Dünya’nın en çok tercih edilen öğrenci değişim programlarından biri olan Erasmus, Türkiye’deki öğrencilerin yurt dışı görmek ve akademik hayatını zenginleştirmek için kullanabileceği sayılı şanslardan biriydi. Bunun nedeni ise puanı yüksek öğrencilere Avrupa’da geçinmek için bir ölçü para verilmesiydi. Yeni yapılan düzenleme ise bu imkanı hayli azalttı.
Avrupa Birliği, Erasmus programıyla farklı bir ülkeye yarım ya da tam dönemliğine giden öğrencilerin bir kısmına gittiği ülkede geçinebilmesi için hibe veriyor. Bu hibe ölçüsü birçok ülkede kira, temel muhtaçlıklar ve hatta gezip eğlenmeye kâfi ölçüdeydi, ki Erasmus’un gayelerinden biri de buydu. Türkiye Ulusal Ajansı’ndan gelen bir düzenlemeyle birlikte Avrupa’dan gelen hibelerin büyük bir kısmı kesildi.
Tam ya da yarım periyotluk yerine 2,5 aylık hibe verilecek:
Türkiye’deki birçok üniversite, Avrupa’ya yarım ya da bir periyotluk gönderilecek öğrencilere verilecek hibelerde kesinti olacağı istikametinde açıklama yaptı. Okulların internet sitelerinde yapılan duyurulara ve öğrencilere atılan e-postalara nazaran Erasmus’a hibe dayanağıyla gitmeye hak kazananlar, yarım ya da tam periyotluk değil; yalnızca 2,5 aylık hibe dayanağı alabilecek. Bu karar bahar periyodunda Erasmus’a gideceklerin planlarını alt üst etmekle bir arada, tam devirlik gittiği için şu anda çoktan Avrupa’da olan ve kira mukavelelerini dahi imzalayan öğrenciler için büyük sıkıntılar yaratacak.
AB bu parayı her periyot başı Türkiye Ulusal Ajansı’na gönderiyor. Ajans da parayı öğrencilere her ay gönderilmesi için okullara veriyor. Lakin Türkiye Ulusal Ajansı bu sene Erasmus için gelen paraları kendi kararıyla kesti. Karara nazaran öğrenciler, hangi ülkeye ne kadar müddet giderlerse gitsinler; en fazla 2,5 aylık hibe alabilecekler.
Bu sene Avrupa Birliği, her öğrenciye kalacakları ülkeye nazaran her ay 300 ila 500 euro yardım yapacaktı.
Karar AB’nin mi, okulların mı; yoksa Türkiye Ulusal Ajansı’nın mı?
Bu kararın ilanının birinci yapıldığı üniversitelerden biri İstanbul Teknik Üniversitesi’ydi. Okul bu duyuruyu yaptığında öğrenciler, kararın okuldan geldiğini düşünerek reaksiyon gösterdi. Fakat öteki okulların da misal duyurular yapması ve İTÜ’nün öğrencilere verdiği cevap gösterdi ki, karar Türkiye Ulusal Ajansı’na bağlıydı. Hasebiyle bilhassa toplumsal medyada hibelerin devlet tarafından mı yoksa AB tarafından mı sağlandığı tarafında tartışmalar başladı. Yeni Şafak gazetesinden Taha Hüseyin Karagöz, attığı tweet’le hibelerin devlete ilişkin olduğunu tez etti. Lakin durum bu türlü değil.
Erasmus hibesi devlet tarafından mı sağlanıyor?
Hayır. Erasmus için verilen öğrencilere verilen hibeler büsbütün Avrupa Birliği tarafından karşılanıyor. AB’nin resmî Erasmus sitesindeki açıklamaya nazaran genelde her sene artırılan bütçe, bu sene 26,2 milyar euroya ulaşmış durumda. Bunun maksadı ise daha çok öğrenciye yeteri kadar takviye verebilmek.
Türkiye Ulusal Ajansı, üniversitelerin paylaştığı açıklamaya nazaran yaptığı açıklamada “2021-2027 yeni Erasmus+ Programına iştirak için Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Kurulu ortasındaki memleketler arası mutabakatların imza süreci devam etmektedir. Bu prestijle ilan edilen hibe fiyatları süreksiz nitelikte olup, resmi iştirak sürecinin tamamlanmasını müteakip değişiklik gösterebilir.” sözlerine yer verdi. Hibe dağıtım sonuçlarıysa birçok üniversitenin hibe ölçüsünde önemli bir düşüş olduğunu gösterdi.
Karara toplumsal medyada reaksiyon yağdı: “Avrupa’nın göbeğinde parasız kaldık”
Öğrenciler başta olmak üzere birçok vatandaş, hibe kesintisi kararına reaksiyon gösterdi. Reaksiyonun asıl nedenleri, parayı veren tarafın şahsen AB olması ve birçok öğrencinin çoktan süreksiz okullarına gitmiş olmasıydı. Liranın kıymet kaybı nedeniyle yurt dışına çıkma konusundaki tek umudu Erasmus olan birçok öğrenci, hayal kırıklıklarını ve reaksiyonlarını toplumsal medya paylaşımlarıyla gösterdi. İşte gelen yansılardan kimileri:
İTÜ’den takviye iletisi: “Elimizden geldiğinde yardımcı olacağız”