Yürümeden Yüzmeyi Öğrenen, Suda Yaşayan Bajau Kabilesi: Zaman Kavramları Bile Yok!
Bir kabile düşünün ki karadan çok suda yaşasın, vakit algıları ve medeniyetle temasları olmasın… İşte o kabile, Bajau’lar.
Bajau isimli topluluk, göçebe bir topluluk. Lakin o denli bildiğiniz göçebelerden değil. Deniz göçebe topluluğu. Yani hayatlarını sulak yerlerde geçiriyorlar.
Diğer insanların bilakis, vakit kavramı diye bir şeye sahip değiller. Sadece günü geçiriyorlar ve bu günlerin de birçoklarını suda geçiriyorlar. Gelin, bu enteresan kabileyi yakından tanıyalım.
Resmen balık üzere yaşıyorlar.
Çoğunlukla Güneydoğu Asya’da; bilhassa Malezya, Filipinler, Endonezya üzere yerlerde yaşayan Bajau’lar; deniz göçebe topluluğu ve kendilerine ilişkin aşikâr bir vatanları yok. Yerlisi oldukları Sulu Takımadaları’ndaki uyuşmazlıklardan ötürü Malezya’ya göç etmişler ve hayatlarının birçoklarını suda geçiriyorlar.
Bajau’lar, akılalmaz yeteneklere sahip. Yetişkinler, uyku hariç günün yarısını suda geçiriyor. Balıkçılık ve deniz eserleri avcılığıyla geçinen bu topluluk bilhassa uzun mühlet nefes tutma maharetleriyle ünlü. Kimisi 10 dakikadan fazla müddet nefesini tutabiliyor.
Tahtadan oyularak yapılan gözlükleriyle 30 metre kadar derine dalabiliyorlar ve dipteyken yüzmüyor, suyun kaldırma kuvvetine meydan okurcasına yürüyorlar. Bunun yanı sıra meskenleri de sular üzerine şurası.
Zaman algıları, medeniyetle hakikat düzgün ilişkileri yok.
Bajau’ların bir takvimleri ya da sabit bir vakit ölçümleri yok. Vakti daha çok güneşin doğuşu ve batışı üzerinden değerlendiriyorlar. Birçoğu, kaç yaşında olduğundan bile habersiz. Okuma-yazma da bilmiyorlar.
Onlar için en değerli olan şey, anın tadını çıkarmak. Ömür biçimleri bu türlü olunca, gelecek telaşı diye bir şeye de sahip değiller. Hatta hastalıkların bile birçoklarından habersizler. Medeniyetle kurdukları tek irtibat, kayıklarının motorlarına akaryakıt almak yahut alışveriş yapmak için kayıklarıyla kente gitmek.
Sizce bu türlü bir ömür biçimi kulağa nasıl geliyor? Siz olsanız ister miydiniz? Her şey toz pembe üzere görünse de muhtemelen onların da kendilerine mahsus yaşadıkları sorunlar vardır.
