Kadınlar mı Daha Çok Yalan Söyler Yoksa Erkekler mi? Tarih Boyunca Merak Edilen Bu Soruya Bilimin Bir Cevabı Var!
Sosyal ortamlarda vakit zaman erkeklerin mi yoksa bayanların mı daha fazla palavra söylediği tartışmasına kesinlikle şahit olmuşsunuzdur. Bu içerikte bu sorunun bilimsel karşılığını veriyoruz.
Dreber ve Johannesson tarafından yapılan “Gender Differences in Deception” (Yalancılıkta Cinsiyet Farklılıkları) isimli makalede yalan söyleme davranışının bayan ve erkeklere nazaran ne derece farklılaştığı sorusuna cevap arandı.
Elsevier bünyesinde yayınlanan bu akademik araştırma, Stokholm Üniversitesi öğrencilerinin iştirakiyle yapılan bir deneyle bayanların mı yoksa erkeklerin mi daha çok palavra söylediğini bilimsel bir formda ortaya koyuyor.
Detaylara geçmeden evvel metodolojiden bahsedelim.
Bahsettiğimiz araştırmada deney usulünü kullanılarak Stokholm Üniversitesi’nden 312 lisans öğrencisinin palavra söyleme davranışları inceleniyor.
Deneyde, bağlantı araştırmalarında ikili bağlantıda iletisi gönderen (gönderici) ve bildirisi alan (alıcı) olarak nitelendirilen sınıflandırma temel alınıyor.
Bu doğrultuda palavra davranışını ölçmek için 312 iştirakçi, 156 gönderici ve 156 alıcı olacak formda ikili kümelere bölünüyor.
Daha sonra deney, bir gönderici ve bir alıcı ortasında oynanan bir oyun şeklinde tasarlanıyor.
Deneyde alıcı iki seçenekten birini seçmek zorunda bırakılıyor.
Deneyde alıcının, karşılığında farklı ödemeler yapılacak iki seçenekten birini (A ya da B) seçmesi gerekiyor.
A ve B seçenekleri alıcının ya da göndericinin daha fazla ödeme alması konusunda farklılaşıyor. Lakin alıcı seçeneklerden hangisinin kendisine daha fazla ödeme yapacağını bilmiyor.
Bu bilgiyi sadece gönderici biliyor ve alıcıya hangi seçeneğin daha kârlı olacağını belirten bir bildiri göndermesi gerekiyor.
Göndericinin daha fazla kazanmak ismine hangi seçeneğin kime daha fazla ödeme yaptığı konusunda yalan söyleme özgürlüğü bulunuyor.
Araştırmacılarsa bu deneyle tarafların yalan söyleme eğilimlerini cinsiyet bağlamında belirlemeyi amaçlıyor.
Gelelim sonuçlara. Bulgulara nazaran erkekler daha fazla palavra söyleme eğilimindeler!
Deneyin sonuçlarına nazaran, erkek göndericilerin %55’i bayan göndericilerinse %38’i, daha fazla ödeme alabilmek ismine palavra söylediği görülüyor.
Ek olarak alıcıların, göndericinin bayan ya da erkek olmasına yönelik itimat hissine bakıldığında iki cinsiyet kümesi için manalı bir fark oluşmadığı belirtiliyor. Yani alıcılar, iletinin erkek ya da bayandan gelmesi durumunda gelen bildirinin palavra olabileceği konusunda farklı bir yaklaşım sergilemiyorlar.
Bu araştırmanın da kısıtları var doğal.
Öncelikle araştırma sadece Stokholm Üniversitesi öğrencileri üzerinde 312 kişilik bir örneklem kapsamında yapıldığı için sonuçları tüm dünyaya genelleyemeyeceğimizi belirtmek gerekiyor.
Ek olarak, şahısların bir deneye katıldığını bilmesi ve deney kapsamında mali bir ödül verilmesi bu şahısların davranışlarında farklılıklar olmasına da sebep olmuş olabilir.
Araştırmacılar, yapmış oldukları araştırma kapsamında kendi örneklemler için kıymetli bir sonuç ortaya koymuş olmakla birlikte, kültürel farklılıkların da gelecek çalışmalarda ele alınması gerektiğini belirtiyorlar.
İlginizi çekebilecek başka bilim içeriklerimiz:
