Efsane Riven’in efsane yine yapımı!
Klasik macera oyunlarını günümüze adapte edip özüne de sadık kalmalarını sağlayabilen stüdyolar şimdilerde pek ender. Gerçi bırakın eski bir klasiği tekrar tadında oynayabilmeyi, adam akıllı yeni macera oyunuyla karşılaşmak bile artık çölde vaha bulmaktan farksız. Burada adam akıllı diyerek kastettiğim şeyi eski tipte macera oyunları oluşturuyor: Myst üzere, Syberia üzere. Yaş ilerledikçe ve eski hoş günlere hasret duydukça biraz daha kafatasçı olmaya başladım sanırım; hakikaten artık en kaba tabiriyle The Outer Worlds yahut onun üzere açık dünyada gezmeli – diyaloglu, iki üç bulmaca çözdüğünüz oyunlara macera yaftasını yapıştırıveriyorlar. Benim burada macera dediğim oyunlar yanınızda kalem kağıtla not tuttuğunuz, haritalar çıkardığınız, yeri geldiğinde ekranda piksel aradığınız tipte oyunlardır. Heh, aslında artık bakıyorum da, şu son cümlem bile çeşidin neden tükenip gittiğini pek gözler önüne seriyor.
Yenik düşüyor her şey zamana…
İsmiyle müsemma, Myst’in devam oyunu olan Riven’de kıssa Myst’in kaldığı yerden devam ediyor. İsimsiz ve sessiz bir karakter olarak Atrus’a yardım ederek karısı Catherine’i babasının hapsettiği Riven çağından kurtarmalısınız. Bu yapmanız istenen şey size oyunun en başında Atrus tarafından anlatılıyor lakin olayların art planını, karakterleri ve genel konsepti tam manasıyla anlamak için Atrus’un size anlattıklarından çok daha fazlasına gereksiniminiz var. Oyun direkt Myst’in devamı olduğu için Myst’te kurulan sistemler referans alınarak üzerine işlenmiş. Bu nedenle oyun boyunca karşılaşacağınız D’ni (“dani” diye okunur), linking books, Ages üzere tabirler için biraz Myst’i oynamış olmanız, biraz da Myst evreniyle ilgili araştırma yapmanız lazım. Bunun dışında alelade bir oyuncu olarak Riven özelinde hususa hâkim olmak istiyorsanız, en azından oyunda sunulan gereçleri okumanızı öneririm.
Riven, Point & Click tipi macera oyunlarına giriş düzeyinde örneklendirilebilecek en “hardcore” oyunlardan biridir. 1997 yılında çıkan özgün haliyle oyunu bu halde tanımlıyorduk, şimdiyse denetim tam manasıyla bizde. Vaktinde slayt gösterisi üzere ekrana tıklayarak ilerleyip çeşitli eşyalarla etkileşime girerken artık hiç görmediğimiz açılardan bu görsel şöleni deneyimleyebiliyoruz. Oyunda beş farklı adaya yayılmış bulmacaları çözüp ilerlemeniz üzerine bir sistem heyeti. Hatta bu beş adadan topladığınız bilgileri birleştirerek oyundaki asıl ilerlemenizi sağlayacak daha büyük bulmacaları çözebiliyorsunuz. D’ni medeniyetine ilişkin sayıları renkleri, bu renklere karşılık gelen sembolleri, bu beş adada geçireceğiniz müddet boyunca çokça not tutup sonraki etaplarda kullanıyorsunuz. Ve işte Myst serisi oyunlarının verdiği tatmin hissini de farklı yerlerde elde ettiğiniz bilgileri toplayıp tek bir bulmacayı çözerken alıyorsunuz.
Ne var ki oyunun standart Point & Click tipinden sıyrılıp karakteri etkin bir halde birinci görüş açısından denetim ettiğiniz haline geçişi sırasında kimi tematik bulmacalar kolaylaştırılmış. Survey Island ve tüm adaların topoğrafyasını görüntülediğiniz bölgeler, bulmacaların mantığı korunmuş olsa da biraz farklılaştırılmış. Bununla birlikte kamera açısını etkin olarak kullanabilmenin getirdiği avantaj çok enteresan bir biçimde birtakım yerleri atlamanıza neden olabiliyor. Eski Myst oyunlarını oynarken bulmaca olan rastgele bir ekrana baktığımızda dokunabileceğiniz yerler belirli olurdu, ama 2024 model Riven’de farklı tipte bir piksel avcılığı yapıyorsunuz. Neyse ki Riven klâsik olarak bulmacaların yerlerini gösterme konusunda oyuncuya pek yardımcı oluyor; yolunuzu kaybettiğinizde etraftaki hançerleri arayın, yakınında bir bulmaca yahut dikkat etmenizi gerektiren bir ayrıntı vardır.
Bunun yanı sıra genel olarak Riven’in bulmaca yapısı oyuncuyu oyuna atıp her şeyi kendisinin çözmesini beklemesi üzerinedir. Genel olarak bütün Myst oyunlarında da böyledir bu. Bir yerden bir kolu çekersiniz ve art planda taşlar düşer, yer yerinden oynar, rüzgâr eser; haydi bakalım, sanki siz artık ne yaptınız? Fotografik olarak da güçlü bir hafızaya sahip değilseniz dünyada gerçekleşen kimi değişiklikleri fark etmeyebilirsiniz bile. Bu nedenle çok kez geri dönüp kimi şeyleri denetim edeceksiniz ve hiçbir alakası olmadığını bilseniz dahi “Belki bir şeyler çıkartırım” diyerek onlarca defa yanından geçtiğiniz ağaçlara tekrar tekrar göz gezdireceksiniz. Riven’in bulmaca yapısı böyledir, ziyadesiyle insafsız. Riven oynarken sabrınızın sınanacağını göze alın.
Neyse ki yine üretim Riven’de oyun ekran manzarası almanıza müsaade veriyor. Oyunun kendi sistemi üzerine kurulu bir nizam bu ve hakikaten de büyük bir nimet. Dahası aldığınız ekran manzaralarının üzerine notlar alabiliyorsunuz ve ana menüyü açtığınızda görüntüleme talihiniz var.
Biz büyüdük ve kirlendi dünya
Oyunu standart klavye + mouse dışında VR’la da oynama bahtınız var. Ben VR’la oynamadım, yalnızca oynayanların tecrübelerinden yola çıkarak söyleyebilirim ki oyunun görsel olarak sunduklarını tam manasıyla yaşayabilmek için bir de VR’da denemek lazım. Birtakım bölgelerde arabirimin bozulduğu ve bulmacalarla etkileşime girilemediği bildirilse de genel manada oyunun VR tarafı da şahane duruyor uzaktan bakınca bile.
Yeni Riven görsellik, renk paleti ve tasarımsal olarak yepyeni Riven’in mükemmel bir tekrar üretimi olmuş. Keşfettikçe fark edeceksiniz ki oyun dünyası içerisinde birtakım alternatif kısa yollar oluşturulmuş ama buraları kullanırken hiç de garipsemiyorsunuz. Nitekim de yepyeni oyuna bağlı kalınarak bir yine üretimin nasıl yapılması gerektiğini oynarken fark ediyorsunuz. Birinci oyunu oynayan ve hatırlayanlar için bunun ne kadar büyük bir şey tabir ettiğini anlatmakla bitiremem. Hayıflandığım tek nokta yepyeni oyundaki FMV görüntülerin yerlerini 3D modellemelerin almoi olması. Eh oyun büsbütün üç boyutlu kainata geçiş yaptığı için buna yapabilecek bir şey yok. Onun dışında hem dört dörtlük bir macera oyunu arayan yeni kuşağa hem de geçmişi yad etmek isteyen eski oyunculara Riven’i katiyetle öneririm.
