Bir yıl bizim için saati saatine, günü gününe aşikardır değil mi? Lakin tarihte bir yıl var ki tamı tamına 445 gün sürmüş. Evet yanlış duymadınız!
MÖ 46’da yaşanan ve “karmaşa yılı” olarak da anılan bu yılın, başkalarından farkı neydi?
Jül Sezar’ın takvim formuyla ortaya çıkan bu fazla günlerin sebebi neydi?
Antik Roma’da kullanılan takvim sorun olmuştu.
Kullanılan ay takvimi, 335 günden oluşuyordu ve mevsimlerle uyumsuzluk yaratıyordu. Takvim yılını güneş yılıyla senkronize etmek için de birkaç yılda bir artık ay ekliyorlardı lakin iç savaşların kaosu sebebiyle kimileri kaçmıştı.
Erken Roma takviminde, tarım yılının döngüleri de dahil ediliyordu ve içinde yalnızca 10 ay vardı. İlkbahar martta başlıyordu, onuncu ve sonuncu ay ise aralıktı. Yılın son 2 ayının sayılmamasının sebebi ise tarlada hiçbir iş yapılmamasıydı.
Jül Sezar, bu sorunu çözmek için MÖ 46’da kapsamlı bir ıslahat başlattı.
Sezar, daha evvel hiç görülmemiş 90 gün daha ekledi. Böylelikle takvim güneş takvimi ile uyumlu hâle geldi. Eklemelerle birlikte yılı 15 aya tamamladı ve 445 gün uzunluğunda tarihin en uzun yılını ortaya çıkarmış oldu.
Tarım faaliyetleri artık daha tutarlıydı.
Yeni düzenlemeyle mevsimler ve tarım faaliyetleri daha dengeli ilerliyordu lakin geçiş süreci epey baş karıştırıcı olmuştu. 445 gün sürmesi en başta günlük ömrü ve dinî ritüelleri de etkiledi ve kimi merasimler vaktinde kutlanamadı.
Mısır’daki astronomi bilgilerini de dahil eden bu formla yeni takvim aşikardı. Karmaşa yılından sonra yeni takvim, 365 gün ve her 3 yılda bir eklenen artık günle 366 gün olarak belirlendi.
Miladi takvimin vakti gelmişti.
Jülyen takvim olarak da bilinen yeni sistem, Batı dünyasında 16. yüzyıla kadar kullanıldı. Fakat artık yıl hesaplamasında ufak külfetler vardı ve her 128 yılda bir, bir günlük kayma oluştuğundan 1582’de Gregoryen takvimine yani miladi takvime geçildi.
Jül Sezar’ın ıslahatı sonucunda da aslında miladi takvimin adımları atılmış oldu. Tarihin en uzun yılı deyip geçmemek lazımmış, bakın nelere neden olmuş.
Bunları da inceleyebilirsiniz:
