Rise of the Ronin – İnceleme

Coğrafya yazgıysa, mukadderatı değiştirme vakti!

Yıllar yılı, Assassin’s Creed var olduğundan bu yana, biz oyuncuların yıllarca ve çokça Ubisoft’un başını şişirdiğimiz bir husus vardı: YA N’OLUR JAPONYA’DA GEÇEN BİR ASSASSIN’S CREED YAPIN LÜTFEN YA LÜTFEN!

Ubisoft yıllarca ya bizi dinlemedi ya da esasen planladıkları bir şeyler vardı, o yüzden olmadı. Ancak davetlerimize birinci evvel Sony, 2020’de Ghost of Tsushima’yla karşılık verdi ve herkes keyifli oldu. Ben bilmiyorum, üç-beş saat oynadım, sonra saldım üzere oldu biraz… O kadar da istemiştim halbuki, rezalete bak ya.

Ardından da Nioh, Ninja Gaiden, Dead or Alive, Stranger of Paradise üzere oyunların imalcisi Team Ninja’dan, yeniden Sony iştirakiyle benim gram takip etmediğim, ismini tahminen bir defa duyduğum lakin şu anda da incelemesini yazdığım, hatta 75 saat gömdüğüm Rise of the Ronin geldi. Ve size ufak bir sır vereyim: Ben Nioh’u da merakla beklediğim Stranger of Paradise’ı da adam akıllı oynamadım. Fakat Rise of the Ronin o denli bir gaza getirdi ki, sanırım backlogumda bir anda öne fırladı ikisi de.

ZALIM DEĞİL YALIM

Peki ne sardı da bu kadar saat oynadım ben bu oyunu? Birinci sırada oyunun senaryosu geldi. Evet, birçok Team Ninja oyunun tersine, Rise of the Ronin’de anlaşılabilir, sürekliliği ve kalitesi olan bir kıssa anlatılıyor. Japonya’nın Bakumatsu (1953 – 1968) periyodunda, Edo periyodunun sonlarını, çoğunlukla o periyotta hakikaten yaşamış beşerler ve nitekim var olmuş olaylarla anlatıyor Rise of the Ronin kıssasını. Bu da haliyle karakter ve senaryo yazımını nispeten kolaylaştırmıştır Team Ninja için. Ryoma Sakamoto, Katsura Kogoro, Matthew Perry (hayır Chandler’ı oynayan değil), Ernest Satow ve daha periyodun birçok değerli insanını görüp; Ansei Tasfiyesi, Sakuradamon Hadisesi üzere o devrin kaç değerli olaylarını oynamanızı ya da bir modülü olmanızı sağlıyor Rise of the Ronin.

Bu olaylara da biz oyuncular olarak, oyunun başında yarattığımız, Şogun’un yıkılması için eğitilmiş samuray olan, geçmişi bir oldukça problemli iki Yalım İkizinden biri olarak dahil oluyoruz. Oyunun başında bunu görüp, üstüne bir de eğitim kısımlarında iki karakter oynatınca dedim GTA 5 başında bir şeyler mi olacak sanki fakat hayır, daha oyunun başında tek başımıza kalıyoruz ve Yalım ikizimizi aramak için yola çıkıyoruz. İşte bu esnada da Japonya’nın bu çalkantılı periyoduna eşlik ediyoruz ve biraz evvel bahsettiğim karakterlerin birçoklarıyla karşılaşıyoruz, hatta bağlar kuruyoruz hepsiyle. Oyunun RYO öğeleri de buralarda devreye giriyor.

Şöyle ki, karşılaştığınız birçok kıymetli isimle bağ kurma talihiniz var. Kurduğunuz bağlar birtakım yan misyonları, ana misyonlarda yanınıza yandaş olarak kimi alabileceğinizi belirliyor, bağ derecenizi yükselttikçe de yeni silah ekolleri öğrenme ya da öğrendiklerinizi geliştirme üzere mükafatlar kazanmanızı sağlıyor. Münasebet düzeyinizi diyaloglarda karakterlerle birebir fikirde olarak, ikramlar vererek ya da karakterlere özel Bağ Vazifelerini yaparak yükseltebiliyorsunuz ve yükselttikçe de karakterler hakkında yeni şeyler öğrenip, yeni Bağ Vazifeleri açıp kendi ferdî kıssalarını tamamlayabiliyorsunuz. Hatta kimi karakterlerin sizi beğenme oranı da var, şayet onu azamî düzeye getirebilirseniz “Saklı Yemin” edip kendinize sevgili olarak belleyebiliyorsunuz o karakteri. Persona’nın köpeği biri olarak bu türlü muhabbetleri çok seviyorum ben, Team Ninja da kötü olmayan bir iş çıkarmış. Her karakterin kendi emellerini tamamlamalarına yardım etmek hoş olay, bilhassa de bu karakterler yeteri kadar ilgi cazip olunca. 75 saat oynamamın sebebi de neredeyse her karakterin Bağ Vazifelerini tamamlama isteğimden kaynaklı aslında biraz, dürüst olayım. Bir de açık dünyada her yeri %100’leme takıntımdan. Bir de yan misyonları yapma takıntımdan. Utanmasam platin kupayı da almaya uğraşırdım fakat yeteri kadar geciktim, YİM’den dayak yemeye niyetim yok.

ESKİLERDEN GELEN ÜÇ ŞEHİR

Team Ninja’nın herhalde en çok eleştirildiği noktalardan biri, birkaç konsol jenerasyonu öncesinde kalmış oyun tasarımı tercihleri olsa gerek. Gerek Nioh’lar, gerekse o çeşitteki öbür oyunları olan Wo Long ve Stranger of Paradise’ın tasarım tercihi hala “Görev misyon ilerleme” olduğundan, Rise of the Ronin’in açık dünya bir oyun oluşu ister istemez merak uyandırmıştır insanlarda. Grubun birinci açık dünya denemesi de tıpkı evvelki oyunları üzere birkaç kuşak evvelden kalma olması beni pek de şaşırtmadı bu yüzden. Hatta şöyle diyeyim, tasarım olarak sahiden de Assassin’s Creed 2 açık dünyası olmuş.

Şimdi bu türlü deyince benim negatif yaklaştığımı, ya da bunun oyun için negatif bir şey olduğunu düşünmeniz olağan. Ama komiktir ki, Assassin’s Creed 2’yi daha birkaç yıl evvel birinci kere bitirdiğimden ve onda da her şeyi %100’lediğimden ben eğlenceli vakitler geçirdim. AC2’de nasıl 4 farklı kent varsa, burada da 3 farklı kent var (Yokohama, Edo, Kyoto). Nasıl AC2’de etrafta toplanabilecek şeyler varsa, açılacak sandıklar varsa burada da var. Nasıl AC2’de kule açıp bölge temizleme varsa burada da var. Hatta toplanabilir şeylerden biri kediler olunca ben bayağı eğlendim 100 kediyi de toplarken. Bu açık dünya dizaynının 2024 için eski kaldığını söylemek palavra olmaz. Ancak beğenip beğenmemek büsbütün oyuncunun zevkine kalmış bir şey. Sonuçta her açık dünya oyundan tekerleği tekrar icat etmesini beklemek ya da bir Breath of the Wild/Elden Ring beklentisiyle girmek ne kadar mantıklı olur bilemiyorum.

Rise of the Ronin’in açık dünyasında takılmayı en eğlenceli kılan şeylerden biri de oyunun çevrimiçi sistemini kullanış hali olsa gerek. Orta sıra kentlerde gezinirken öteki oyuncuların NPC’leriyle karşılaşabiliyorsunuz tıpkı Forza Horizon’lardaki üzere. Kendinizi test etmek isterseniz haşırt diye silahınızı çekip kapışabiliyorsunuz. Hatta birtakım noktalarda bu gerçek oyuncu NPC’leri rastgele beliren etkinliklerde ve bölge temizleme misyonlarında bile karşınıza çıkabiliyor ve bir epey zorluyorlar.

Bunun yanı sıra bu üç farklı kentte kendi konutunuz de var. Burada gerek karakterinizi beğenmediyseniz tipinden kıyafetine kadar özelleştirme, gerek meskeninize uğrayan NPC’lerle konuşup ikram verme, gerek topladığınız kedileri ek mükafatlar için özel vazifelere yollama, gerekse de bahçecilik üzere şeylerle uğraşıp ekstra kaynaklar kazanabiliyorsunuz. Lakin en değerli özelliklerinden biri katiyetle Ruh Seyri.

