Hayvansal Yağlar Her Zaman Katıyken Bitkisel Yağlar Neden Sıvı? İstisnalar Var!
Zeytinyağı ve ayçiçeği yağı üzere bitkisel yağlar her vakit sıvıyken tereyağı üzere hayvansal yağlar neden daima katı? Bu farkı ne oluşturuyor?
Yemeklerimizde her formunu kullandığımız yağlar, birbirlerinden farklı özelliklere sahip. En büyük ayrışma ise hayvansal yağların katıyken bitkisel yağların sıvı olması.
Peki bu fark neyden kaynaklanıyor? Hayvansal yağlar ısındığında neden sıvılaşıyor? Katı bitkisel yağlar da var mı? Hepsini anlatalım.
Hayvansal yağların “doymuşluk düzeyi”, katı olmasını sağlıyor.
Genellikle et, süt ve süt eserleri üzere hayvan kaynaklı besinlerden elde edilen hayvansal yağlarda; doymuş yağ asitleri fazla bulunuyor.
Bu doymuş yağlar, karbon atomları ortasında tekli bağlar olan yağ asitleri içeriyor ve tekli bağlar, moleküllerin hem sıkı hem düz bir formda dizilmesine sebep oluyor. Sıkı dizilimin sonucunda ortaya katı hâl çıkıyor.
Hayvansal yağların ısındıklarında sıvılaşmalarının nedeni ise ısı gücünün moleküller ortasındaki bağları gevşeterek serbestleşmelerine sebep olmaları.
Bitkisel yağlar nasıl sıvı olabiliyor pekala?
Tohum, meyve ya da bitkilerden elde edilen bitkisel yağlar daha çok; tekli ya da doymamış yağ asitlerine sahip. Bu yağ asitlerindeki bağlarda az evvel bahsettiğimizin bilakis çift bağ bulunuyor ve moleküller ortası ara artarak gevşek bir yapı ortaya çıkıyor.
Özetleyecek olursak hayvansal yağlarda bulunan doymuş yağlar, düzenli ve sıkı bir yapıya sahip oldukları için katıyken bitkisel yağlarda bulunan doymamış yağlar gevşek yapılarından ötürü sıvı oluyor.
İstisnalar da var elbette.
Hindistan cevizi yağı yahut palm yağı üzere tropik bitkilerden elde edilen bitkisel yağlar da doymuş yağ içeriğine sahip olduklarından oda sıcaklığında katı bir yapıya sahipler.
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimiz:
