Roma Ordusundaki Askerlere Verilen Gelmiş Geçmiş En Ağır, Adaletsiz ve Korkunç Ceza: Ondalık Kesme
Eski uygarlıklarda ömür, kurallar ve âdetler şimdiden hayli farklıydı. Bayana verilen paha çoklukla epeyce az, cezalar ise katlanılması güç cinstendi. Ondalık kesme ismiyle bilinen bir ceza da Roma ordusunun gelmiş geçmiş en ağır cezasıydı.
Peki ondalık kesme, tam olarak ne manaya geliyordu? Roma ordusundaki askerler, bu ceza sonucunda nelere boyun eğmek durumunda kalıyordu?
Gelin, bu cezanın detaylarına bakalım.
Roma ordusu, cezalar konusunda epeyce acımazdı.
Öyle ki Romalı generaller, rütbeler ortasında disiplini sağlamanın en yeterli yolunun, hayatta kalanları endişe içinde bırakmak olduğunu düşünüyordu. Ayrıyeten Roma ordusunda disiplin, en kıymetli şeylerden biriydi.
Özellikle firar ve isyan üzere ağır cürümleri cezalandırmak kuraldı. İşte bu cezalardan en yaygın olanı, ondalık kesmeydi. Latincede “onda birinin kaldırılması” manasına gelen ondalık kesme, bir asker kümesindeki her 10 bireyden 1’inin seçilip infaz edilmesi demekti.
Dahası, aldığı ceza sebebiyle infaz edilecek kişi, kendi yoldaşları tarafından öldürülüyordu.
Bu ceza, askerlerin toplanmasıyla başlardı. Akabinde askeri tribün sanığı, bir generalin önüne çıkardı. Hataların detaylı olarak açıklandığı bir kamu ihtarının akabinde, tüm askerlerin isimleri bir miğfer üzere bir kaba yerleştirilirdi.
Bu kaptan belli sayıda isimler çekilirdi. Çoklukla her 10 askerden 1’i, yani şanssız olan idam ediliyordu. Ayrıyeten bu ceza hali, hayatta kalan askerlere de kaygı aşılıyordu. Aslında Roma ordusunun temel amacı de buydu.
Askerlerin, daima olarak bir endişe içinde yaşamaları ve her an hayatlarına son verilebileceği düşüncesini akıllarından çıkarmamaları isteniyordu. Lakin ondalık kesme, birinci vakitlerde hayli yaygın olsa da sonraları oldukça azaldı.
Çünkü askerlere böylesine bir cezanın uygulanması, onlara bir kaygı aşılamanmasından çok ağır ruhsal travmalar yaşamalarına sebep oluyordu. Neyse ki bu ceza, çok uzun sürmedi ve tarihin tozlu raflarına kaldırıldı.