Ruh Seyri’nin temel kullanım maksadı aslında oyunun üç kenti ortasında geçiş yapmak ve her şeyi yapmadıysanız onları tamamlamak. Lakin bunun yanı sıra oynadığınız tüm misyonları tekrar oynayıp, verdiğiniz kararları değiştirip sonucunu sevip sevmemenize nazaran kendi dünyanıza yansıtabilmeniz. Mesela oyunun makul kısımlarında Şogunluk zıddı ya da yanlısı kararlar almanız gerekiyor. Bu kararları istediğiniz vakit Ruh Seyri’nden dönüp değiştirebiliyorsunuz, hatta oyuncuların ne kadarlık bir kısmı hangi sonucu almış ya da hangi tercihi yapmış görebiliyorsunuz. Tüm vazifeleri (bağ vazifelerini bile) tekrar yapmanıza imkan vermesi benim çok hoşuma gitti şahsen. Hatta oyunu bitirince yeni bir zorluk açılıyor, o zorlukla bir arada yaptığınız vazifelerden en üst düzeyde ekipmanlar düşürüp hayvan üzere buildler yapabiliyorsunuz.

RYO’NUZA 1 LİRA FARKLA LOOT DA İSTER MİYDİNİZ?

“Build yapmak” demişken… Evet, oyun tıpkı Nioh üzere başınıza çokça loot atan bir oyun. Açık dünya bir RYO olsa da hala looter özünü kaybetmemiş. Bilmiyorum evvelki Team Ninja oyunlarında var mıydı bu özellik fakat Rise of the Ronin’de belli bir derecenin altındaki ekipmanları otomatik satma ya da silme özelliği eklemişler, erişilebilirlik açısından pek de yeterli olmuş. Zira açık dünyada biraz gezinip bir iki misyon de yapınca gereğinden fazla zırhınız ve silahınız oluyor. Hepsi ortasından seçmeye çalışmak da biraz manyaklık olabiliyor, o yüzden belli bir derece altını eksiksiz silmek ya da satmak (bence silin, malzemelerin kimilerine erişmek zahmetli lakin para kazanmak kolay) gerekiyor ister istemez. Sevdiğiniz ekipmanları istediğiniz kadar düzeyini yükseltebilmeyle zırhlarınız ve silahlarınız ortasında yetenekleri transfer edebilme üzere şeyler aslında bu kadar loot düşme sebebi, zira çokça seçenek var ve istediğiniz üzere bir zırh ve silah yaratmak istiyorsanız hoş oluyor.

Rise of the Ronin’in ayrıyeten düzey sistemi de var ve düzeyinizin yüksek olması bir oldukça kolaylaştırıyor işinizi. Düşmanların verdiği hasarlar çoklukla düzeylere bağlı ve düzey olarak aranızda ne kadar fark varsa o kadar kolaylaşıyor ya da zorlaşıyor. Lakin bu demek değil ki 10 düzey fark atıp paldır küldür dalabiliyorsunuz. Bazen gaza gelip ağzınızın üstüne kılıcı yemeniz çok mümkün. Deneyimle sabit.

Görevler yaptıkça düzey atlıyorsunuz, düzey atladıkça da maharet puanları kazanıyorsunuz. Marifet puanlarınızı da tıpkı her açık dünya RYO’sundan alışık olduğumuz yetenek ağaçlarına harcıyorsunuz. Kuvvet, Çeviklik, Karizma ve Zekâ ismi altında dört farklı ağaç var, fazla karışık değil esasen sistem. Horizon Zero Dawn’dakinden hallice hatta. Natürel bu ağaçlardaki kimi yetenekleri açmak için, o ağaca özel puanlar gerekiyor, onu da bu bağ kurduğunuz insanlarda düzey atladıkça, birtakım toplanabilir şeyleri aldıkça ve oyunun bir başka puan verme sistemi olan “Karma Puanı”nı doldurdukça kazanıyorsunuz. Karma Puanı sistemi de Souls’lardan alışık olduğumuz düzey atlama formu aslında. Tekrar vazifeler yaptıkça, açık dünyada takıldıkça doluyor ve bir düşmana ölürseniz bir kısmını kaybediyorsunuz. Geri kazanmak için de düşmanı öldürmenize gerek yok, yalnızca kritik hasar veren bir hücum yapmanız yetiyor.

UZUN VAKİTTİR VURUŞMAMIŞTIK…

Peki bunların hepsini bir ortada tutan şey oynanış nasıl? Pek şaşırtmayacak bir halde “Gayet sağlam” diye yanıt vereceğim haliyle. Zira Team Ninja’nın yaptığı en uygun şeylerden biri muhakkak oynanış. Gerek çeşitliliği gerek hissiyatı hakikaten eğlenceli ve tatmin edici.

Oyunda katanasından süngülü tüfeğine kadar toplam 9 tane silah sınıfı ve her silah sınıfının da en azından Deri, Şi, Çi ve Şinobi stilinde 3-4 tane ekolü var. Bu ekollerin hepsi sahiden var olmuş dojoların ekolleri ve hepsinin de kendilerine özel hareket setleri, düzeyini yükselttikçe açılan yeni hareketlerinin yanı sıra, güçlü ve zayıf oldukları karşı silahlar ve ekoller var. Bu ekollerin en fazla üç adedini seçip, oynarken R1’e basılı tutup sağ analoğu sağa, aşağıya ya da üste iterek değiştirebiliyorsunuz. Kullandığınız her silahta en azından Cilt, Şi ve Çi ekollerinden tıpkı anda birer tane etkin tutmanızı öneririm, zira üstünüze bir anda birkaç çeşit düşman geldiğinde anında ekol değiştirebilmek ve zayıf yanınızı kapatmak bir epey işe yarıyor.
Benim en sevdiğim muhabbetlerden biriyse oyunu (eğer kıssa gereği zarurî değilse) büsbütün kimseyi öldürmeden oynayabilme fırsatınızın olması. Oyunda neredeyse her silahın dojolarda kullanılan tahta versiyonu var, üstüne silahınızı çıkarıp tekme tokat dalma seçeneğiniz bile var. Hatta o tekme tokat seçeneğinin bile kendi oynanış stili, hareketleri ve yükseltmeleri var. Bunlarla yaptığınız akınlar düşmanları öldürmüyor. Kimi vazifelerde misyonu veren kişi sizden bilhassa kimseyi öldürmemenizi istediğinde haliyle ya tahta silahları ya da tekme tokadınızı kullanmanız gerekiyor. Beni bayağı sarmıştı o denli oynaması, bilhassa tekme tokat dalması. Bir boss’a bile o denli girip dövdüm hatta. Gerçek epik oyunculuk bu olsa gerek.

Çatışmalar da genel olarak agresifliği ödüllendiren lakin çok agresifliği de cezalandıran bir biçimde tasarlanmış. Tıpkı her Soulslike’ta olduğu üzere, Rise of the Ronin’de de bir dayanıklılık barı var, Ki Gücü diye geçiyor burada. Her akın Ki harcıyor ve gerek sınıf ağacınızda yapacağınız yükseltmelerle, gerek zırf ve silahlarınızdaki bonuslarla, gerekse de düşmanların taarruzlarını karşıçakımlayarak (Deflect/parry işte, oyunda karşıçakım dediği için bu türlü dedim) Ki güç kaybının engelleyebiliyorsunuz. Hatta oyunun başından sonuna ikili kılıç ve katana kullanan biri olarak benim en sevdiğim mekanik Yalım Çakımı oldu. Saldırılarınızdan çabucak sonra R1 tuşuna basıp “kılıcı kandan temizleyerek” Ki gücünüzün bir kısmını geri kazanabiliyorsunuz. Bilhassa boss dövüşlerinde bir oldukça kullanışlı, zira birtakım dövüşlerde boss’lar ataklarınızı o kadar sallamıyor ki siz daha kendinizi toparlayana kadar iki çakıp Ki gücünüzü boşaltabiliyorlar. Haliyle ataklardan sonra bir Yalım Çakımı yapıp Ki gücü stoklamak bir epey yararlı oluyor.

