Uçakların Önce Arka Tekerlekleri Üzerine İnmesinin Hayati Derecede Öneme Sahip Nedeni
Uçakların iniş anında burnunu havada tutarak art tekerlekleri üzerine inmesinin arkasındaki nedenleri hiç merak ettiniz mi? İşte bu sorunun karşılığı, uçakların yük merkezi ve aerodinamik özelliklerinde gizli.
Siz de uçakların iniş anında önce art tekerleklerinin piste değdiğini fark etmişsinizdir.
Uçuşların bu en kritik anında, tekerleklerin yere nasıl ve hangi sırayla temas ettiği, güvenli bir inişin sağlanmasında büyük rol oynar.
Peki, uçaklar neden art tekerlekleri üzerine iner?
Ticari uçaklar iniş anında her vakit evvel art tekerlekleri üzerine iner, akabinde burun tekerleği piste değdirilir. Bunun en temel nedeni, uçakların tartı merkezinin tam olarak art tekerleklerin bulunduğu noktada olmasıdır.
Modern yolcu uçakları, iki ana iniş ekibi seti ile donatılmıştır. Ana iniş ekipleri, uçağın yük merkezinin çabucak altında bulunur ve en büyük tartı yükünü taşırlar.
Burun iniş kadrosu ise uçağın ön kısmında, kokpitin çabucak altında yer alır ve yalnızca uçağın toplam ağırlığının yaklaşık %15’ini taşıyabilir.
İniş sırasında burun tekerleğinin fonksiyonu nedir?
Burun iniş grubu, yerdeyken uçağı yönlendirmek için kullanılır ve bu nedenle direksiyon sistemiyle donatılmıştır. Burun iniş kadroları frenlerle donatılmış olmasına rağmen uçağı durdurma fonksiyonu, ana iniş kadrolarının vazifesidir.
Özellikle Airbus A380 yahut Boeing 747 üzere büyük uçaklarda, birden fazla ana iniş grubu bulunur. Bu durum, iniş esnasında farklı fren sistemlerinin kullanılabilmesini sağlar. Örneğin savaş jetleri ve Boeing Dreamlifter üzere özel uçaklarda daha farklı iniş kadrosu düzenlemeleri bulunur.
Uçakların iniş süreci, uçağın yük merkezine en yakın olan tekerleklerin piste değmesiyle başlar.
Süreç, uçağın istikrarını koruyarak ani ve tehlikeli bir yatışın önüne geçer. Örneğin Boeing 737-800 üzere bir uçak, çeşitli değişkenlere bağlı olarak farklı iniş suratlarına sahiptir.
Pilotlar, iniş esnasında uçağın burnunu üstte tutarak kanatların hücum açısını artırırlar ve uçağın suratını azaltarak yumuşak bir iniş sağlarlar. Bu durumda evvel ana iniş kadroları piste paha, akabinde burun iniş kadroları.
Yanlış inişin ne üzere sonuçlar doğurabileceğine dair en çarpıcı örneklerden biri, Southwest Airlines Uçuş 345’in inişidir. 22 Temmuz 2013 tarihinde Nashville Milletlerarası Havalimanı’ndan kalkıp LaGuardia Havalimanı’na iniş yapmaya çalışan uçak, burun iniş ekibiyle piste değdi ve iniş grubu çöktü.
Bu olayda, uçağın kaptanı iniş esnasında kanat ayarlarını değiştirdi ve bu da inişin başarısız olmasına yol açtı. Neyse ki olayda can kaybı yaşanmadı lakin dokuz yolcu yaralandı.
