Okyanusun Dibine 2 Milyon Adet Araba Lastiği Atılmasının Hiç Tahmin Edemeyeceğiniz Sebebi
Okyanusun sırlarla dolu derinliklerinde, 2 milyon otomobil lastiğinin nasıl ve neden bulunduğuna dair inanılmaz bir kıssa yatıyor. Bahse gireriz, sebebini iddia bile edemezsiniz!
Bir yaz gününde denize yüzmeye gittiğinizi hayal edin, biraz açılıp derinliklerine indiğinizde neredeyse 2 milyon tane araç lastiği gördünüz. Ne düşünürdünüz?
Muhtemelen deniz ekosistemini mahvetmek isteyen birinin yaptığını düşünürdünüz lakin bu durum tam olarak sandığınız üzere değil. Pekala ancak ardındaki hedef ne olabilir?
ABD’deki Florida eyaletinin Fort Lauderdale kentinin kristal sularının altında, “iyi niyetle” yapılan makus kararların somut bir örneği yatmakta.
Başlangıçta, kullanılmış lastiklerin okyanusa dökülerek hem atık problemine tahlil bulmak hem de deniz hayatını zenginleştirecek yapay resif yaratma vizyonuyla hareket edildi.
Fakat bu teşebbüs; 2 milyonu aşkın lastik, denize bırakıldıktan sonra beklenenden çok farklı ve ziyanlı sonuçlar doğurdu. Peki olaylar tam olarak ne vakit gelişti?
1960’lar, yapay resiflerin tanınan olduğu yıllardı.
Kauçuk geri dönüşümünün şimdi bir yolu olmadığı için birçok ülke, denizlere lastik dökerek yapay resifler oluşturmaya başladı. 70’lerin başında Osborne Lastik Resifi fikri, çöp meselesine tahlil bulma umuduyla doğdu.
Çevreciler ve teşebbüsçüler, deniz canlılarına yeni bir yuva sunmanın yanı sıra dalgıçları ve turistleri cezbetmeyi hedeflediler.
Proje, mercanların yine büyümesi için zemin sunarken birebir vakitte lastik atık problemini ele almayı amaçlıyordu. Mahallî yetkililerden ve hükûmetten dayanak gören bu projenin, herkes için bir kar sağlayacağı düşünülüyordu.
Proje, 1972’de beton krikolarla oluşturulan 50 fit çapındaki bir daireyle başladı.
Lastikler, çelik kablolar ve zincirlerle birbirine bağlandı. Ardından doğal mercan resiflerinin yapısını taklit etmeyi amaçlayan ilişkili yapılar oluşturuldu. Ancak bu lastikler, vakitle paslanan çelik klipsler nedeniyle birbirinden ayrıldı ve okyanus akıntılarıyla serbestçe sürüklenmeye başladı.
Sonuçta resifteki hayatı bozdu ve bölgeye daha fazla büyüme getirmesi beklenen proje, ziyan vermeye başladı.
1995’te Opal Kasırgası ve sonrasında Bonnie Kasırgası, yüz binlerce lastiği kıyılara sürükledi.
Yapay resifin karanlık gerçekleri yüzeye çıktıkça bu ekolojik felaketle başa çıkmak için acil önlemler gerekiyordu. 2001’de başlatılan bir paklık operasyonu, ne yazık ki yüksek maliyetler nedeniyle hudutlu kaldı. Lakin 2007’de askerî dalgıçların iştirakiyle, lastiklerin bir kısmı muvaffakiyetle çıkarılarak geri dönüştürüldü.
Yıllar süren eforlara karşın, hâlâ yüz binlerce lastik okyanusun tabanında duruyor ve zararın tamiri için uğraş devam ediyor. Broward County’nin çevresel ziyanlara ve temizleme masraflarına karşı açtığı dava hâlâ sürüyor.
Maalesef ki bu olay, insan eliyle yapılan müdahalelerin doğanın karmaşık dengesine nasıl beklenmedik ve geri dönülmez ziyanlar verebileceğinin, unutulmaz ve acı bir hatırlatıcısı…
İlginizi çekebilecek başka içeriklerimize aşağıdan göz atabilirsiniz:
