Tanzanya’da 18 Ay Süren Kahkaha Salgını’nda Hiçbir Şey Şaka Değildi! Neden Uzun Süreli Gülme Krizine Girdiler?

Kahkaha denince aklınıza memnunluk, sevinç geliyor değil mi? Pekala bunun bulaşıcı olduğunu ve yüzlerce kişinin aylarca kahkaha krizine girdiğini düşünün. Hayli hudut bozucu bir durum olurdu. İşte tam da bahsettiğimiz şey, 1962’de Tanganika’da (günümüz Tanzanya’sı) yaşandı.

“Kahkaha Salgını” olarak tarihe geçen bu olay, bilim dünyasını da hayrete düşüren bir olaydı.

Birkaç öğrenci ortasında başlayan bu garip olay, günlük yaşamı felce uğratmıştı. Peki, bu salgın nasıl başladı ve neden bu kadar yayıldı?

Her şey, 30 Ocak 1962’de, Tanganika’nın küçük bir köyündeki yatılı bir kız okulunda başladı.

Üç kız öğrenci sebepsiz yere kahkahalar atmaya başladı. Bu durum, başka öğrenciler ortasında süratle yayıldı ve kısa müddet içinde okulun neredeyse tamamı bu gülme krizine yakalandı. Öğrenciler, denetim edilemez bir halde kahkaha atıyor, saatlerce durmaksızın gülüyorlardı.

Bu garip ve denetimsiz kahkaha nöbetleri yalnızca okulla da kalmadı. Okul idaresi baktı ki işin içinden çıkamıyor, okulu tatil etti. Etkilenen öğrenciler meskenlerine döndüğünde, aileleri ve komşuları da birebir duruma maruz kaldılar.

18 ay boyunca en az 1000 kişi etkilendi.

Salgın, birkaç hafta içinde okulu ve köyü aşarak etraf bölgelere yayıldı. Çoğunlukla gençler de görülse de yaşlı beşerler da tesiri altına girdi. Kahkahalarla birlikte kimi şahıslarda ağlama, hafif baş ağrıları ve bayılma üzere belirtiler de görülüyordu. Şanslılardı ki rastgele bir vefat yaşanmadı.

Öğrencilere gerekli testler de yapılmıştı lakin hiçbir toksin ya da çevresel sebep görülmüyordu. Tüm laboratuvar testleri olağan çıkmıştı.

Bilim insanları tarafından “toplu histeri” olarak isimlendirildi.

Kahkaha Salgını’nın nedeni hâlâ tam olarak bilinmese de o periyottaki toplumsal ve ekonomik koşullarla bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bağımsızlığını yeni kazanmış olan Tanganika, sosyalist bir devlete dönmüştü ve hükûmet değişiklikler yapıyordu.

Topraklar el değiştirmişti. Binlerce yıldır süren inanç sistemleri bile değişmişti. Hem Hristiyanlığı hem de çağdaş hükûmet sistemini bir gecede kabullenmenin vermiş olduğu gerilim de histeriye neden olabilirdi.

Salgın, bir dizi hadise ve araştırmanın akabinde yavaş yavaş azaldı ve sonunda sona erdi.

Ancak Tanganika Kahkaha Salgını, toplu histeri ve ruhsal salgınların en değişik örneklerinden biri olarak tarihe geçti. Bu olay, insan psikolojisinin ne kadar karmaşık ve bazen anlaşılmaz olabileceğini gösteren kıymetli bir hadise olarak hala araştırılmaya devam ediyor.