Boss dövüşlerine azıcık değinmişken çabucak oyunun oynanış kısmındaki benim iki sıkıntımın birinden de bahsetmem lazım biraz. Rise of the Ronin’in, bilhassa son kısımlarında tıpkı boss dövüşlerini yapıyor olmak biraz canımı sıkmadı değil. Yani bir yandan evet, tarihi sebeplerden ötürü anlayabiliyorum ancak bir yandan da oyun olduğundan ötürü canımı sıkmadı değil. Yakuza 0 mu oynuyorum diyecektim ama… Burada da klanlar falan var şimdi… Olabilir.

Bir öbür derdimse yapay zekanın aptallığı. Teke tek dövüşlerde, hatta kalabalık dövüşlerde bile bazen çok yeterliler fakat iş oyunun size sunduğu saklılığa gelince bayağı aptallaşıyorlar. Mesela ana vazifelerde yanınıza yardımcı NPC’ler alabiliyorsunuz. Şayet siz gizlenmişseniz, tıpkı vaktinde The Last of Us’ta olduğu üzere, burada da yanınızdaki yardımcı NPC’yi görmezden geliyorlar. Ya da ne bileyim, düşmanın neredeyse tam karşısında olmadığınız sürece istediğiniz üzere çömelerek yanından falan geçebiliyorsunuz. Hareket sesinizi sıfıra düşüren yeteneği de yetenek ağacında açtığınız vakit bayağı bozuk bir oyuna dönüyor rastgele bir saklılık denemesinde.

KASMASAYDIN BARİ…

Oyunun eksilerinden üst üste bahsediyormuşum üzere bir hava oluşacak düzgünce ama… Görsel açıdan da biraz geride kalmış bir oyun Rise of the Ronin. Sistem sattıracak bir PS5 oyunundan daha çok PS4 başlarındaki oyunları anımsatan bir görselliğe sahip oyun. Birtakım noktalarda dokuların gidip gelmesi, dinamik hava durumunun bozuk çalışması (yahu gözümün önünde kar yerden yok oldu bir anda) üzere teknik sorunların üstüne bir de performans modunda stabil 60fps sağlayamayışı can sıkıcı nitekim. Görselliği beni rahatsız etmedi lakin o görselliğe karşın beraberinde gelen teknik ezalar üzdü beni. PC’ye gelirse (geldiğinde desem daha yanlışsız olur artık) muhakkak tekrar alıp oynarım daha düzgün ve stabil bir halde.

Seslendirmeler ve müzik bir epey başarılı. İngilizce seslendirmeyle başlamıştım oyuna, lakin çok geçmeden Japonca seslendirme ve Türkçe altyazı ikilisine geçtim, daha tatmin edici oldu. Türkçe çevirisinin de yerelleştirmesiyle bir arada çok başarılı olduğunu belirtmek lazım. Ghost of Tsushima üzere tekrar nispeten oyunun geçtiği periyoda uygun sözler ve ağızla çeviriler bulunuyor, fakat istikrarı güzel kurulmuş. Lakin bir noktada diyalog seçenekleri ortasında “He gülüm”ü gördüğümden bu yana bu çeviriye toz kondurmaya niyetim yok.

Müziklerini de Fallout, Starfield, Crysis ve Dragon’s Dogma üzere oyunların bestekarı Inon Zur’un yapmış olması oradan da bayağı yüksek bir notla geçmesinin sebebi. Art planda çalan müzikler, ana ekran müziği ve bilhassa de son boss dövüşü müziği bir epey destansı anları Soundtrack’in.

Rise of the Ronin’in güçlü yanları var mı? Evet. Pekala eski ve zayıf yanları da var mı? E haliyle. Lakin 75 saatlik maceramın sonunda Rise of the Ronin’den pek olumlu ayrıldığımı söyleyebilirim. Bunun sebebi oyuna büyük beklentilerle, hatta sıfır beklentiyle girmiş olmam olabilir, eski biçim açık dünya dizaynıyla çok büyük bir alıp veremediğim olmamasından olabilir, anlatılan periyodun ve karakterlerin ilgimi çekiyor olmasından kaynaklı olabilir. Günün sonunda Rise of the Ronin sorunlarına karşın eğlenceli bir oyun, şayet her yeni çıkan oyundan tekerleği tekrar icat etmesini beklemiyorsanız olağan.