin, epey ilkel kaldığını görebiliriz. Bu gaye için bitkiler orta ara tercih edilse de genel prestijiyle keten bezler, yapraklar yahut parmaklarla dişler ovulur ve bu formda paklığın sağlandığı düşünülürdü.
Modern diş temizleme eserleri ise 18. yüzyılda ortaya çıkmaya başladı.
Bu dönemde tuz, tebeşir ve yanmış ekmek gibi gereçlerle diş tozları yapıldı. Ama diş paklığı konusunda en gerçekçi atılım, 19. yüzyılda Amerikalı dişçi Dr. Peabody’nin, sabunu diş temizleme karışımlarına eklemesiyle gerçekleşti.
Diş tozlarının yerini de 1850’lerden itibaren etaplı olarak macunlar aldı. Nihayetinde 1873’e gelindiğinde Colgate, birinci diş macununu tanıtarak değerli bir adım attı.
Özetle beşerler, diş macununun şimdi ortaya çıkmadığı vakitlerde, çeşitli bitkileri, kömürü, hayvan kemiklerini ve insan idrarını, diş paklığı yapmak için kullandı. Diş macunları, yeterli ki hayatımızda diyebilir miyiz?
İlginizi çekebilir:
