Bir kişi başından darbe alıp doktora gittiğinde çoğunlukla yapılan birinci şey göz bebeklerine ışık tutmak olur ve bu uygulama hayati değer taşır. Pekala tam olarak neden yapılıyor?
Eğer daha evvel başınızdan bir darbe alarak hastaneye gittiyseniz hekimin gözünüze bir ışık tuttuğunu biliyorsunuzdur. Baştan darbe alan birinin gözüne ışık tutulması, pek çok hayati işlevleri değerlendirmede büyük değer taşıyor.
Özellikle travma sonrası, muhtemel bir beyin hasarını ya da baş içindeki rastgele bir olumsuz durumu tespit etmek için çok değerli. Nasıl bir ehemmiyete sahip olduğuna ve nelerin tespit edildiğine birlikte bakalım.
Beyin ve hudut sistemini tahlil etmek için kritik.
Kafaya alınan darbeler, beyin dokusunda baskı yaratabiliyor yahut beyin sapı işlevlerini etkileyebiliyor. Göz bebeğinin verdiği ya da vermediği reaksiyonlara bakarak beyindeki rastgele bir sorun tespit edilebiliyor. Temel bir nörolojik kıymetlendirme yolu de diyebiliriz.
Sadece göz bebeklerine bakarak o kadar çok şey anlaşılabiliyor ve muhtemel sorunların önüne geçmede büyük rol oynuyor ki, birazdan tek tek anlattığımızda siz de hayret edeceksiniz.
Göz bebeklerinin ışığa yansısı, görme hududu ve beyin sapı ortasındaki irtibatlar aracılığıyla denetim ediliyor.
Beyin sapı, temel ömür işlevlerini düzenleyen bir bölge ve göz bebeğinin hareketleri bu bölgenin olması gerektiği üzere çalışıp çalışmadığını gösteriyor zira başa alınan bir darbe, bu hudut yollarında yahut beyin sapında hasara neden olabiliyor.
Normalde, parlak ışık tutulduğunda göz bebekleri küçülürken karanlıkta genişliyor fakat baş travması sonrasında göz bebekleri aşağıda bahsedeceğimiz biçimde olağan olmayan yansılar verebiliyor:
- Ani ve genişlemiş göz bebekleri; beyin sapının baskı altında olduğunu, beyin kanaması olabileceğini gösteriyor.
- İki göz bebeğinin farklı boyutlarda olması, beyindeki bir yaralanma ya da kanamayı işaret edebiliyor. Bilhassa bir göz bebeği başkasına nazaran daha genişse görme hududunda bir hasarın habercisi olabiliyor.
- Göz bebekleri ışığa rastgele bir reaksiyon vermezse beyin sapı ya da görme sonu fonksiyonunu kaybetmiş olabiliyor.
Kısacası göze ışık tutmak ve göz bebeğinin yansılarını izlemek; kişinin şuur düzeyini, nörolojik durumunu kıymetlendirmek ve ona nazaran müdahale etmek için oldukça değerli.
