Ortamlarda Satılacak Bilgi: Bardakların Şekli, Alkollü İçeceklerin Tadını Ciddi Oranda Nasıl Değiştiriyor?
Bir bara gittiğinizde bilhassa bira için tercih ettiğiniz bir bardak muhtemelen vardır. Hatta arkadaşlarınızla aranızda hangi bardaktan içmenin daha hoş olduğuna dair tartışmalar bile dönüyor olabilir zira bardakların halinin, alkollü içeceklerin üstünde büyük bir tesiri var.
Artık gastrofizik (yeme bilimi) alanında giderek büyüyen bir araştırma ve çalışma alanı olan bardak şekli konusu, alkollü içecekleri tüketme tecrübemizi gerçekten de değiştiriyor.
Birazdan bahsedeceğimiz şarap, viski, bira, kokteyl, cin ve votka bardakları; alkollü içeceklerin tadının nasıl etkilendiğine dair büyük ipuçları verecek. Kulağa tuhaf gelse de sebeplerini öğrenince çok mantıklı olduğunu anlayacaksınız!
Şarap kadehinin biçimi, alkolün tadını alma düzeyimizi değiştiriyor.
Şarap kadehlerinin eşsiz biçimi; şarabın gerçek aromasını, bardağın merkezine ağırlaştırıyor. Hatta büyük ağızlı bir kadeh, şarabın aromasının daha fazla yayılmasına imkân tanırken daha küçük ağızlar, aromatik kokuların burnumuza daha kolay ulaşmasını sağlıyor.
Büyük bir şarap kadehinden şarap içerken başımızı öne hakikat eğiyoruz fakat küçük şarap kadehlerinde üst kaldırıyoruz. Bu da şarabın ağzımıza gitme suratını ve ağzımızdaki temas ettiği yerleri etkiliyor. Örneğin büyük bir kadehte şarap, lisanımızın üstünden akarak tüm damak zevkimizi etkilerken küçük bir kadehteki şarap yalnızca muhakkak bölgelere ulaşıyor.
“Bourbon bardak” dediğimiz eski tip viski bardaklarının formu de tesadüf değil.
Yukarıda fotoğrafını gördüğünüz bardaklar, meyve ve baharatın birbirine karışmasını destekleyen kalın tabanlara sahip. Ayrıyeten elimizin külliyen kavranabiliyor oluşu, beden sıcaklığını bardağa geçiriyor ve yavaş bir içme tecrübesi sağlıyor.
Camının geniş, düz ve dikey duvarları ise aromaların; içeceğin çabucak üzerindeki havada birikmesine müsaade veriyor. Bu da birinci yudumda daha güçlü bir etil alkol tadı sunuyor ve içkinin olağandan çok daha alkollü olduğu hissiyatı sağlıyor.
Ters koni halindeki Martini bardaklarının bu türlü olmasının sebebi ne pekala?
Martini bardakları, viski bardaklarının tersine beden ısımızın bardağa geçmesini önlemek maksadıyla uzun saplara sahip. Ağız kısmının zıt koni formuyla geniş olması ise hoş kokulu aromaların buradan yayılmasına izin veriyor. Böylelikle daha yumuşak bir tat tecrübesi yaşatıyor.
“Coupe” denilen kokteyl kadehleri, içeceğin harmanlanmasını sağlıyor.
Başta şampanya servisi için tasarlanan coupe bardaklar, şekerin doğal tatlılığını artırarak alkolün tartısını azaltıyor. Kokteyl bardakları ortasında en geniş yüzeye sahip olması ise alkolün daha kolay bir formda dağılmasını sağlıyor. Üstelik içeceğin tadı da içinde rahatça bir halde birbirine karışarak harmanlanıyor.
Ufak bir eğlenceli bilgi de verelim, aslında bu bardakların Fransa eski kraliçesi Marie Antoinette’in anatomisine nazaran şekillendirildiği de söyleniyordu fakat kadehler onun doğumundan neredeyse bir asır evvel tasarlanmıştı.
Votka ve cin bardaklarında durum nasıl?
Genellikle votka ve cin ile servis edilen ince uzun bardaklar, beynimizi kandırarak asit içermeyen kokteyllerde bile yüksek seviyede ekşilik hissiyatı veriyor. Votka-soda karışımlarının bu bardakla limonla servis edilmesi de bununla ilgili yani.
Gelelim bira bardaklarına…
“Balon bardak” dediğimiz bira bardakları, biranın girdap üzere dönerek daha fazla aromatik unsur salmasını sağlıyor. Üstte gördüğünüz “IPA” bardaklar ise bardaktaki birayı havalandırarak aroma ve lezzeti özgür bırakıyor.
Arjantin bardak dediğimiz rahat tutulan ve geniş ağızlı bardaklar da burnumuzun biraya kolay kolay yaklaşmasına ve nüansını daha fazla koklamamıza imkân tanıyor.
Kısacası içtiğimiz alkollü içeceklerin bardaklarının birbirinden bu kadar farklı olması tesadüf değil. Hepsi üzerine düşünülerek ortaya çıkıyor ve içeceği içerkenki tecrübemizi etkiliyor.
Alkollü içeceklerle ilgili öteki içeriklerimize göz atabilirsiniz: